SoftBank – Tập đoàn tham vọng dùng công nghệ thay đổi mọi ngành công nghiệp, "ai kiểm soát được dữ liệu sẽ kiểm soát cả thế giới"

SoftBank là tập đoàn viễn thông lớn nhất Nhật Bản được Masayoshi Son thành lập năm 1981 tại Tokyo. Hoạt động của tập đoàn bao gồm viễn thông cố định, thương mại điện tử, Internet, dịch vụ công nghệ, tài chính, truyền thông đại chúng, thiết kế bán dẫn cùng nhiều lĩnh vực khác.

Truyền thống từ lâu của SoftBank là đầu tư vào rất nhiều công ty công nghệ, viễn thông và startup trên thế giới. Trong thời kỳ bùng nổ thương mại điện tử năm 1995, Masayoshi Son đã đưa ra một quyết định vô cùng táo bạo: Mua lại một loạt doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực công nghệ cao với tổng trị giá 4,5 tỷ USD chỉ trong vòng 18 tháng.

Đầu tiên, vị tỷ phú thôn tính tạp chí hàng đầu về máy tính Ziff-Davis. Sau đó ông mua 37% cổ phần mạng tìm kiếm Yahoo. Không lâu sau, ông tiếp tục đầu tư 1,5 tỷ USD vào hãng sản xuất bộ nhớ máy tính Kingston Technology. Son đánh liều làm tất cả những điều này để thực hiện tham vọng đưa SoftBank thành hãng dịch vụ Internet hàng đầu thế giới.

Ngay từ khi còn là một chàng trai 19 tuổi, Son đã quan niệm công nghệ chip xử lý nhỏ bé có tiềm năng tạo ra cuộc cách mạng trong kinh doanh. Do đó, ông đã tạo ra một loại thiết bị dịch thuật và phát minh của ông đã được Sharp Electronics mua lại với giá 1 triệu USD.

Từ số vốn ban đầu, Son thành lập công ty tiền thân của SoftBank ngày nay chuyên kinh doanh phần mềm và máy tính cá nhân. Sau đó, công ty bắt đầu mở rộng đầu tư vào mạng viễn thông và SoftBank hình thành từ đó.

Tốt nghiệp đại học xong, Son tập trung toàn lực để phát triển công ty. Đến năm 1995, SoftBank đã kiểm soát gần một nửa thị trường phần mềm máy tính của xứ sở mặt trời mọc.

Nhật Bản là một quốc gia mạnh về công nghệ, tuy nhiên, đa phần các công ty công nghệ tên tuổi của Nhật đều khá bảo thủ, chậm thay đổi và thường "chơi" theo cách an toàn chứ không sẵn sàng thử những điều mới và sẵn sàng chấp nhận rủi ro như công ty Mỹ. Trong khi đó, SoftBank lại là một trường hợp ngoại lệ.

Masayoshi Son nổi tiếng là một nhà đầu tư "liều ăn nhiều" khi luôn mạnh tay đầu tư vào các công ty công nghệ non trẻ mới nổi, trong đó đáng chú ý nhất là Alibaba và Yahoo.

Năm 1996, Son đầu tư cho Jerry Yang, CEO của Yahoo! khoản tiền 100 triệu USD. Bốn năm sau, startup non trẻ này trở thành công cụ tìm kiếm thống trị trong kỷ nguyên đầu của Internet.

Năm 2000 cũng là thời điểm Son gặp Jack Ma, người sáng lập hãng thương mại điện tử Alibaba và đầu tư 20 triệu USD với lời hứa sẽ giúp họ trở thành Yahoo! tiếp theo. 14 năm sau, khi Alibaba thành công ty đại chúng, khoản đầu tư này có giá trị lên tới 50 tỷ USD.

Sau này, khi tiếp xúc với các nhà sáng lập của startup, Son vẫn hay nói rằng họ cũng có thể thành công như Alibaba và trở thành một trong những công ty lớn nhất thế giới.

Năm 2016, SoftBank mua lại ARM, đơn vị hàng đầu trong thiết kế chip với giá 31,4 tỷ USD. Công ty Nhật Bản cho thấy họ đang thâu tóm một phần rất quan trọng trong chuỗi cung ứng của ngành điện tử thế giới, một công ty mà ngay cả Apple cũng phải dựa vào để tạo ra con chip cho thiết bị của mình.

Việc mua lại ARM được coi là thương vụ công nghệ lớn nhất tại châu Âu và giúp tên tuổi của SoftBank được biết đến rộng rãi hơn. Đến thời điểm đó, nhiều người mới biết rằng tập đoàn Nhật có vẻ xa lạ này lại chính là nhà đầu tư danh tiếng đứng sau nhiều thương vụ mua bán lớn. Trước đó, năm 2013, SoftBank đã mua lại công ty viễn thông Sprint của Mỹ với giá 22,2 tỷ USD và nhà phát triển game Phần Lan với giá 1,5 tỷ USD.

Masayoshi Son từng chia sẻ: "Chúng ta sắp chứng kiến một sự thay đổi lớn nhất trong lịch sử loài người. Trí tuệ nhân tạo sẽ nổi trội hơn con người không chỉ về kiến thức mà còn về trí thông minh. Đó là điều sẽ xảy ra trong thiên niên kỷ này".

Ở thời điểm hiện tại, việc một nhà mạng phân phối iPhone là chuyện bình thường nhưng vào năm 2008, đây lại là một quyết định mạo hiểm của SoftBank. Đặc biệt là trong bối cảnh người dân Nhật Bản lúc đó vẫn rất ưa chuộng điện thoại nắp gập với đầy đủ các chức năng tiện lợi. Thế nhưng iPhone đã trở thành một thành công lớn và giúp công ty có được chỗ đứng nhất định trong thị trường cạnh tranh khốc liệt.

Hiện tại, vị tỷ phú 61 tuổi vẫn không ngừng theo đuổi tham vọng với tầm nhìn 300 năm của mình: Một cuộc cách mạng công nghệ sẽ đạt đến điểm bùng phát và trí tuệ nhân tạo sẽ dần thay thế trí tuệ con người để định nghĩa lại mọi ngành công nghiệp của nền kinh tế toàn cầu. Một tương lai khi mọi người sử dụng di động, gọi xe, gọi đồ ăn, lưu trú, thanh toán hay khám bệnh đều dùng dữ liệu liên quan đến một công ty nào đó thuộc SoftBank. Theo Son, ai kiểm soát được dữ liệu, người đó sẽ kiểm soát được thế giới.

Vị tỷ phú từng phát biểu trước hàng trăm doanh nhân công nghệ và so sánh tập đoàn của mình với tầng lớp quý tộc của cuộc Cách mạng Công nghiệp, những người đã đầu tư vào khoa học công nghệ vì lợi ích chung của toàn xã hội. Trước đó hai tháng, SoftBank đã ra mắt Vision Fund và theo ẩn dụ của Son, quỹ này là "đỉnh cao" của cuộc cách mạng thông tin.

Đây là quỹ đầu tư công nghệ lớn nhất thế giới với các khoản đầu tư rót vào hàng loạt công ty công nghệ đình đám như ứng dụng gọi xe Uber, công ty thiết kế chip ARM, một công ty của gã khổng lồ Tencent hay công ty chia sẻ không gian làm việc WeWork.

Dưới sự dẫn dắt của nhà sáng lập, tỷ phú "liều ăn nhiều" Masayoshi Son, quỹ Vision Fund của SoftBank hiện nắm giữ mảng công nghệ thế mạnh tại hàng loạt công ty lớn trên toàn cầu.

SoftBank và Vision Fund đang từng bước kiểm soát công nghệ thế giới. Mặc dù vậy, thành công của Vision Fund vẫn là chưa đủ và SoftBank không hề giấu giếm kế hoạch mở một quỹ đầu tư tầm cỡ thứ hai trong tương lai không xa.

Ông Rajeev Misra, Giám đốc điều hành Vision Fund chia sẻ: "Chúng tôi muốn đầu tư vào cuộc cách mạng AI sắp diễn ra và vào những công ty sẽ thay đổi mọi ngành công nghiệp trên thế giới".

Giờ đây, sau hơn 3 năm, Vision Fund đã đầu tư hơn 70 tỷ USD – một con số khiến không ít chuyên gia tài chính và các nhà đầu tư ở Thung lũng Silicon phải dè chừng. Mới đây nhất, theo một nguồn tin thân cận, tập đoàn công nghệ của Son đang có kế hoạch phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO) của Vision Fund.

Có thể nói, cuộc cách mạng 4.0 đang diễn ra ngày càng rộng khắp trên thế giới và việc chủ động áp dụng sự tiến bộ công nghệ và hoạt động kinh doanh sẽ đem lại được vô vàn lợi ích cho các doanh nghiệp toàn cầu.

Gia Vũ