Vượt 2 tỷ USD: Từ trend "Cắt đôi quả sầu" tới kỷ lục xuất khẩu chưa từng có ở Việt Nam

Đam mê ăn sầu riêng đến trend sầu riêng báo ân hay báo oán

Theo kênh review của Đại Kiều, một phụ nữ Việt Nam lấy chồng và đang sinh sống tại Trung Quốc, năm vừa qua bên Trung Quốc đâu đâu cũng thấy bán sầu riêng, người dân ở đây vô cùng thích ăn loại quả này.

Điều đáng nói, bên này mặc dù sầu riêng được bán với giá cao nhưng không có chuyện bán sầu bao ăn như ở Việt Nam. Do đó, những người không biết chọn vớ phải trái sượng là chuyện bình thường. 

Chị Kiều cho biết: Trên mạng xã hội, người dân Trung Quốc thi nhau đăng tải clip bóc sầu. Có những người mua trái sầu giá cao nhưng bóc ra không được múi nào, người thì bóc múi nào múi nấy như con lợn con nhưng lại bị sượng, cũng có những người mua được sầu vừa ngọt vừa thơm lại vừa mỏng vỏ.

Vì vậy, bên Trung Quốc mới thịnh hành câu nói: Sầu riêng báo ân, sầu riêng báo oán (sầu riêng bóc ra không có múi hoặc bị sượng là "báo oán", bổ ra múi to đẹp, ngon là "báo ân" - PV)

Trong clip review đi chọn sầu hồi tháng 7 năm ngoái, chị Kiều cho biết, giá sầu riêng tại một cửa hàng là 35,8 NDT/nửa kg, tương đương khoảng 240 -250 nghìn đồng/kg. Nhân viên cửa hàng cũng bảo với chị Kiều là giá sầu sẽ còn tăng nữa.

"Sau khi tiếp xúc với công việc này, tôi mới ăn sầu riêng. Trước không thấy ngon đâu, lần đầu ăn còn bị nôn cơ. Nhưng dần dần lại thấy thơm và thế là thích ăn sầu riêng", VOV phỏng vấn một người bán hoa quả tại Trung Quốc dịp Tết Giáp Thin 2024 và ghi nhận.

Từ dịp Tết Nguyên đán năm 2022, sầu riêng đã rất được săn đón, càng trở nên "hot" hơn trong năm 2023. Theo mạng thương mại điện tử cộng đồng Meituan Select, trong các mặt hàng trái cây tươi, sầu riêng và cherry được người tiêu dùng ưa chuộng hơn cả ở thành phố Hàng Châu, với doanh số tăng đột biến 845% và 551% so với một tháng trước đó.

Ngày Tết, trái sầu riêng càng được ưa chuộng và trở thành món quà Tết sang trọng, đắt đỏ tại đất nước tỷ dân.

Tờ Nhật báo Nông dân của Trung Quốc cho biết, kể từ tháng 9/2023, Tân Phát Địa – chợ đầu mối nông sản lớn nhất châu Á ở Bắc Kinh – đã chính thức ra mắt Khu sầu riêng quốc tế. Theo ông Mao Dũng Tập, người được mệnh danh là “Vua sầu riêng” ở Tân Phát Địa, giáp Tết, lượng sầu riêng bán ra mỗi ngày lên tới khoảng 20 tấn, nhiều hơn ngày thường.

Lý do người Trung Quốc thích ăn sầu riêng vì hàm lượng dinh dưỡng cao, tốt cho mọi lứa tuổi và khi đã ăn được thì thấy hương vị rất thơm ngon.

Sầu riêng Việt Nam đạt kỷ lục xuất khẩu 2023

Trong bức tranh kinh tế chung khá ảm đạm của năm ngoái, xuất khẩu nông sản trở thành những điểm sáng tích cực. Trong năm 2023, rau quả là nhóm hàng xuất khẩu có tốc độ tăng trưởng ấn tượng nhất, với kim ngạch kỷ lục 5,69 tỷ USD, tăng tới 69,2% so với năm 2022.

Về chủng loại rau quả xuất khẩu năm 2023, so với cùng kỳ năm 2022 nhóm hàng trái cây (tươi và đông lạnh) đạt 4,2 tỷ USD, tăng 112%; tiếp theo là nhóm hàng rau quả chế biến đạt gần 1,2 tỷ USD, tăng 18%; nhóm rau củ đạt 279 triệu USD, tăng 4,9%.

Về thị trường năm 2023, Trung Quốc tiếp tục giữ vị trí số 1 với kim ngạch đạt hơn 3,7 tỷ USD, tăng tới 149% (tương ứng tăng hơn 2 tỷ USD) so với năm 2022 và chiếm khoảng 65,4% tổng kim ngạch xuất khẩu rau quả của các nước.

Riêng với mặt hàng sầu riêng, chỉ trong 10 tháng năm 2023, xuất khẩu đã chính thức vượt mốc 2 tỷ USD khi đạt 2,07 tỷ USD, tăng 606,3% so với cùng kỳ 2022. Tính chung cả năm 2023, xuất khẩu sầu riêng đem về 2,24 tỷ USD, một con số kỷ lục chưa từng có. Trước đó, theo thông tin của Hiệp hội rau quả Việt Nam, từ năm 2021 trở về trước, xuất khẩu sầu riêng chỉ khoảng hơn 200 triệu USD/năm.

Cũng như các mặt hàng nông sản khác, thị trường chính của sầu riêng là Trung Quốc. Nhờ xu hướng ngày càng thích ăn sầu riêng tại đây, giá của loại quả này đã liên tục tăng cao và đạt kỷ lục trong năm qua.

Mới bước sang những ngày đầu năm 2024, giá sầu riêng lại tăng cao chót vót, tiệm cận 200 nghìn đồng/kg, hứa hẹn một năm làm vương của loại trái cây nhiều dinh dưỡng này.

Theo thống kê của Bộ NNPTNT, kim ngạch xuất khẩu rau quả tháng 1/2024 đạt khoảng 458,741 triệu USD, tăng 89,2% so với cùng kỳ năm 2023. Đáng chú ý, nhiều đơn hàng xuất khẩu rau quả đã "kín" trong quý I/2024, trong đó sầu riêng vẫn rất có triển vọng, mở ra tín hiệu tích cực cho ngành.

Với sầu riêng, Hội Doanh nghiệp hàng Việt Nam chất lượng cao cho biết, dung lượng thị trường sầu riêng của Trung Quốc có thể đạt 20 tỷ USD và cả thế giới là 28,6 tỷ USD vào năm 2025. Mức độ tăng trưởng của ngành sầu riêng trong giai đoạn 2019 - 2025 được dự báo khoảng 7,2%/năm. Đây được coi là cơ hội lớn cho trái sầu riêng Việt Nam nếu phát triển theo hướng bền vững trong thời gian tới.

Theo đánh giá của các chuyên gia trong lĩnh vực nông nghiệp, để mở rộng thị trường xuất khẩu cho sầu riêng Việt Nam không chỉ tại Trung Quốc mà còn trên toàn thế giới, sầu riêng Việt Nam cần tập trung nâng cao chất lượng sầu riêng, tập trung vào các khâu: Bảo quản, sơ chế, chế biến để gia tăng giá trị.

Trọng Nghĩa