Nhật Bản thông qua TPP để nhanh chóng tiến tới RCEP
Phòng thương mại và công nghiệp Nhật Bản (JCCI) cũng nhận định rằng có nhiều doanh nghiệp nước này quan tâm đến RCEP hơn là TPP.
Bất chấp sự quan tâm của các nền kinh tế Châu Á đang chuyển sự chú ý từ Hiệp định Kinh tế chiến lược xuyên Thái Bình Dương (TPP) sang thỏa thuận thương mại mới khởi xướng bởi Trung Quốc, Nhật Bản mới đây vẫn thông qua hiệp định gồm 12 nước thành viên này.
Thượng viện Nhật Bản mới đây đã thông qua hiệp định TPP, qua đó chính thức thông qua hoàn toàn bản thỏa thuận thương mại này. Chánh văn phòng nội các Nhật Bản, ông Yoshihide Suga cho biết đây là một thông điệp mạnh mẽ cho thấy chính quyền Tokyo cam kết thúc đẩy tự do thương mại, đồng thời nhấn mạnh tầm quan trọng chiến lược của TPP và kêu gọi các nước nhanh chóng thông qua thỏa thuận này.
Bất chấp những lời tuyên bố hoành tráng từ chính phủ, giới lãnh đạo doanh nghiệp Nhật Bản lại khá thờ ơ với kết quả trên khi họ cho rằng hiệp định TPP gần như đã chết với tuyên bố của Tổng thống mới đắc cử Mỹ Donald Trump. Trước đó, ông Trump tuyên bố một trong những việc mình làm ngay khi nhậm chức là thương thảo lại TPP và tỏ ý muốn thực hiện một cuộc đàm phán song phương thay vì một hiệp định đa phương như vậy.
Trong khi đó, Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe lại đặt khá nhiều kỳ vọng vào hiệp định TPP khi cho rằng thỏa thuận này có thể thúc đầy tăng trưởng GDP 121 tỷ USD cũng như tạo thêm khoảng 800.000 việc làm mới cho đất nước.
Trung Quốc chen chân
Trong khi các nền kinh tế Châu Á dần mất kiên nhẫn với TPP thì hiện Hiệp định hợp tác kinh tế toàn diện khu vực (RCEP) do Trung Quốc khởi xướng lại đang thu hút được nhiều sự chú ý. Bộ trưởng Thương mại Indonesia, ông Enggartiasto Lukita cho biết quốc gia này đang cố gắng thúc đẩy một vòng đàm phán mới cho hiệp định này, đồng thời kêu gọi các quốc gia khác tìm giải pháp thay thế cho TPP.
Hiệp định RCEP là một bản thỏa thuận thương mại lớn với dự kiến khoảng 16 nước, bao gồm Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc và các nước ASEAN dù tổng GDP của hiệp định nhỏ hơn TPP.
Dẫu vậy, tổng dân số các thành viên tham gia RCEP lại lớn hơn TPP và hầu hết các nền kinh tế cũng thuộc dạng mới nổi, có tiềm năng tăng trưởng cao.
Thậm chí, Phòng thương mại và công nghiệp Nhật Bản (JCCI) cũng nhận định rằng có nhiều doanh nghiệp nước này quan tâm đến RCEP hơn là TPP.
Mặc dù vậy, cuộc đàm phán về RCEP hiện đang gặp nhiều trở ngại khi các thành viên của TPP như Nhật Bản muốn công ty thương mại điện tử của họ được hoạt động trong khu vực của RCEP mà không phải đặt máy chủ ở địa phương theo luật định. Đây là điều mà Trung Quốc không đồng ý do lo ngại về vấn đề an ninh.
Phía Nhật Bản cũng cho biết TPP có những tiêu chuẩn khá cao cho các công ty nhà nước đang được “bao bọc” ở Châu Á, trong khi Trung Quốc và nhiều nước ASEAN không muốn những tiêu chuẩn này.
Hiện rất nhiều nước muốn đàm phán xong RCEP trước cuối năm 2017 nhằm kỷ niệm 50 năm thành lập ASEAN. Trong khi đó, Nhật Bản lại muốn một hiệp định thương mại vững chắc hơn là nhanh chóng ký được thỏa thuận.
Trước tình hình TPP đang gặp rắc rối, nhiều quốc gia như Trung Quốc đang cố gắng chứng tỏ thiện chí đàm phán và nhượng bộ trong một số lĩnh vực. Thậm chí có nguồn tin cho rằng Ấn Độ cũng đang rất nhiệt tình với hiệp định RCEP và có thể hoàn tất thông qua chúng chỉ trong vòng 6 tháng tới.
Với động thái thông qua TPP, Nhật Bản đang cho thấy dấu hiệu muốn thúc đẩy RCEP nhanh hơn nữa để thúc đẩy một hiệp định thương mại tự do trong khu vực.
