Thực dụng: Tư duy của ông thầy người Hàn giúp bóng đá Việt thăng hoa?
Bóng đá thực dụng là lấy mục tiêu làm đầu và tìm mọi cách để thực hiện mục tiêu đó.
Tính thực dụng
Ngày Park Hang Seo nhậm chức, tôi có đọc được lời bình nổi tiếng của kênh Fox. Họ nhận xét thầy Park sẽ mang lại sự tươi mới cho bóng đá Việt Nam nhờ áp dụng tính thực dụng của bóng đá Hàn Quốc. Quả thật vậy. Bóng đá Hàn Quốc luôn chọn những ưu thế nhất định để phát huy nhằm giành chiến thắng cho mình. Bất chấp những lời phê phán, bóng đá Hàn Quốc đã tận dụng lợi thế sân nhà để lập nên kỳ tích của bóng đá châu Á trong kỳ World Cup 2002.
HLV Hàn Quốc rất thực dụng, họ không nói về bóng đá đẹp. Họ xây dựng chiến thuật cụ thể để chuẩn bị cho từng tình huống cụ thể và đối phó với con người cụ thể. Với họ, bóng đá phải có thành tích, không có thành tích coi như không hoàn thành công việc. Họ chuẩn bị cho từng trận đấu thay vì cho cả một kế hoạch mông lung.
Bóng đá thực dụng là lấy mục tiêu làm đầu và tìm mọi cách để thực hiện mục tiêu đó. Xuất thân từ hậu vệ, lối chơi thực dụng đã ngấm vào Park và nguyên tắc số một của ông là không để thua. Một lần, ông nhắc trước cả đội, khi để thua một bàn, muốn thắng, anh phải ghi hai bàn.
Lối chơi thực dụng được áp dụng theo từng trận đấu và từng thời điểm. Có khi đá 3–4–3, có khi lại đá 4–4–2, có khi lại đá 3–5–2, có khi lại đá 4–1–4–1 và chỉ cần ông ra dấu, các cầu thủ sẽ hiểu ngay và thay đổi đội hình khác. Có trận ông yêu cầu cầu thủ áp sát, có khi lại yêu cầu cầu thủ rút hết về rồi mới tổ chức phòng ngự, có những trận, ông tổ chức phòng ngự ngay sau khi mất bóng và vây rát đối phương. Hàng hậu vệ là điển hình của lối chơi thực dụng khi ông luôn yêu cầu cầu thủ chơi bóng nhưng bắt buộc phải kèm người rất rõ ràng, thậm chí chỉ cần kèm người chứ không cần bắt bóng.
HLV Park Hang-seo dặn cầu thủ hậu vệ, không thua chính là thắng, không nhất thiết phải xông vào theo kiểu "được ăn cả ngã về không". Không thua trong mọi trường hợp, phá bóng ra, chờ đồng đội về hỗ trợ chính là ưu tiên đầu tiên của mọi cầu thủ. Nhiều trận, ông yêu cầu hai hậu vệ biên nghiêng hẳn sang một phía đối phương đang tấn công, bỏ hẳn người ngoài cánh để hỗ trợ đồng đội phía trong. Đại đa số trường hợp, ông đều yêu cầu hậu vệ đừng chăm chăm nhìn bóng, hãy nhìn người 50% và nhìn bóng 50%.
Bỏ cái kiểu chơi bóng ấy đi
Một trong những điều được phát hiện ra là 70% bàn thua của đội tuyển Việt Nam đều do bóng bổng và tập trung từ phút 70 trở đi do là khi thể lực đi xuống, độ tập trung của cầu thủ không còn. Để khắc phục điều này, câu mà ông nói nhiều nhất chính là: "Tập trung, tập trung đi chứ". Ông níu nhiều đến mức quen thuộc khiến mọi cầu thủ cũng hoàn toàn hiểu câu tiếng Hàn này.
Hậu vệ Việt Nam khi chơi ở V-League đều có một thói quen vô cùng tệ hại là phạm lỗi bừa bãi, nhất là trên sân của mình. Với thể hình thấp, tranh bóng bổng yếu, tỳ đè kém thì phạm lỗi thế này chẳng khác gì giúp đội bạn luôn cao hơn ghi bàn. Điều này đã được chứng minh trong bàn thua thứ hai ở trận giao hữu với Ulsan Hyundai hồi cuối năm 2017 và cả bàn thua thứ hai ở trận với Hàn Quốc ở giải U23 châu Á. Yêu cầu đầu tiên là ông cấm cầu thủ phạm lỗi ở phần sân của mình.
Yêu cầu tiếp theo là tuyệt đối không được phạm lỗi nếu không cần thiết ở khu vực 16m50. Nhiều lần, các trung vệ Việt Nam vào bóng phạm lỗi, dẫn đến phạt 11 mét. Mặc dù ông đã nhắc nhở rất kỹ ở nhà và từ trước cả giải đấu, nhưng không dưới ba lần chúng ta vẫn phạm lỗi ở giải U23 châu Á. Đây là một trong những thói quen chơi bóng không tốt mà các trung vệ Việt Nam hay mắc phải và chỉ cần chờ có thế là cầu thủ đội bạn ngã lăn ra. Chỉ cắt bóng quyết liệt khi chắc chắn 100%, còn nếu không thì cứ rà bóng, bám và không cho họ chuyền bóng hay di chuyển, không cho họ sút chân trái hay phối hợp, vậy là đã thành công.
Rối rắm chính là một trong những lối chơi điển hình của cầu thủ Việt Nam. Thường khi bị vây ráp, cầu thủ chúng ta tỏ ra rất chậm chạp dẫn đến bị mất bóng, lập tức bị phản công. Nhiều trường hợp chỉ cần phát bóng dài là xong, nhưng cầu thủ ta dáo dác tìm người và bị bắt bài. Trong những buổi tập, ông cắt còi và nhắc nhở, thậm chí quát mắng liên tục những cầu thủ nào xử lý bóng rối rắm, không dứt khoát.
Một trong những yêu cầu triệt để của HLV Park Hang Seo chính là chuyền vào chỗ trống. Xưa nay, với lối chơi điển hình là chuyền sệt dính chân, các cầu thủ Việt khi bị đối phương bắt bài thường thua nhiều. Từ ngày chỉ đạo U23, ông dặn các cầu thủ phải chuyền vào khoảng trống để chạy nhằm kéo dịch đội hình của đội bạn.
Cầu thủ Việt thường chạm bóng bước một sai, và sau khi sai thì phải khống chế thêm một nhịp mới có thể chuyền bóng, đó là lý do tại sao gặp các đội áp sát, chúng ta hay thua. Để giải quyết điều này, HLV Park Hang Seo yêu cầu các cầu thủ mở người trước khi nhận bóng, tư thế mở người giúp cầu thủ quan sát rất nhanh và chuyền bóng rất chính xác.
Ông dặn các cầu thủ phải hết sức quả cảm khi có bóng ở trên sân đối phương, chỉ cần một sự quả cảm và tự tin thì bàn thắng sẽ đến. Nếu có bóng hãy mạnh dạn sút, nếu có khoảng trống thì phải xông vào và khi tấn công thì hãy cứ triển khai theo những gì mình cảm thấy tự tin nhất. Đó là lý do tất cả cầu thủ chúng ta khi tấn công đều rất nhanh, hiệu quả.
Một yêu cầu nữa là ngẩng đầu lên, vì khi nhận bóng, khi chuyền bóng các cầu thủ của ta thường có thói quen cúi gầm mặt và nhìn xuống dưới chân. Để thay đổi dần, kể cả khi tập bóng với các cột, ông luôn yêu cầu các cầu thủ ngẩng đầu, ai cúi thấp đều lập tức bị nhắc nhở.
Trợ lý Lee nhiều khi quát lên: "Bỏ cái kiểu chơi bóng rối rắm của Đông Nam Á ấy đi".
* Nội dung trích từ cuốn sách "Phong cách quản trị Park Hang-seo: Bí quyết thành công của doanh nghiệp Hàn Quốc" của tác giả Lê Huy Khoa Kanata.
