Bộ trưởng Thăng: Năm 2025 mới cần sân bay Long Thành

Bộ trưởng Thăng cho biết thêm thông tin mới nhất: Thay vì dự kiến trình Quốc hội bấm nút thông qua dự án tại kỳ họp này, Chính phủ sẽ xem xét và tại kỳ họp này chỉ đưa ra lấy ý kiến Quốc hội về mặt chủ trương.

“Việc bấm nút dự án, nếu được Quốc hội đồng tình, sẽ thực hiện vào kỳ họp lần sau. Quốc hội sẽ cân nhắc mọi khả năng” – ông Thăng nói.

Nhiều ý kiến cho rằng, xây dựng sân bay Long Thành là cần thiết, tuy nhiên đưa vào thời điểm này rõ ràng không có lợi vì Quốc hội đang bàn đến nợ công. Theo Bộ trưởng, tính hiệu quả của "siêu" dự án tỷ đô này đến đâu?

Đặc thù của nước ta là kết hợp sân bay dân dụng lẫn quốc phòng an ninh. Từ khi đất nước giải phóng tới nay, chúng ta chỉ đầu tư duy nhất một cảng hàng không mới là Phú Quốc, còn lại toàn bộ là cảng hàng không đã có từ trước.

Có ý kiến đầu tư nhiều sân bay, dàn trải thì không phải. Có những sân bay, ví dụ như Điện Biên, nếu không hiệu quả thì không ai duy trì cả. Hay một số sân bay khác buộc phải duy trì vì nó không chỉ là hiệu quả kinh tế, mà còn có cả vấn đề quốc phòng an ninh. Thậm chí như TP Hải Phòng trước đây có 3 sân bay Đồ Sơn, Kiến An, Cát Bi, đều gắn với cả quốc phòng, an ninh…

Còn nói chuyện đầu tư sân bay có hiệu quả không, Tổng công ty hàng không vẫn hoạt động tốt, có lãi, tất nhiên cũng có vấn đề cần phải chấn chỉnh, nâng cao hiệu quả, nhưng việc đầu tư như vậy là cần thiết.

Vấn đề Đại biểu Quốc hội đặt ra là việc đầu tư một siêu dự án trong bối cảnh hiện nay có nên không?

Nhân dân, dư luận và Đại biểu Quốc hội chia sẻ sân bay Long Thành là cần thiết, vì việc mở rộng Tân Sơn Nhất là không thể. Tuy nhiên, đưa dự án sân bay Long Thành vào thời điểm này rõ ràng không có lợi, vì Quốc hội đang bàn đến nợ công.

Chính phủ đã có báo cáo rồi, nợ công hiện vẫn đang trong tầm kiểm soát, nhưng Chính phủ cũng báo cáo nợ công có xu hướng tăng nhanh. Vì vậy, phải tính toán trong bối cảnh kinh tế của đất nước với từng dự án cụ thể, sân bay Long Thành cũng thế. Đầu tư sân bay Long Thành trong sự phát triển chung của đất nước, đảm bảo được các tiêu chí về yếu tố nợ công.

Do vậy, trình ra Quốc hội lần này không phải để phê duyệt dự án triển khai ngay, mà mới chỉ xin chủ trương. Từ chủ trương đến lập dự án tiền khả thi đến khi thực hiện là cả một quãng thời gian dài.

Vậy khi dự án được phê duyệt, câu hỏi đặt ra là tiền ở đâu?

Báo cáo tiền khả thi chỉ là con số hết sức khái toán. Còn để đảm bảo chính xác hơn, đầy đủ hơn theo yêu cầu của Quốc hội, cũng như yêu cầu của người dân, là đòi hỏi chính đáng, nhưng rất tiếc có những cái không thể trả lời ngay được, giải đáp ngay được những vấn đề mà Quốc hội và nhân dân cần. Vì cái đó nằm trong giai đoạn báo cáo khả thi.

Để làm được điều đó phải có khảo sát, thiết kế, nhưng bây giờ Quốc hội chưa phê duyệt chủ trương thì chưa thể làm báo cáo khả thi được, bởi vì cũng phải có tiền. Cứ đi làm báo cáo khả thi mà Quốc hội không thông qua thì cũng thành chuyện.

Báo cáo khái toán có số tiền 7,8 tỷ USD chia làm 2 giai đoạn, trong đó chỉ có khoảng 24 nghìn tỷ đồng huy động ngân sách lo phần giải phóng mặt bằng, hỗ trợ tái định cư, trụ sở các cơ quan hải quan, thuế, an ninh. Số còn lại sẽ được đầu tư theo hình thức đối tác công tư, các doanh nghiệp bỏ tiền vào đầu tư, doanh nghiệp sẽ vay lại vốn ODA của chính phủ, doanh nghiệp sẽ có trách nhiệm trả nợ. Tất nhiên 24 nghìn tỷ cũng là một con số quá lớn so với bây giờ.

Có ý kiến nên để sau 2020 mới nên đặt vấn đề sân bay Long Thành, thưa ông?

Dự án này từ năm 2025 mới cần. Nhưng để đến lúc đó có thì bây giờ phải chuẩn bị chứ chứ không phải làm cái xong ngay được.

>> 18 tỉ USD xây sân bay Long Thành: Tự vay, tự trả

Theo Nguyễn Tuấn