Thung lũng Silicon của Việt Nam đang được hình thành từ những ứng dụng dạy học, chỉ đường đơn sơ
Lĩnh vực khởi nghiệp ở Việt Nam đang ngày càng trở nên sôi động nhưng mọi thứ không phải hoàn toàn dễ dàng.
Ở Việt Nam thời điểm này, nếu một sinh viên nào đó cần giáo viên tiếng Anh, họ có thể tìm đến ứng dụng điện thoại. Còn nếu ai đó cần tìm một quán phở ngon ở Hà Nội, cũng có rất nhiều ứng dụng.
Nếu khoảng một thập kỷ trước, những ứng dụng này nhiều khả năng được làm ra tại Thung lũng Silicon, Mỹ thì hiện nay, chúng là sản phẩm của những kỹ sư Việt Nam được đào tạo bài bản ở nước ngoài và sau đó quay về quê hương lập nghiệp. Những sản phẩm như vậy hiện đang khiến lĩnh vực khởi nghiệp ở Việt Nam trở nên sôi động hơn bao giờ hết.
Chính đà tăng trưởng trong lĩnh vực này đã thu hút rất nhiều công ty nước ngoài. Trong khuôn khổ chuyên thăm chính thức Việt Nam vừa qua, Tổng thống Pháp - Francois Hollande vừa dẫn đầu một đoàn doanh nhân gặp gỡ các nhà đầu tư công nghệ tại TP Hồ Chí Minh – nơi được cho là cái nôi khởi nghiệp của Việt Nam.
Rất nhiều sản phẩm công nghệ hiện tại như game di động hay phần mềm thương mại điện tử, chủ yếu phục vụ người Việt. Độ tuổi trung bình của người dân hiện là 30, và Internet cũng đang phổ cập nhanh chóng.
Theo anh Eddie Thai đến từ quỹ đầu tư 500 Startups thì: "Thị trường Việt Nam rất lớn, trẻ, tăng trưởng nhanh và vẫn chưa được khai thác hết". Quỹ này hồi đầu năm đã thông báo dành 10 triệu USD để đầu tư vào các dự án khởi nghiệp Việt Nam.
Eddie Thai – 31 tuổi là một người gốc Việt nhập cư vào Mỹ thuộc nhóm tiên phong trong việc quay trở lại quê hương tận dụng cơ hội để phát triển sự nghiệp. "Tôi luôn bị Việt Nam thu hút. Tôi nhận thấy càng tới sớm, cơ hội tạo ra ảnh hưởng và kiếm tiền tại đây càng lớn", anh trả lời phỏng vấn tờ AFP.
Eddie ước tính, Việt Nam có 90 triệu dân, 45 triệu người dùng Internet, 30 triệu người dùng smartphone và tỷ lệ sử dụng Internet đã gấp 10 lần thập kỷ trước.
Anh quay lại Việt Nam năm 2012 để làm việc cho một công ty, sau đó gia nhập 500 Startups. Quỹ này đã cấp vốn cho nhiều doanh nghiệp, như ứng dụng học ngoại ngữ Elsa và nền tảng mua vé trực tuyến Ticketbox.
Nhân tài nhiều không thua kém Mỹ
Theo khảo sát mới nhất của Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD), học sinh Việt Nam hiện xếp trên Mỹ, Anh và Thụy Điển về toán và khoa học. Lực lượng lao động có trình độ, lại rẻ hơn Trung Quốc và Singapore đang thu hút sự chú ý của các đại gia công nghệ thế giới. Tháng 12 năm ngoái, CEO Google - Sundar Pichai cũng có buổi nói chuyện với các doanh nhân trẻ ngành công nghệ tại Hà Nội.
Theo Hiệp hội Phần mềm và Dịch vụ Công nghệ Thông tin Việt Nam, doanh thu ngành này năm ngoái vào khoảng 3 tỷ USD, tăng mạnh so với mức 2 tỷ USD năm 2010. Chính phủ cũng đã vạch ra chiến lược riêng cho ngành này và thành lập Thung lũng Silicon Việt Nam năm 2013, để tạo ra "hệ sinh thái sáng tạo và thương mại hóa công nghệ".
Dù có nhiều tín hiệu khả quan là vậy nhưng giới quan sát cho rằng nhà đầu tư nên thận trọng do tiềm năng có thể đang bị thổi phồng, thủ tục hành chính rườm rà và nhiều quy định chưa hoàn thiện.
Cũng theo anh Đỗ Anh Minh đến từ quỹ Vertex Venture Holdings Singapore thì: "Việt Nam có tiềm năng công nghệ, nhưng có thể phải mất 5 năm nữa mới thực sự tạo ra được những công ty lớn có ảnh hưởng toàn cầu. Luật pháp cần hoàn thiện hơn, Chính phủ cũng cần hỗ trợ nhiều hơn. Việc này đòi hỏi tương tác nhiều hơn từ người Mỹ gốc Việt, đặc biệt là người Việt ở California. Do đây là cầu nối với Thung lũng Silicon".
Dù lĩnh vực khởi nghiệp của Việt Nam có quy mô nhỏ hơn các nước láng giềng, như Indonesia hay Malaysia, người ta vẫn hy vọng Việt Nam có thể phát triển nhanh, không phụ thuộc vào những ngành xuất khẩu như dệt may hay cà phê nữa.
"Việt Nam đã hiện diện trong ngành công nghệ vài năm nay. Nhưng hiện tại thị trường này đang dần dịch chuyển theo hướng đi lên trong chuỗi giá trị", ông Romain Caillaud - Giám đốc khu vực Đông Nam Á tại FTI Consulting, Mỹ nhận xét. "Lĩnh vực này đang tăng trưởng do Việt Nam có những bước đi chiến lược về cạnh tranh để thu hút đầu tư nước ngoài".
Eddie Thai thừa nhận con đường này không hoàn toàn bằng phẳng. Nhưng anh lạc quan rằng văn hóa khởi nghiệp tại Việt Nam sẽ vượt qua thách thức để có những bước tiến đáng kể. "Thành thật mà nói thì đôi khi Việt Nam cũng lùi một bước nhưng là để tiến 2 bước. Hy vọng trong 5 hay 10 năm tới, tình hình sẽ khá hơn", anh kết luận.
