Thay thế Trung Quốc, một mặt hàng Việt Nam vụt sáng thành 'ngôi sao' xuất khẩu - Hàng loạt cường quốc công nghiệp ô tô Mỹ, Nhật Bản đua nhau săn đón
Nhằm giảm sự phụ thuộc vào 'công xưởng' sản xuất của thế giới là Trung Quốc, nhiều nước có ngành ô tô phát triển liên tục tìm tới Việt Nam.
Theo số liệu thống kê cập nhật mới nhất của Tổng cục Hải quan, xuất khẩu nhóm phương tiện vận tải và phụ tùng của Việt Nam trong tháng 12 đạt 1,17 tỷ USD, tăng 1,5% so với tháng 11/2023. Lũy kế 12 tháng năm 2023, Việt Nam thu về từ nhóm hàng này 14,2 tỷ USD, tăng 18,1% so với cùng kỳ năm 2022.
Đáng chú ý, trong 10 nhóm hàng hóa xuất khẩu có giá trị lớn nhất của Việt Nam trong năm 2023 thì phương tiện vận tải và phụ tùng nằm trong 2 nhóm hàng hiếm hoi có mức tăng trưởng hai con số, tăng 2,2 tỷ USD.
Các thị trường nhập khẩu lớn nhóm hàng này từ Việt Nam đều là những nước có ngành công nghiệp ô tô phát triển hàng đầu thế giới như Mỹ, Nhật Bản, Hàn Quốc, Thái Lan, Đức…
.png)
Nhật Bản là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam trong năm 2023. Cụ thể, trong tháng 12, nước ta xuất khẩu gần 254 triệu USD, tăng 1% so với tháng 12/2022. Tính chung cả năm, xứ hoa anh đào chi ra hơn 2,9 tỷ USD để nhập khẩu nhóm hàng này, tăng 16,1% so với cùng kỳ năm 2022. Thị trường này chiếm 20,77% tổng lượng xuất khẩu nhóm hàng phương tiện vận tải và phụ tùng trong 12 tháng năm 2023.
Xếp vị trí thứ 2 là Mỹ, trong tháng 12, nước này nhập khẩu 262 triệu USD, tăng 44% so với tháng 12/2022. Tính chung cả năm, Việt Nam xuất khẩu sang Mỹ hơn 2,88 tỷ USD, tăng 11,5% so với cùng kỳ năm ngoái. Mỹ chiếm tỷ trọng là 20,36%.
Hàn Quốc là thị trường xuất khẩu lớn thứ 3 nhóm hàng này. Việt Nam thu về gần 100 triệu USD trong tháng 12, tăng mạnh 21,4% so với tháng 12/2022. Tính chung 12 tháng, Việt Nam xuất khẩu sang thị trường này hơn 1,2 tỷ USD, tăng 53,5% so với cùng kỳ năm ngoái, chiếm tỷ trọng 8,82%.
Ngoài 3 thị trường chính, nhiều thị trường cũng ghi nhận mức tăng trưởng đột biến trong năm 2023 như Nigieria (968%), Ả Rập Xê Út (157%), Nam Phi (230%), UAE (221%)... Bên cạnh đó, các thị trường khác đa phần đều tăng trưởng 2 chữ số. Điều này cho thấy các hãng công nghệ và ô tô trên thế giới tăng cường tìm chuỗi cung ứng linh kiện, phụ tùng ở nền kinh tế gần 100 triệu dân.
Theo nhiều chuyên gia, kết quả này một phần cũng nhờ tác động của việc dịch chuyển chuỗi cung ứng, tìm nhà cung cấp linh kiện thay thế nhằm giảm sự phụ thuộc vào “công xưởng” sản xuất của thế giới là Trung Quốc.
Trong hơn 20 năm qua, Trung Quốc đã vươn lên từ một vị trí vô danh để trở thành nước dẫn đầu toàn cầu trong ngành công nghiệp phụ tùng xe hơi.
Đây được xem là cơ hội lớn cho các nước trong khu vực Đông Nam Á, trong đó Việt Nam được chú ý nhiều. Từ đó, các đơn hàng linh kiện, phụ tùng ô tô đã dịch chuyển từ Trung Quốc sang Việt Nam lớn hơn rất nhiều so với những đơn hàng mà các doanh nghiệp trong nước đang sản xuất và cung cấp hoặc xuất khẩu.
Những linh kiện phụ tùng ô tô Việt Nam xuất khẩu những năm gần đây có công nghệ tương đối cao như bộ dây đánh lửa, phụ tùng trong hộp số, túi khí an toàn, linh kiện điện tử trong hộp số,…
Nhiều doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài cũng chọn Việt Nam làm điểm sản xuất để xuất khẩu đi toàn cầu từ Nhật Bản, Đài Loan,... Đồng thời, Việt Nam cũng thu hút được các nhà cung cấp phụ tùng ô tô của các nước khác như Đức, Hàn Quốc,...
Mặc dù kim ngạch xuất khẩu tăng, đa số các doanh nghiệp trong lĩnh vực này ở Việt Nam vẫn là các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài, trong khi các doanh nghiệp thuần Việt chủ yếu sản xuất những sản phẩm và linh kiện đơn giản, công nghệ chưa cao và giá trị còn thấp, gặp khó khăn trong việc trở thành nhà cung ứng sản xuất và cung ứng linh kiện gốc.
