Sống trong một nước Nhật tử tế có làm bạn tốt hơn?
Xã hội Nhật hình thành được một hệ thống các giá trị cốt lõi và lễ nghi ở mức độ cao nhất. Hiếm có xã hội nào trên thế giới có được khả năng lan tỏa các nguyên tắc, sự lịch sự và tử tế như Nhật.
Tất cả chúng ta đều biết rằng việc sống ở nước ngoài sẽ giúp cho mỗi người trong chúng ta có cơ hội được biết đến nhiều nền văn hóa khác. Ngay cả trong cùng một đất nước, nếu bạn chuyển đến sống ở một thành phố khác thôi, bạn cũng thấy dù nói chung một ngôn ngữ và sống cùng trên một đất nước nhưng cách sống của họ cũng rất khác và khi sống ở đây trong một thời gian dài, tính cách của bạn cũng dần thay đổi.
Tuy nhiên các nhà nghiên cứu thuộc đại học Hiroshima và Nagasaki của Nhật muốn tìm hiểu kỹ hơn nữa. Họ muốn biết người nước ngoài sống tại Nhật nghĩ như thế nào về đất nước họ và cuộc sống của Nhật đã thay đổi họ như thế nào. Nghiên cứu được tiến hành với khoảng gần 1 nghìn người nước ngoài trong năm 2014.
Tác động của xã hội
Bản thân xã hội Nhật đã hình thành được một hệ thống các giá trị cốt lõi và lễ nghi ở mức độ cao nhất thế giới. Hiếm có xã hội nào trên thế giới có được khả năng lan tỏa các nguyên tắc, sự lịch sự và tử tế như Nhật. Nhiều người nước ngoài cho biết họ tự cảm thấy phải sống tốt khi họ đang ở Nhật.
Có những người còn khẳng định họ tin mức độ lịch sự trong xã hội Nhật đã đến ngưỡng văn minh nhất của nhân loại. Nó khiến người nước ngoài sống tốt hơn nhiều so với trước khi họ đến Nhật, bớt ích kỷ và quan tâm đến người khác hơn.
Không ít người nước ngoài cho biết thực ra người nước ngoài hưởng lợi rất nhiều về phát triển tính cách khi họ đến Nhật. Suy cho cùng, sự lịch sự, lễ phép là miễn phí, chính vì vậy người nước ngoài cảm thấy họ được hưởng rất nhiều từ những lễ nghi trong xã hội Nhật.
Khi quen với cách sống ở Nhật, người nước ngoài sẽ biết tôn trọng quyền lợi của người khác nhiều hơn. Người Nhật rất tôn trọng người khác tại tất cả các địa điểm công cộng (không nói to, xếp hàng ngay ngắn, tôn trọng các quy định), ở trong môi trường như vậy, mỗi người nước ngoài buộc phải trở thành một công dân tốt hơn.
Nhiều người nước ngoài tự nhận ra thay đổi trong tính cách của mình kiểu như: Tôi quan tâm nhiều hơn đến cảm giác của người khác, tôi sống đẹp hơn, tôi dễ tha thứ hơn.
Không ít người nước ngoài cho biết họ đã quan sát được việc người Nhật hy sinh rất nhiều quyền lợi cá nhân để sống cho tập thể trước. Cùng lúc đó họ vẫn giữ được những thói quen và sở thích riêng. Người nước ngoài học được cách sống nổi bật nhưng vẫn hòa hợp với cộng đồng.
Ảnh hưởng của tiếng Nhật
Khá nhiều người Nhật cho biết họ hiểu về nước Nhật và người Nhật thông qua việc học tiếng. Những thành ngữ kiểu như “Mỗi ngày một việc tốt” giúp trau dồi tính cách của họ từ từng việc tốt nhỏ mỗi ngày.
Thành ngữ khác ví dụ như “Mỗi một cơ hội để hiểu thêm một người” khuyến khích con người ta giao tiếp và xây dựng quan hệ với người khác nhiều hơn. Lý do không chỉ nằm ở việc có nhiều khi bạn sẽ không có cơ hội gặp lại người đó nữa mà còn bởi vì mỗi con người trong từng hoàn cảnh sẽ khác nhau hoàn toàn.
Tác động từ nghệ thuật
Một trong những giá trị văn hóa cốt lõi của người Nhật có thể tìm thấy trong nghệ thuật phục vụ và dùng trà: “Phong cách, im lặng, trân trọng, hoàn hảo, thưởng thức và hơn thế nữa”. Mỗi một hành động trong cách phục vụ trà của người Nhật có một ý nghĩa khác nhau và nếu nhìn qua nó rất đơn giản nhưng trên thực tế để làm được hoàn hảo như vậy, mỗi người nghệ nhân phải thực hành và luyện tập đến hàng nghìn lần cho đến khi không còn mắc bất kỳ một lỗi nào.
Có nhiều người nước ngoài thậm chí thay đổi quan niệm về cái đẹp sau khi họ đến Nhật. Một người khách châu Âu chia sẻ: “Quan niệm về vẻ đẹp ở Nhật rất khác so với châu Âu. Ban đầu khi mới đến tôi thấy rất lạ lẫm nhưng sau đó tôi thay đổi từ khi nào không biết. Tôi thích cấu trúc lồi lõm khác thường của chiếc ấm trà Nhật, bởi chính cấu trúc đó mang đến sự khác biệt của nó.”
Ảnh hưởng từ giáo dục
Ở Nhật, giáo dục được tách rời hoàn toàn với tôn giáo. Tại nhiều nền văn hóa khác, người ta gắn lòng tốt, sự sạch sẽ với lễ nghi và đức tin tôn giáo, điều này có thể thấy trong các điều răn của nhà Phật hay những điều phải làm của người theo đạo Thiên Chúa giáo.
Trong khi đó người Nhật dạy được con trẻ về đạo đức, sự tử tế mà không cần thiết phải gắn nó với các trách nhiệm tôn giáo. Nhiều người nước ngoài cũng nhận thấy điều này, họ học được rằng một người vẫn có thể sống tốt mà không cần thiết phải theo bất kỳ tôn giáo nào. Với mỗi người Nhật dù không có chút ràng buộc tôn giáo nào, họ vẫn sống theo các nguyên tắc sạch sẽ, ân cần, chu đáo và quan tâm đến người khác.
Những mặt tối của nước Nhật
Tất nhiên, không phải người nước ngoài nào cũng có trải nghiệm tốt khi đến Nhật. Nhiều người nước ngoài đã phải về nước vì những tranh chấp trong công việc, các hợp đồng lao động thiếu công bằng, sự bóc lột của doanh nghiệp Nhật hay rắc rối liên quan đến xin gia hạn visa.
Nếu kết hôn với người Nhật, người nước ngoài đặc biệt chịu nhiều thiệt thòi bởi luật pháp Nhật đặc biệt bảo vệ phụ nữ và con trẻ. Người vợ Nhật có thể đơn phương mang con đi mà người cha nước ngoài không có quyền ngăn cản và cũng khó kiện cáo được. Không ít người nước ngoài đã phải cay đắng rời Nhật khi họ phải hứng chịu những tác động xấu từ sự bất cập của hệ thống. Nhưng xã hội nào cũng không hoàn hảo như vậy, điều đó là giống nhau ở mọi nơi trên thế giới.
