20 năm tại vị, Mark Zuckerberg không đóng góp được gì nhiều cho Meta: Thành tích duy nhất là sa thải lao động hàng loạt, AI chậm chân, đốt cả chục tỷ USD cho vũ trụ ảo

Tờ Business Insider (BI) cho hay cổ phiếu Meta (Facebook) đã tăng 168% trong năm qua, đưa tổng vốn hóa thị trường lên hơn 1 nghìn tỷ USD và tổng tài sản nhà sáng lập Mark Zuckerberg vượt 142 tỷ USD.

Trong khi nhiều người ca ngợi Mark Zuckerberg thì rất nhiều chuyên gia lại nhận định đóng góp của nhà sáng lập này cho đà tăng cổ phiếu không thực sự xứng đáng. Việc Meta sa thải hàng loạt là động thái mà bất cứ CEO nào cũng có thể làm được.

Trái lại hàng loạt những dự án của Mark Zuckerberg đưa ra, từ vũ trụ ảo cho đến AI đều không đạt thành quả như mong đợi. Nguồn thu của hãng vẫn chủ yếu đến từ quảng cáo Facebook, vốn đang bị cạnh tranh khốc liệt từ đối thủ Tiktok.

Trong khi Bill Gates rời Microsoft để CEO Satya Nadella có điều kiện hướng tới mảng điện toán đám mây sau này và gần đây nhất là thành công của ChatGPT, hay Apple thời hậu Steve Jobs với CEO Tim Cook tăng trưởng nóng nhờ hệ sinh thái iPhone thì Facebook hầu như chẳng có gì mới kể từ khi ra đời đến nay.

Mặc dù có một số thay đổi về tính năng, giao diện nhưng chính bản thân Mark Zuckerberg cũng đã từng phải thừa nhận rằng giới trẻ ngày nay đang ngày càng ưa thích Tiktok hơn. Đó là chưa kể đến bê bối tin giả, phát tán các thông tin gây hiểu lầm hoặc ảnh hưởng xấu đến xã hội, bản quyền nội dung...

Bất chấp điều đó, Mark Zuckerberg vẫn sẽ ngồi lâu dài trên ghế CEO với các dự án tiền tỷ như vũ trụ ảo hay AI của mình, miễn là giá cổ phiếu vẫn tăng và cổ đông vui lòng.

Facebook cần làn gió mới?

Theo BI, nền tảng Facebook đã bước sang tuổi 20 khi nhà sáng lập Mark Zuckerberg vẫn nắm quyền điều hành.

Đây là một điều hiếm ở các tập đoàn trăm tỷ USD tại Thung lũng Silicon khi phần lớn các nhà sáng lập đều chuyển giao đế chế của mình cho người kế nhiệm nhằm nghỉ hưu hoặc hướng đến những dự án khác.

Ví dụ tiêu biểu nhất là Jeff Bezos của Amazon đã rời bỏ chức vụ CEO vào năm 2021 để tập trung cho mảng hàng không vũ trụ, hay Larry Page của Google đã ra đi để hưởng thụ và trở thành nhà đầu tư mạo hiểm cho các dự án khởi nghiệp.

Quan điểm của những nhà sáng lập này là vô cùng rõ ràng khi tạo điều kiện cho thế hệ kế cận tiếp bước trong đế chế của mình.

Dù vẫn nắm giữ cổ phần nhưng các nhà điều hành này hiểu rằng đứa con tinh thần của mình một ngày nào đó sẽ phải tự đứng trên đôi chân của mình mà không có họ, qua đó tạo điều kiện thăng tiến, thể hiện tài năng của lớp kế cận cũng như tìm kiếm những ý tưởng mới, làn gió mới cho sự phát triển.

Chính quan điểm này đã tạo điều kiện cho Microsoft thăng hoa thời hậu Bill Gates mà không còn bị phụ thuộc quá nhiều vào bản quyền hệ điều hành máy tính cá nhân nữa.

Tương tự, Apple thời hậu Steve Jobs dù vẫn có doanh thu chủ yếu từ bán iPhone nhưng tập đoàn đã đa dạng hóa sản phẩm (Apple Watch, tai nghe không dây...) cũng như phát triển phần mềm của mình như chợ ứng dụng, phí công cụ tìm kiếm độc quyền từ Google...để hình thành nên hệ sinh thái của riêng mình.

Trái lại với Mark Zuckerberg, 20 năm nắm quyền vẫn là quá ngắn và nhà sáng lập này thậm chí đề ra những dự án dài hơi như vũ trụ ảo hay trí thông minh nhân tạo (AI) nhưng chưa một cái nào thành công đột phá.

Các chuyên gia nhận định những công nghệ này sẽ tốn rất nhiều chi phí cùng thời gian dài đầu tư mà chưa chắc đã thành công, tác dụng duy nhất chúng hiện có thể mang lại là giữ Mark Zuckerberg trên ghế CEO lâu hơn nữa.

Trong buổi phỏng vấn với tờ The Verge, nhà sáng lập của Facebook tiết lộ rất ít về dự án phát triển AI của tập đoàn này trong bối cảnh vô số Big Tech đổ hàng tỷ USD vào đây chạy đua sau thành công của ChatGPT.

Thế nhưng theo BI, một điều chắc chắn rằng mọi dự án của Facebook, từ vũ trụ ảo, AI cho đến kính thực tế ảo đều sẽ biến Mark Zuckerberg trở thành một phần quan trọng với tập đoàn trong thời gian dài miễn là nhà sáng lập này chiều lòng cổ đông với đà tăng giá cổ phiếu.

Điều này nghe có vẻ trớ trêu khi dự án vũ trụ ảo mà Mark Zuckerberg dẫn đầu, đồng thời là nguyên nhân chính khiến Facebook đổi tên thành Meta, đã lỗ đến 47 tỷ USD kể từ năm 2019 đến nay. Dẫu vậy Meta vẫn đổ hàng tỷ USD vào đây bất chấp chúng có thể chưa đem về lợi nhuận trong ít nhất 10 năm nữa.

Bất chấp điều đó, cổ đông cũng chẳng quan tâm gì mấy bởi giá cổ phiếu vẫn tăng.

Tờ BI cho hay Mark Zuckerberg sẽ bước sang tuổi 40 vào sinh nhật tháng 5/2024 này, và thời gian nắm quyền điều hành Facebook vẫn chưa là gì so với Bill Gates tại Microsoft (1/4 thế kỷ), Jeff Bezos tại Amazon (27 năm) hay Warren Buffett ở Berkshire Hathaway (kể từ năm 1970 đến nay).

Tuy nhiên theo BI, có lẽ Meta (Facebook) cần làn gió mới, ý tưởng mới để có thể sống sót trong sự biến động của thị trường lẫn ngành công nghệ hơn chỉ là sa thải lao động và "một năm hiệu quả" (Year of Efficiency).

*Nguồn: BI

Băng Băng