Bên trong cuộc chiến giao hàng ở Hàn Quốc: Startup đối đầu chaebol

Việc mua sắm rau củ trực tuyến đã trở thành thói quen hàng ngày với Lim Soo-hyang. Người phụ nữ 40 tuổi này thường đặt sữa, đồ ăn vặt, mì ăn liền và gà cho cả gia đình 6 người của cô thông qua ứng dụng E-Mart trên điện thoại thông minh. "Làm như thế rất dễ dàng và thuận tiện. Tôi không thể nhớ lần cuối cùng mình đến cửa hàng là bao giờ nữa".

Lim không phải người duy nhất. Thị trường giao đồ ăn của Hàn Quốc vốn đã đạt tốc độ tăng trưởng chóng mặt trước đại dịch. Hiện tại, khi dịch bệnh bùng phát mạnh hơn đẩy nhu cầu với dịch vụ giao rau củ trực tuyến tăng cao bởi mọi người phải làm việc từ xa và các quy định giãn cách xã hội. Theo dữ liệu của chính phủ, doanh thu gộp của 13 nhà bán lẻ trực tuyến đã tăng 13,4% trong tháng 7 so với năm trước trong khi đó con số tương tự của 13 nhà bán lẻ vật lý thì giảm 2,1%. Chi nhánh trực tuyến của E-Mart là SSG.COM cũng đã có nửa năm đầu thành công với doanh thu tăng 61% lên 818,8 tỷ won so với 1 năm trước.

Nhu cầu tăng cũng đã tạo ra cuộc cạnh tranh khốc liệt hơn và hiện các tập đoàn lớn cũng đang tìm cách xâu xé thị trường. Chưa kể đến những đại gia ngoại cũng đang muốn đặt chân vào đây.

Naver – công ty internet lớn nhất Hàn Quốc vào tháng trước nói rằng họ sẽ mở rộng dịch vụ mua sắm rau củ của mình bằng việc chuyển 3 chuỗi bán lẻ gồm Homeplus, GS Fresh và NH Hanaro Mart thành các nền tảng trực tuyến. Chi nhánh bán rau củ của Hyundai Department Store cũng có quyết định tương tự.

Lotte – tập đoàn lớn thứ 5 của Hàn Quốc gần đây cũng cho ra đời những dịch vụ mới để bắt kịp nhu cầu. Nổi bật nhất trong cuộc chiến đó là những startup như Coupang – đơn vị được Softbank đầu tư hay Market Kurly.

Thương hiệu Rocket Fresh của Coupang đảm bảo rau củ tươi được đặt trong ngày sẽ được chuyển vào sáng ngày hôm sau. Được thành lập bởi cựu sinh viên Harvard có tên Bom Kim vào năm 2010, Coupang là một trong những công ty thương mại điện tử lớn nhất cả nước về doanh thu. Doanh thu của họ đã tăng 64% lên mức 7,2 nghìn tỷ won vào năm 2019. Coupang đã huy động được 2 tỷ USD từ quỹ Vision Fund của Softbank vào năm 2018 và 1 tỷ USD nữa vào năm 2015.

Coupang hiện từ chối tiết lộ mảng rau củ đóng góp bao nhiêu cho doanh thu của họ mặc dù dữ liệu chính phủ cho thấy thực phẩm và rau củ chiếm 20,8% doanh thu của 13 nhà bán lẻ trực tuyến vào tháng 7.

CFO Coupang Alberto Fornaro nói vào tháng trước rằng đại dịch Covid-19 đã làm tăng lượng giao dịch lên 15% nhưng chi phí để đảm bảo vận hành an toàn cũng đã tăng tới 500 tỷ won trong năm nay. "Chúng tôi sẵn sàng trả chi phí đó để đảm bảo an toàn cho 50.000 nhân viên làm việc tại khu vực cơ sở hạ tầng rộng 2 triệu m2 của mình", Fornaro nói trong email gửi nhân viên.

Market Kurly cũng giao nhiều loại rau củ chọn lọc, bánh và đồ tráng miệng cho người dân Seoul từ sáng sớm, nhắm tới những gia đình bận rộn. Kurrly giới thiệu mô hình "giao hàng buổi sáng sớm" vào năm 2015.

Cựu nhân viên ngân hàng Goldman Sachs là Sophie Kim đã thành lập công ty vào năm 2014. Kể từ đó, công ty đã phát triển nhanh chóng. Doanh thu của họ đạt 428,9 tỷ USD vào năm ngoái, tăng gấp 3 từ mức 157,1 tỷ won 1 năm trước. Các nhà đầu tư vào công ty gồm cả Sequoia Capital China và Euler Capital.

Coupang đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng thị trường giao đồ ăn của Hàn Quốc. Để đảm bảo giao hàng trong ngày tiếp theo, công ty đã thiết lập trung tâm "giao hàng tên lửa" vào năm 2014 và năm 2019 họ đã tăng số lượng trung tâm như vậy lên gấp 6 lần, tức là 168 trung tâm.

"Sự tuyệt vời của dịch vụ giao hàng tên lửa là bởi công nghệ và cơ sở hạ tầng của chúng tôi".

Một phần công nghệ được nhắc đến đó là trí thông minh nhân tạo. Coupang nói họ sử dụng AI để dự đoán đơn đặt hàng của khách hàng và sau đó xếp trong kho vận chuyển. Công ty có 2.000 kỹ sư làm việc để đảm bảo quy trình này vận hành trơn chu.

Tuy nhiên, cuộc chơi trở nên phức tạp hơn khi Naver cũng muốn tham gia đánh chiếm thị trường. Gã khổng lồ internet đã có một lượng người dùng lớn và có nguồn dự trữ tiền mặt dồi dào. Các chuyên gia phân tích nói rằng Naver có thể thu hút khách hàng bằng việc cung cấp những chương trình khuyến mại hào phóng mặc dù họ không có cơ sở hạ tầng logistics của riêng mình.

"Thanh toán qua Naver Pay khách hàng được hưởng ưu đãi cực lớn. Họ thường sẽ hoàn thêm từ 2-3% trên khoảng tỷ lệ hoàn 3-5% thông thường. hầu hết số đó đều tới từ phí phải trả bởi nhà bán lẻ".

Nguồn tin cho biết Naver cũng có tham vọng lớn khi tiếp cận thị trường thương mại điện tử với lượng người dùng lên tới hơn 40 triệu. "Thương mại điện tử là ước mơ từ lâu của CEO Han Seong-sook", một lãnh đạo nói.

Thậm chí họ còn cho rằng tham vọng của Naver còn vượt ra xa thị trường trong nước, nhắm tới khu vực châu Á.

Để đấu lại những thách thức của Naver, Coupang nói rằng họ sẽ tập trung vào khách hàng. "Chúng tôi lên kế hoạch mang lại nhiều lợi ích hơn cho những khách hàng trung thành với công ty. Chiến lược tốt nhất của chúng tôi là cung cấp những dịch vụ tuyệt vời cho khách hàng của mình", Kim Se-min – người phát ngôn của Coupang nói.

Đại dịch Covid-19 đã thúc đẩy nhanh hơn tốc độ tăng trưởng của thị trường giao thực phẩm và đồ ăn khi mọi người vẫn mang tâm lý ngại nhà hàng và quán bar. Ngành công nghiệp giao đồ ăn tại Hàn Quốc vốn đã bị thống trị lâu bởi Woowa Brothers – công ty điều hành Baemin.

Ngành công nghiệp này đang thu hút những người chơi quốc tế khi gã khổng lồ giao đồ ăn Đức là Delivery Hero đã tuyên bố vào tháng 12 rằng họ đã lên kế hoạch mua 100% cổ phần tại Woowa với giá 4 tỷ USD.

Dưới điều kiện của thỏa thuận, Woowa sẽ quản lý mảng kinh doanh khu vực châu Á Thái Bình Dương của Delivery Hero gồm Hàn Quốc, Đài Loan, Hong Kong, Việt Nam, Singapore và Thái Lan.

Tuy nhiên thỏa thuận này đang chờ được chấp thuận từ chính phủ Hàn Quốc. Delivery Hero cũng điều hành Yogiyo, ứng dụng giao đồ ăn lớn thứ 2 ở Hàn Quốc. Doanh thu của Woowa đạt 565,4 tỷ won vào năm ngoái, tăng 80% so với năm trước dó.

"Thỏa thuận này có nghĩa là chúng tôi được nhận diện trên toàn cầu. Chúng tôi thiết lập tầm nhìn vượt xa Hàn Quốc, dự kiến là khắp châu Á", lãnh đạo của Woowa nói.

Vân Đàm