Tốt nghiệp bằng giỏi ở trường đại học danh tiếng nhưng không được công ty nào tuyển dụng, cô gái ngã ngửa khi biết lí do...

Chạy đôn chạy đáo để xin việc là chuyện hiển nhiên mà bất cứ ai cũng đã từng trải qua ít nhất một lần. Nếm thử một chút cảm giác thất bại để thấy bản thân mình mạnh ở đâu, yếu ở đâu mà chỉnh đốn. Tuy nhiên, nếu như số lần thất bại ấy vượt quá số lần chịu đựng của cảm xúc thì có nghĩa là, vấn đề duy nhất là ở bản thân bạn mà thôi. 

Một cô gái sau khi tốt nghiệp trung học liền quyết định sang Pháp để du học. Sau một thời gian, cô phát hiện phương tiện công cộng ở đây hoàn toàn tự động, các bến xe không có cửa soát vé, cũng không có người soát vé. Cô vô cùng tự mãn, từ đó thường xuyên trốn vé. Mỗi lần như thế cô đều tự nhủ với mình rằng: "Mình là sinh viên nghèo giảm được chút nào hay chút ấy, một hai lần đáng là bao đâu, vả lại cũng chẳng liên quan tới ai." 

Sau 4 năm học tập tại một trường đại học danh tiếng ở Pháp, cô đạt tấm bằng loại giỏi. Vô cùng tự tin và chắc mẩm sẽ "thắng trên mọi mặt trận", cô đến các công ty lớn để xin việc, nhưng không hiểu lí do gì họ đều từ chối cô. Thất bại liên tiếp khiến cô vô cùng tức tối bởi lẽ hồ sơ của cô quá hoàn hảo rồi, cô cũng chẳng mắc bất cứ một lỗi lầm gì khi đi phỏng vấn. Cô nghĩ: "Những công ty này phân biệt chủng tộc, họ không tuyển dụng người nước ngoài. Vậy sao họ còn đăng tuyển dụng làm gì..."

Nghĩ thì nghĩ vậy nhưng cô vẫn quyết định đến phòng nhân sự của một công ty nọ để có được cho mình một lời giải thích xứng đáng. Kết quả ban giám đốc đưa ra lí do thật bất ngờ.

- Thưa cô, chúng tôi không hề phân biệt chủng tộc. Ngược lại, chúng tôi rất coi trọng cô. Xét về năng lực, cô là người mà chúng tôi tìm kiếm.

- Vậy sao ngài không tuyển dụng tôi?

- Chúng tôi đã kiểm tra lịch sử tín dụng của cô và phát hiện ra cô đã có 3 lần bị phạt tiền vì tội trốn vé.

- Tôi không phủ nhận việc làm đó của mình trong quá khứ. Nhưng chỉ vì chuyện nhỏ này... mà các ông bỏ lỡ một nhân tài như tôi sao?

- Có thể cô cho đó là chuyện nhỏ nhưng đối với chúng tôi, đây không phải là chuyện nhỏ. Lần đầu cô trốn vé, là mới đến đất nước chúng tôi được một tuần. Nhân viên kiểm tra nghĩ cô chưa hiểu việc thu vé tự giác nên cho phép cô mua vé lần nữa. Nhưng sau đó cô tiếp tục trốn vé thêm 2 lần.

- Tôi phải thú thực với ngài rằng khi đó, trong túi tôi không hề có một đồng tiền lẻ nào. Tôi không thể chấp nhận lí do này được.

- Tôi tin, trước khi bị bắt, cô đã trốn được hàng trăm lần rồi.

- Đây không phải tội chết, tôi sửa được mà.

- Tôi nghĩ đây sẽ là lời giải thích mà cô cần lắng nghe và lưu tâm. Chuyện này chứng tỏ hai điều. Một, cô là người không coi trọng quy tắc, cô lợi dụng lỗ hổng trong quy tắc và dùng nó. Hai, cô không xứng đáng được tin tưởng. Để tiết kiệm chi phí, chúng tôi không lắp các thiết bị giám sát. Chúng tôi dựa vào tin tưởng để vận hành. Vì vậy, chúng tôi không thể tuyển dụng cô. Tôi cũng chắc chắn rằng, không chỉ đất nước tôi, mà cả châu Âu, không có công ty nào muốn tuyển cô đâu. 

Bàng hoàng, tức giận, ân hận, xấu hổ... Chẳng có gì có thể diễn tả được tâm trạng của cô lúc ấy. Đáng lẽ ra, cô nên nhận ra được lỗi sai của mình ngay từ đầu, cô cũng chẳng nghĩ rằng một hành vi nhỏ đến thế cũng có thể gây ảnh hưởng tiêu cực đến cuộc đời cô. Cô tỉnh ngộ nhưng lòng vô cùng hối hận. 

Lời nói cuối cùng của vị giám đốc có lẽ là những câu nói mà cả đời này cô không được phép quên. "Đạo đức có thể bù đắp cho sự thiếu hụt về trí tuệ. Nhưng trí tuệ mãi mãi không thể bù đắp cho sự thiếu hụt đạo đức. Đạo đức là nền tảng cơ bản, là nhân cách của một con người. 

Một người ưu tú đến đâu nhưng nhân cách có vấn đề cũng không được người khác trọng dụng. Vì lợi ích trước mắt mà phá bỏ nguyên tắc, chắc chắn tiền đồ sẽ bị hủy hoại. Đạo đức và nhân phẩm là hai điều quý giá nhất. Tài giỏi đến đâu không có đạo đức cũng vô dụng."

V.D