Từng là động lực của sản xuất thời kỳ bao cấp, đây sẽ tiếp tục là chìa khóa để phát triển kinh tế nông thôn trong thời đại mới
Tổng kết 5 năm thực hiện Luật Hợp tác xã 2012 mang về những kết quả khá ấn tượng. Có những hợp tác xã có đến doanh thu 9 tỷ đồng/năm. Mới đây, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ đã chủ trì phiên họp rà soát 5 năm thực hiện Luật này.
Những năm trước mở cửa, hợp tác xã đa từng là động lực của nền sản xuất của kinh tế Việt Nam với mức đóng góp tới 80% lượng lương thực toàn quốc. Giờ đây, trong bối cảnh mở cửa, các hợp tác xã kiểu mới hứa hẹn cũng sẽ là động lực giúp nhiều hộ gia đình tại nông thôn có cuộc sống kinh tế khá giả hơn.
Đây là những gì được Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ truyền tải trong phiên họp ngày 7/9 với nội dung rà soát các công việc chuẩn bị cho Hội nghị trực tuyến toàn quốc sơ kết 5 năm thực hiện Luật Hợp tác xã năm 2012.
Chủ trì phiên họp là Phó Thủ tướng cùng với Trưởng Ban chỉ đạo đổi mới và phát triển kinh tế tập thể, hợp tác xã (HTX) đã chủ trì. Đây cũng chính là một trong 4 hội nghị quan trọng của Chính phủ trong năm nay, được Thủ tướng Chính phủ trực tiếp chủ trì và chỉ đạo.
Hợp tác xã kiểu mới: Cả nước quyết liệt, số hợp tác xã tăng, thu nhập người dân cải thiện
Trước đó, bộ máy Nhà nước đã ban hành một loạt các Nghị định, Quyết định, Chỉ thị để giúp Luật Hợp tác xã mới năm 2012 có thể được áp dụng hiệu quả trong đời sống. Cụ thể, Chính phủ đã ban hành 10 Nghị định; Thủ tướng Chính phủ ban hành 3 Quyết định, 1 Chỉ thị và các Bộ, ngành có liên quan cũng đã ban hành nhiều Thông tư, văn bản hướng dẫn.
Phó thủ tướng Vương Đình Huệ
Đồng thời, các tỉnh uỷ các địa phương cũng rất nỗ lực đưa Luật Hợp tác xã năm 2012 vào đời sống hay là để phát triển kinh tế tập thể.
Theo thống kê thì đã có 60/63 tỉnh, thành phố có Quyết định, Chỉ thị của UBND. 56/63 tỉnh, thành phố có Kế hoạch phát triển kinh tế tập thể hàng năm và giai đoạn; 40/63 tỉnh, thành có chương trình, đề án khuyến khích phát triển kinh tế tập thể. 39/63 tỉnh, thành phố có chính sách hỗ trợ.
Sau những nỗ lực tổng hợp này thì kể từ thời điểm Luật Hợp tác xã 2012 được ban hành ra, toàn quốc đã có 5.641 hợp tác xã được thành lập mới. Số hợp tác xã giờ đây đã chạm đến con số 19.500.
Số thành viên tại các địa phương tham gia thêm vào các hợp tác xã lên đến trên 6,2 triệu, tập trung chủ yếu ở vùng Đồng bằng sông Hồng và hơn một nửa là các hợp tác xã nông nghiệp.
Các đánh giá của Bộ Kế hoạch và Đầu tư cũng cho thấy chất lượng của các hợp tác xã thành lập mới cũng đã tăng lên. Theo Bộ này đánh giá thì tuy số lượng hợp tác xã không tăng nhiều và có xu hướng chững lại trong năm 2015 - 2016, tuy nhiên các tổ chức này đã có hoạt động đã đi vào thực chất. Số hợp tác xã thành lập mới đã hoạt động tương đối đúng luật và hiệu quả.
Các số liệu cũng đã chứng minh điều này. Cụ thể, doanh thu bình quân của 1 hợp tác xã năm 2016 đạt 3 tỷ đồng, tăng gần 500 triệu đồng so với thời điểm năm 2012. Thậm chí, có hợp tác xã ở Đông Nam Bộ có doanh thu hơn 9 tỷ đồng/năm.
Thu nhập bình quân của một lao động cũng tăng 10 triệu đồng lên mức đến mức 31 triệu đồng/người/năm. Theo Thứ trưởng Bộ Giao thông vận tải Lê Đình Thọ thì có những hợp tác xã vận tải sở hữu tới 10 doanh nghiệp và hoạt động rất hiệu quả.
Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ: Chính quyền các cấp vẫn rất 'lơ mơ'
Những kết quả đầy tính cực trên đã chứng minh sự cần thiết của các hợp tác xã kiểu mới tại các khu vực kinh tế nông thôn.
Tại phiên họp, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ cho rằng trong bối cảnh tái cơ cấu lại nền kinh tế, với việc Chính phủ có các nghị quyết về đổi mới doanh nghiệp nhà nước, phát triển kinh tế tư nhân, thì đổi mới và phát triển hợp tác xã cần được đặc biệt coi trọng. Hợp tác xã sẽ là động lực giúp cơ cấu lại sản xuất nông nghiệp và xây dựng bộ mặt nông thôn mới.
Do đó, Phó Thủ tướng đề nghị Bộ Kế hoạch Đầu tư cần đánh giá kỹ hơn trong báo cáo về nhận thức của các cấp uỷ, chính quyền về vai trò của kinh tế tập thể vì qua thực tiễn. Phó Thủ tướng nêu rõ thực trạng rằng chính quyền các cấp nhiều nơi vẫn còn nắm “lơ mơ” về hợp tác xã kiểu mới và còn băn khoăn khi chưa biết truyền thông thế nào về hợp tác xã kiểu mới.
Một hợp tác xã sản xuất thanh long
"Hợp tác xã kiểu mới không đơn giản là sự thay đổi từ chức danh ông Chủ nhiệm hợp tác xã thành Chủ tịch Hội đồng quản trị, Tổng giám đốc hợp tác xã mà là sự thay đổi từ bản chất, khẳng định kinh tế hộ gia đình không bị “thui chột, mất động lực” khi tham gia vào HTX mà HTX kiểu mới còn làm gia tăng giá trị kinh tế của hộ gia đình” - Phó thủ tướng Vương Đình Huệ nói.
Trên tình thần này, Phó Thủ tướng đã đề nghị các bộ, ngành, địa phương gửi báo cáo việc thực hiện Luật hợp tác xã năm 2012. Trong hội nghị sơ kết 5 năm hoạt động sắp tới, những sửa đổi, bổ sung của bộ Luật này sẽ được thực hiện dựa trên những báo cáo nói trên.