Làm gì khi gửi đôla, không được hưởng lãi?
Ngân hàng Nhà nước hạ lãi suất tiền gửi cá nhân bằng USD về 0% với mục tiêu có thể kiểm soát tốt hơn tỉ giá.
Từ ngày 18-12, lãi suất USD gửi vào ngân hàng đối với doanh nghiệp và cá nhân đều giảm từ mức 0,25% về 0%. Điều này có nghĩa là người dân sẽ không còn hưởng lãi suất khi gửi USD.
Theo Ngân hàng Nhà nước (NHNN), việc đưa lãi suất tiền gửi USD về 0% nhằm thực hiện chủ trương chống đôla hóa của Chính phủ, chuyển từ quan hệ huy động - cho vay bằng ngoại tệ sang quan hệ mua - bán bằng ngoại tệ.
USD trên thị trường tự do tăng
Đây là quyết định mới nhất của NHNN sau khi Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) chính thức tăng lãi suất đồng USD. Sau động thái trên, ngày hôm qua, tỉ giá niêm yết tại hầu hết các ngân hàng thương mại vẫn được giữ nguyên như trước đó một ngày, hoạt động mua bán diễn ra bình thường.
Tuy nhiên, tại thị trường tự do ở Hà Nội, giá đồng bạc xanh mua vào - bán ra ở mức 22.740-22.750 đồng/USD, tăng 15 đồng so với hôm trước.
Ông Nguyễn Hoàng Minh, Phó Giám đốc NHNN Chi nhánh TP.HCM, cho hay vì mới hạ lãi suất USD xuống 0% nên thị trường chưa có dấu hiệu đột biến. “Thực tế trong tháng 9 vừa qua, NHNN đã hạ lãi suất đồng USD của khách hàng là doanh nghiệp về 0% rồi và nay tiếp tục hạ lãi suất USD của khách hàng là cá nhân. Và suốt từ tháng 9 đến nay doanh nghiệp vẫn bán mạnh ngoại tệ cho ngân hàng” - ông Minh thông tin.
“Vậy với khách hàng là cá nhân thì sao?”, trả lời câu hỏi này của chúng tôi, ông Minh cho hay cơ cấu tiền gửi bằng USD sau khi hạ lãi suất cũng không thay đổi nhiều. Thậm chí khách hàng có dấu hiệu bán ngoại tệ ra lấy VND và gửi lại ngân hàng.
Ông Phạm Hải Long nhà ở quận 2, TP.HCM cho biết gia đình có năm sổ tiết kiệm bằng USD và gửi từ khi lãi suất 2%, đến khi lãi suất về 0,25% gia đình cũng không rút. Nay lãi suất USD về với 0% thực tế cũng không chênh lệch nhiều. “Chúng tôi coi đây là tài sản tích trữ trong gia đình nên lời chút hay không cũng không quan trọng” - ông Long nói.
Tuy vậy, theo một số chuyên gia, với lãi suất USD xuống 0% thì gửi VND sẽ có lợi hơn. Bởi lãi suất VND hiện nay 7% ở kỳ hạn trên 12 tháng, trong khi lãi suất USD là 0%.
TS Ngô Trí Long, chuyên gia tài chính, khuyến cáo: “Với mức lãi suất USD như hiện nay, người dân nên chuyển qua đồng nội tệ để hưởng lãi suất. Chẳng hạn, người dân nên chuyển qua VND thông qua góp vốn, gửi lãi tiết kiệm, đầu tư bất động sản…”.
Giảm về 0% vẫn chưa đủ
TS Ngô Trí Long nhìn nhận việc NHNN hạ lãi suất về 0% với đích để người dân không găm giữ USD là chính sách tức thời, cần thiết trong bối cảnh hiện nay.
Tuy nhiên, theo ông Long, ngoài lý do về tâm lý khiến giá USD tăng kịch trần trong những ngày qua mà NHNN đưa ra thì lần điều chỉnh này còn xuất phát từ tình hình cung cầu ngoại tệ tương đối căng thẳng, dù NHNN lên tiếng đảm bảo đủ cung cầu ngoài tệ.
Bên cạnh đó, vị chuyên gia này cũng cảnh báo cơ quan điều hành nên thận trọng vì tình hình tỉ giá có thể biến động khi Fed có thể sẽ tiếp tục tăng lãi suất trong năm 2016 với mỗi lần 0,25%. “Nếu có biến động lớn, người dân vẫn sẽ găm giữ USD để chờ thời điểm thích hợp đầu tư, thay vì chuyển qua VND” - vị này nói.
TS Nguyễn Trí Hiếu, chuyên gia ngân hàng, nhận định: “Việc NHNN đưa lãi suất tiền gửi USD xuống bằng 0% và thậm chí có thể còn đẩy xuống mức âm nữa là động thái không khuyến khích người dân giữ USD trong ngân hàng” - ông Hiếu chia sẻ.
Theo ông Hiếu, trong năm 2016, áp lực tỉ giá ngày càng lớn khi Fed có thể sẽ tiếp tục tăng lãi suất và mỗi lần tăng như thế áp lực lại dồn lên lãi suất đồng VND. Bên cạnh đó, việc Trung Quốc tiếp tục phá giá đồng nhân dân tệ cũng sẽ tạo áp lực rất lớn đến Việt Nam.
Điều này có nghĩa là việc điều chỉnh tỉ giá đồng VND sớm muộn cũng diễn ra. “Điều chỉnh bao nhiêu và thời điểm nào là vấn đề cơ quan điều hành cần tính toán linh hoạt, không nên cứng nhắc theo chu kỳ 3-6 tháng sẽ tạo ra sự biến động khó lường trên thị trường” - ông Hiếu đề xuất.
Chưa rõ thị trường diễn biến ra sao
Một số chuyên gia phân tích việc hạ lãi suất USD về 0% để mọi người “chê” đồng tiền này chỉ nên được coi là một trong nhiều giải pháp để kiểm soát tỉ giá. Bởi trên thực tế tâm lý găm giữ USD vẫn chưa hết khi mà nhiều yếu tố khác như nhân dân tệ của Trung Quốc, giá dầu, giá vàng, tỉ giá… vẫn chưa rõ sẽ diễn biến ra sao.
Giá vàng tiếp tục lao đốc
Trước áp lực giảm giá của vàng thế giới, giá vàng SJC ngày 18-12 đã không còn giữ được mốc 33 triệu đồng/lượng. Cuối ngày giá vàng SJC mua vào chỉ còn 32,71 triệu đồng/lượng, bán ra 32,99 triệu đồng/lượng.