Thuốc lá điện tử hay truyền thống đều có hại cho cơ thể?
Được xem là phát minh có bước tiến lớn và đầy hứa hẹn giúp cai thuốc lá, thuốc lá điện tử, hay vape đang được sử dụng rộng rãi bởi những người nghiện thuốc lá, trở thành một trào lưu và thu hút thêm rất nhiều người hút mới, dù họ đã hút thuốc từ trước hay chưa. Nhưng liệu nó có thực sự an toàn?
Thuốc lá điện tử được tạo ra nhằm mục đích giúp người nghiện thuốc lá mà không phải từ bỏ nicotine, chất gây nghiện chính trong thuốc lá, và loại bỏ những chất có hại gây ung thư như hắc ín, chất diệt cỏ, benzen, v.v.. Nếu như vậy, các tổ chức y tế và những người anti-thuốc lá sẽ ủng hộ sản phẩm này, đúng chứ? Thực ra thì không, họ hầu như phản đối sản phẩm này. Với họ, thuốc lá điện tử vẫn là thuốc lá, và tác hại của nó đến sức khỏe đã được chứng minh qua rất nhiều nghiên cứu. Vậy sự phản đối này có đúng hay không?
Thuốc lá điện tử không phải là thuốc lá
Thuốc lá điện tử, hay vape không chứa lá thuốc lá. Thay vào đó là một dung dịch chứa nicotine được triết xuất từ thuốc lá. Khi sử dụng, dung dịch này được bốc hơi (vaporized) và người hút thuốc sẽ hít thứ hơi nước này. Đây là điểm khác biệt chính giữa thuốc lá truyền thống và thuốc lá điện tử, khi một thứ là khói đốt, thứ còn lại là hơi nước.
Những độc tố gây hại chính trong thuốc lá truyền thống xuất phát từ quá trình đốt cháy thuốc lá, tạo ra hàng ngàn chất độc như hắc ín, đây là những chất gây ung thư chính trong thuốc lá. Thông tin ngoài lề, thuốc lá điếu có đầu lọc với mục đích lọc bớt chất độc trong khói đốt khi bạn hút, tuy nhiên trên thực tế, bạn phải hít mạnh hơn để khi có đầu lọc, dẫn đến việc bạn hấp thụ nhiều độc tố hơn.
Thuốc lá điện tử, trong khi đó, không chứa thuốc lá, không có sự đốt cháy, dẫn đến không độc tố gây bệnh. Theo báo cáo từ Bộ Y tế Vương Quốc Anh, thuốc lá điện tử ít độc hại hơn thuốc lá truyền thống đến 95%.
So sánh giữa hút thuốc lá truyền thống và hút thuốc lá điện tử
Trong thuốc lá điện tử vẫn chứa nicotine, chất gây nghiện chính. Tuy nhiên, có ít bằng chứng chỉ ra nicotine gây ung thư và tác hại đến sức khỏe. Điều này dẫn đến luận điểm của những người nghiện nicotine khi so sánh nó với caffein, chất được hàng triệu người sử dụng hàng ngày bằng cách uống trà hay cà phê. Bác sỹ Brad Rodu, chuyên gia về Ung thư miệng Đại học Louisville, Mỹ nói: “Tôi rất thích cà phê và chắc chắn tôi sẽ hấp thụ được caffein khi tôi hút hạt cà phê, nhưng tôi sẽ phải trả một cái giá rất khác với sức khỏe của mình nếu làm như vậy”. Nói cách khác, khi nhắc đến các chất gây nghiện như nicotine hay caffein, không phải chất gây nghiện có hại, mà là cách ta hấp thụ chúng. Nhà tâm lý học người Nam Phi Mike Russell nói: "Người ta hút thuốc vì nicotine, nhưng họ chết vì hắc ín."
Vậy thuốc lá điện tử là an toàn?
Tất nhiên là không. Không có thứ gì an toàn tuyệt đối! Thuốc lá điện tử là một sản phẩm mới, cần những nghiên cứu khoa học để biết những ảnh hưởng lâu dài đến sức khỏe. Nghiên cứu đăng trên Kỷ yếu Viện Hàn lâm Khoa học Quốc gia Hoa Kỳ cho thấy những con chuột bị phơi nhiễm với khói thuốc lá điện tử có mức độ phá hủy ADN ở tim, phổi và bàng quang lớn hơn nhiều so với những con chuột được hít không khí đã lọc. Các nhà nghiên cứu cũng ghi nhận được những tác động tương tự ở phổi và bàng quang của người khi tiếp xúc với nicotine và chất nitrosamine ketone (NNK) – một chất gây ung thư xuất phát từ nicotine.
Thêm một tác hại khác của thuốc lá điện tử là người hút không kiểm soát được liều lượng họ hút trong cùng một lúc. Nicotine ảnh hưởng đến não và hệ thần kinh, làm tăng huyết áp và nhịp tim. Lượng nicotine càng lớn thì huyết áp và nhịp tim càng cao. Điều này có thể gây loạn nhịp tim. Trong một số trường hợp hiếm gặp, đặc biệt là khi dùng liều lượng lớn nicotine, loạn nhịp tim có thể gây suy tim và tử vong.
Nếu bạn chưa hút thuốc bao giờ, đừng bao giờ thử
Người đứng đầu nghiên cứu, GS Moon-shong Tang của Viện Y học Môi trường ở Đại học New York cho biết: “Mặc dù khói thuốc lá điện tử có ít chất gây ung thư hơn khói thuốc lá truyền thống, những người hút thuốc lá điện tử vẫn có nguy cơ mắc ung thư phổi, bàng quang và các bệnh tim cao hơn những người không hút thuốc”.
Tựu chung lại, thuốc lá điện tử được tạo ra để giúp người nghiện thuốc lá bỏ thuốc. Vậy thuốc lá điện tử tốt hay xấu tùy thuộc vào đối tượng hút là ai. Nếu bạn đang hút thuốc, cân nhắc thuốc lá điện tử để bỏ dần chất độc hại ra khỏi cơ thể. Còn nếu bạn chưa hút thuốc bao giờ, đừng bao giờ nghĩ đến việc đấy, kể cả điện tử hay truyền thống, thứ duy nhất nên đi vào phổi của bạn là không khí tự nhiên.
