Tăng trưởng gấp 10 số cửa hàng chỉ sau 5 năm, lãnh đạo FPT Retail bật mí cách mở chuỗi bán lẻ thành công

Á quân bán lẻ ngành hàng công nghệ tại Việt Nam

Mới đây, cổ phiểu của CPTCP bán lẻ kỹ thuật số FPT- FPT Retail lên sàn và ngay lập tức được nhà đầu tư săn đón. Từ giá chào sàn 125.000 đồng/cổ phiếu, FPT Retail tăng hết biên độ 20% trong ngày giao dịch đầu tiên. Sang phiên 27/4, cổ phiếu này vẫn tiếp tục tăng trần, lên giá 160.500 đồng/cổ phiếu. Với mức giá này, FPT Retail được định giá khoảng 6.400 tỷ đồng.

Theo báo cáo tài chính mới nhất, kết thúc năm 2017, FPT Retail đạt doanh thu 13.147 tỷ đồng, tăng 21% so với năm 2016. Lợi nhuận sau thuế đạt gần 290 tỷ đồng, tăng 40% so với năm 2016. Năm 2018, công ty này đặt kế hoạch tăng trưởng doanh thu lên mức 16.020 tỉ đồng, tăng 22% so với cùng kỳ và lợi nhuận sau thuế lên mức 377 tỉ đồng, tăng 30% so với năm trước.

Chia sẻ thêm về FPT Retail tại chương trình Wetalk số 3 chủ đề Kinh doanh chuỗi, ông Ngô Quốc Bảo, giám đốc phát triển kinh doanh và Ecommerce của công tỳ này cho biết trước đây FPT Retail vốn là công ty "đời cháu" của tập đoàn FPT. FPT Retail chính thức trở thành công ty cổ phần vào 8/3/2012. Từ thời điểm 2012, lúc giấy phép công ty cổ phần FPT Retail mới có 17 cửa hàng FPT Shop. Sau đó cứ mỗi tháng khai trương bình quân 5-7 cửa hàng. Số liệu gần nhất đến cuối tháng thứ có 506 cửa hàng, gồm FPT Shop và Fstudio chưa tính dược phẩm.

Cũng theo tài liệu Roadshow của công ty này năm 2017 hiện FPT Retail chiếm 18,2% thị phần và đứng sau chuỗi bán lẻ Thế giới di động so với con số 10,7% cách đây 3 năm. Tăng trưởng cửa hàng trong giai đoạn 5 năm qua của chuỗi bán lẻ này cũng thực sự ấn tượng với con số kép CAGR 57%.

Những bài học đau thương

"Để làm được như vậy thì chúng tôi đã có nhiều kinh nghiệm đau thương", ông Bảo đúc rút lại quá trình phát triển của FPT Retail. Vốn là lính đến sau thị trường khi nhiều người nói về mảng kinh doanh chính FPT Shop bước vào thời điểm bão hòa, ông cho rằng cũng đúng.

"Nói ngay chính trong FPT Retail chưa nói công ty khác, lúc bao phủ thị trường mới có 17 cửa hàng thì hiện tại con số tương đối lớn. Do đó có thể nói có thị trường còn nhưng không còn là đại dương xanh như trước", ông Bảo đánh giá.

Chính vì vậy cách thích nghi mà công ty này lựa chọn là phát triển hướng kinh doanh mới trên diện tích cửa hàng của mình cũng như khai thác chiều sâu khách hàng hơn, đưa ra cách thức tiếp cận đa kênh tới khách hàng.

Đối với mảng kinh doanh dược phẩm, ông Bảo cho rằng đội ngũ lãnh đạo FPT Retail cũng như các chuyên gia đánh giá đây là thị trường tiềm năng. Bởi đa phần thói quen của người tiêu dùng hiện tại vẫn là ra cửa hàng thuốc đầu ngõ để mua thuốc giống như ngày xưa trước khi FPT Shop hay chuỗi bán điện thoại khác thì sẽ đến những cửa hàng quen hay tiện đường ghé qua. Tham vọng của FPT Retail là sẽ chiếm được vị trí đầu trong tâm trí người tiêu dùng cũng như đảm bảo "everytime everywhere".

Để một chuỗi thành công theo ông Bảo cần những yếu tố nhất định. Đầu tiên là sự đồng đều. Điều cơ bản nhất là nghiên cứu, khảo sát về một địa phương, một khu vực cụ thể. Ví dụ khi mở một quán ăn miền Bắc nơi mà chưa ai mở trong điều kiện đã làm một số khảo sát rất cơ bản là dân ở khu vực này đa phần là người miền Bắc thì rất dễ thành công. Hay như trong một cửa hàng đơn lẻ bày gì cũng được và đa phần người kinh doanh nhỏ lẻ tư duy hàng càng nhiều càng tốt, giá càng rẻ càng tốt. Nhưng khi phát triển thành chuỗi càng nhiều chưa hẳn đã tốt.

Ví dụ một cửa hàng FPT Shop ở trung tâm quận Hoàn Kiếm, Hà Nội và huyện thuộc tỉnh Cà Mau thì phải tính toán khác nhau về số lượng mặt hàng đưa vào. Tuy nhiên khi phát triển lên chuỗi cần sự đồng nhất như trưng bày, biển hiệu, trang thiết bị... hay đó chính là nhận diện thương hiệu.

Ngoài ra theo ông Bảo, trong kinh doanh chuỗi, từng cửa hàng phải dựng được quy trình hoàn hảo, có lớp lang trật tự. Chất lượng sản phẩm, dịch vụ phải đồng nhất, đây là điều rất khó. "Tuy nhiên chất lượng dịch vụ đồng nhất ở Hà Nội sẽ khác Sài Gòn, sẽ khác các tỉnh thành khác. Làm sao để cho nhân viên làm nhất quán trên toàn hệ thống ví dụ FPT Retail là 6000 người rất khó", ông nhận định.

Yếu tố khó tiếp theo là nhân sự. Cũng như bất cứ hàng hóa nào, muốn có chất lượng dịch vụ tốt thì giá các bạn phải trả cao từ đó sẽ khiến chi phí nhân sự đội lên rất nhiều. Điều quan trọng theo ông Bảo là hệ thống KPI, quy trình mô tả công việc phải làm sao để đơn vị thấp nhất là cửa hàng có thể vận hành bởi nhân sự có kỹ năng thấp nhất như FPT Shop không thể yêu cầu được trình độ nhân sự, phục vụ tại các vùng sâu vùng xa phải giống các trung tâm thành phố lớn.

Điều cuối cùng là giá trị của chuỗi bán lẻ đấy mang lại giá trị gì cho cán bộ nhân viên, cho khách hàng, cho nhà đầu tư. Điều này quyết định chuỗi có đi được đường dài hay không. Đôi khi mỗi một nhóm đối tượng lại quan tâm những thứ rất khác nhau.

Thảo Nguyên