Từ chuyện "mang hàng quán về nhà" của người Việt đến tinh thần sáng tạo không ngừng trong loạt món ăn liền mới mẻ đầy hấp dẫn

Việt Nam là nước nông nghiệp nằm trong vùng nhiệt đới gió mùa, chính điều này đã mang đến những đặc điểm riêng về ẩm thực. Ba miền Bắc - Trung - Nam của nước ta sở hữu những nét văn hoá ẩm thực và khẩu vị đặc trưng riêng thể hiện qua sự đa dạng của các bữa ăn và món ăn. Dù có giao thoa văn hoá hay du nhập học hỏi, những nét ẩm thực đặc trưng của người Việt chưa bao giờ bị mai một.

Đất nước Việt Nam nhỏ bé nằm trên bản đồ thế giới nhưng dấu ấn ẩm thực đã vang vọng khắp năm châu, được thực khách quốc tế yêu thích và coi trọng. Từ nguyên liệu, cách chế biến, cách trình bày đến tên gọi đều phong phú, điều này góp phần giúp ẩm thực Việt Nam trở nên ấn tượng.

Nước ta có 54 dân tộc nằm rải rác ở 3 miền Bắc - Trung - Nam. Mỗi miền lại có khẩu vị riêng, cách kết hợp nguyên liệu thực phẩm với gia vị cũng khác nhau tạo nên sự phong phú của ẩm thực Việt. Nếu như ẩm thực miền Bắc chuộng khẩu vị món ăn thanh đạm, nhẹ nhàng, ít ngọt, ít cay thì khẩu vị miền Trung thiên về vị cay nồng; ẩm thực miền Nam lại hảo vị chua, ngọt.

Cuối năm 2022, Giải thưởng Ẩm thực Thế giới (World Culinary Awards) nằm trong hệ thống Giải thưởng Du lịch Thế giới (World Travel Awards) đã vinh danh Việt Nam là "Điểm đến ẩm thực tốt nhất châu Á 2022" vượt qua nhiều đối thủ nặng ký khác trong khu vực như Trung Quốc, Hàn Quốc, Thái Lan,... Giải thưởng này uy tín nhằm tôn vinh sự xuất sắc trong ngành ẩm thực hàng năm.

Những năm gần đây, ẩm thực Việt Nam ngày càng để lại ấn tượng tốt trên bản đồ ẩm thực thế giới. Chuyên trang du lịch The Travel (Canada) từng công bố danh sách 10 quốc gia có nền ẩm thực hấp dẫn hàng đầu thế giới, trong đó Việt Nam đứng ở vị trí thứ 5. Trang Traveller (Australia) đề xuất bánh cuốn của Việt Nam là 1 trong 10 món ăn hấp dẫn mà du khách nên thưởng thức trong năm 2023. Còn Travel and Leisure cho rằng, muốn tìm một nền văn hoá ẩm thực có vị thơm ngon đậm đà khó cưỡng thì chắc chắn đó là ẩm thực Việt Nam. Cuối tháng 1/2023, Travel and Leisure (Mỹ) đã vinh danh Việt Nam là điểm đến có nền ẩm thực hàng đầu châu Á (danh sách Bucket List Palace in Asia năm 2023).

Ngoài ra, chuyên trang về ẩm thực nổi tiếng thế giới Taste Atlas từng công bố rất nhiều xếp hạng về nền ẩm thực của các nước châu Á. Trong đó, ẩm thực Việt Nam luôn chiếm vị trí cao. Bên cạnh đó, Taste Atlas cũng liệt kê được 5 món ăn tiêu biểu của Việt Nam là bánh mì, phở, chả giò, bò kho, bún bò Huế.

Nhiều nguyên thủ các nước khi đến thăm Việt Nam cũng lựa chọn khám phá ẩm thực trong chuyến đi. Có thể nói rằng, phở là món ăn Việt "mở đường" cho ẩm thực Việt Nam trên trường quốc tế. Năm 2000, khi đến Việt Nam, cựu tổng thống Mỹ Bill Clinton đã thưởng thức món phở và vị cựu tổng thống yêu thích món này đến mức phải ăn 2 bát cho đỡ thèm.

Nói vậy để thấy rằng, ẩm thực Việt Nam vốn phong phú và đa dạng, trong đó bữa ăn sáng hay món quà sáng của người Việt là một khía cạnh thú vị và phản ánh đậm nét thói quen ẩm thực của người dân. Bởi trong rất nhiều món ăn được người Việt ăn thường xuyên và được thực khách quốc tế yêu thích, nhiều món được sử dụng làm bữa sáng. Chẳng hạn như phở, bún, mì, miến, hủ tiếu,...

Việt Nam là một trong những nước tiêu thụ thực phẩm lớn nhất khu vực Đông Nam Á, tỷ trọng lớn nhất đến từ thực phẩm tươi sống, tiếp theo là thực phẩm đóng hộp. Đối với các mặt hàng đóng gói sẵn, đa phần người Việt ưa chuộng những thương hiệu có xuất xứ từ Việt Nam.

Theo báo cáo về Tăng trưởng danh mục ngành hàng tiêu dùng nhanh tại thành thị và nông thôn Việt Nam năm 2020 cho thấy, người tiêu dùng coi sức khoẻ là yếu tố hàng đầu quyết định hành vi mua hàng của họ. Thực tế tiêu dùng, các loại thực phẩm đóng gói được ưa chuộng lại gắn liền với hương vị và thói quen sử dụng.

Với tốc độ hiện đại hoá, lối sống "on-the-go" ngày nay vừa là cơ hội vừa là thách thức cho các thương hiệu thực phẩm đóng gói sẵn.

Mỗi ngày thức dậy, câu hỏi "Sáng nay ăn gì?" cũng đủ để nhiều người đau đầu. Làm thế nào để có bữa sáng vừa ngon lại tiện lợi, tiết kiệm thời gian để kịp đi làm hay đưa con đến trường? Đó là lý do đồ ăn liền luôn phát huy được sức mạnh trong thời điểm này.

Cũng là phở bún, mì miến, hủ tiếu nhưng sẽ không cần cả ngày ninh nước dùng hoặc đi chợ sớm để chọn những nguyên liệu tươi ngon. Thực phẩm ăn liền ra đời nhằm đáp ứng nhu cầu của người tiêu dùng, chỉ cần vài phút buổi sáng cũng có thể thưởng thức được hương vị của bát phở nóng hổi có thêm miếng nạm gầu hay gân mềm; bát phở gà thơm nức mùi lá chanh,...

Không chỉ một thương hiệu mà thị trường thực phẩm ăn liền rất đa dạng lựa chọn, từ hương vị đến chủng loại giúp người tiêu dùng không bị trùng lặp bữa sáng. Phở ăn liền vốn là một trong những thực phẩm ăn nhanh được ưa chuộng nhất tại nước ta. Không chỉ tiện lợi, gọn nhẹ mà còn đủ dinh dưỡng cho bữa sáng, thậm chí cả bữa trưa, bữa xế và bữa khuya với cả người lớn lẫn trẻ nhỏ.

Từ tạp hoá nhỏ lẻ đến siêu thị rộng lớn, không khó để nhìn thấy những sản phẩm ăn liền "chiếm sóng" trên kệ hàng. Hệ thống sản phẩm ăn liền vô cùng đa dạng từ gia vị đến các đồ ăn liền đóng gói sẵn làm từ gạo, mì. Với dòng sản phẩm từ gạo có phở bò, phở gà, phở chay rau nấm, phở ký, phở khô bông lúa vàng. Cháo cũng đa dạng từ cháo thịt gà, cháo thịt bằm, cháo thịt bò, cháo nấm đông cô, cháo sườn, cháo trứng muối, cháo cá, cháo yến vị thịt, cháo hải sản.

Miến có miến măng vịt, miến sườn heo, miến lẩu Thái tôm, miến măng giò heo, miến cua. Hủ tiếu có hủ tiếu sườn heo, hủ tiếu bò, hủ tiếu chay. Bún có bún giò heo, bún riêu cua, bún tôm. Với dòng mì gói và đóng hộp, không chỉ có các hương vị truyền thống mà các thương hiệu cũng tung ra thị trường nhiều hương vị mới, chẳng hạn như mì gà mái, mì tỏi, mì vịt tiềm, mì cari, mì tomyum, mì cari Ấn, mì cari gà, mì xào tương đen, mì ramen cay, mì trộn Pad Thai, mì ramen nước tương, mì bò kim chi, mì trộn trứng muối cay,...

Với những dòng sản phẩm kể trên, mặc dù chưa phải tất cả nhưng cũng đủ để chúng ta thấy thị trường thực phẩm ăn liền, cụ thể là phở, bún, mì, miến, hủ tiếu, cháo,... cực kỳ phong phú và đa dạng. Mỗi thương hiệu đều có bí quyết riêng để sản xuất ra những sản phẩm ngày càng tốt hơn, mà người tiêu dùng sẽ là những người đánh giá công tâm nhất.

Dòng sản phẩm phở Hoàng Gia của VIFON ra đời năm 2003 đã để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng người tiêu dùng bởi đã đáp ứng được nhu cầu phở ăn liền "có thịt thật". Ngoài ra, các thương hiệu phở ăn liền khác cũng được nhiều người lựa chọn, chẳng hạn như phở Đệ Nhất, phở Xưa & Nay, phở Nhớ của Acecook, phở Cung Đình của Micoem, phở Chinsu của Masan.

Chinsu cũng như các thương hiệu đồ ăn liền khác đều cố gắng chạm vào được "điểm đau" của khách hàng, đó là những đắn đo về hương vị tươi ngon như vừa mới nấu và đa dạng hoá với nhiều lựa chọn tránh nhàm chán.

Thương hiệu này đã thành công khoác lên tấm áo mới đẹp đẽ hơn cho loại hình đồ ăn nhanh mà thương hiệu đã theo đuổi từ lâu, từ cách đóng gói, sử dụng, đến đa dạng nguyên liệu cùng các câu chuyện truyền cảm hứng. Chinsu cũng hướng mạnh vào khía cạnh bữa sáng khi cho ra mắt bộ 7 bữa sáng cùng Chinsu với các món như cháo tim gan, cháo sườn miếng, miến gà hầm măng, phở bò, hủ tiếu bò kho, hủ tiếu nam vang, bánh đa cua.

Thực ra việc làm mới không khó, đổi mới bao bì, cách đóng gói cũng không phải vấn đề, điều cốt lõi là có rất nhiều những thay đổi mang lại trải nghiệm tốt cho người dùng nhưng giá thành bình ổn thì không phải thương hiệu nào cũng làm được. Chính vì vậy, với chiến lược theo đuổi công nghiệp hoá đặc sản 3 miền, mang đến cho người dùng những bữa ăn tiện lợi, thơm ngon, đảm bảo sức khỏe, các thương hiệu thực phẩm ăn liền ngày càng cần chú trọng nâng cao chất lượng sản phẩm để đáp ứng nhu cầu ngày càng tinh tế và sành sỏi của khách hàng.

Thực tế cuộc sống cho thấy, cuộc sống hiện đại ngày càng bận rộn, những gì tiện lợi và nhanh chóng được ưu tiên. Bởi vậy, mặc dù trước kia nhiều ý kiến đánh giá thực phẩm ăn liền không tốt cho sức khỏe, không ngon nhưng rõ ràng việc các thương hiệu đồ ăn liền ngày càng cải tiến chất lượng cũng được người tiêu dùng ủng hộ.

Thói quen ăn sáng của người Việt đang dần thay đổi để thích ứng nhanh chóng hơn với cuộc sống hiện đại bận rộn. Mặc dù không thể thay thế hoàn toàn món ăn truyền thống nhưng sự cải tiến thực phẩm ăn liền ngày càng phá vỡ định kiến về thực phẩm ăn liền nhanh, rẻ nhưng không "thật". Các thương hiệu thực phẩm ăn liền ngày càng phát triển và cải thiện chất lượng mang lại cho người tiêu dùng nhiều lựa chọn và phục vụ cuộc sống tốt hơn. Điều đó không chỉ để đáp ứng thị hiếu của người tiêu dùng trong nước và trên toàn thế giới mà còn góp phần quảng bá tốt hơn tinh hoa ẩm thực Việt.

Giải thưởng Better Choice Awards là sự kiện do Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia đồng tổ chức cùng công ty cổ phần VCCorp, trong khuôn khổ Triển lãm quốc tế Đổi mới sáng tạo Việt Nam 2023. Sự kiện triển lãm quốc tế Đổi mới sáng tạo Việt Nam 2023 là sự kiện do Bộ kế hoạch và đầu tư chủ trì, giao cho Trung tâm Đổi mới sáng tạo quốc gia phối hợp triển khai cùng các đơn vị uy tín, trong đó có VCCorp.

Theo Mộc Diệp