Lời hồi đáp 2010s: Bạn đã làm được gì trong suốt 10 năm qua?
Nói thật đi, bạn có nhớ 10 năm qua, mình đã có được những điều gì mình từng dự định, hay đã học được những bài học mới từ những sai lầm và trải nghiệm?
Một thập kỷ đã trôi qua, với nhiều người, một thập kỷ này đánh dấu cả một quãng thanh xuân, tuổi trẻ với nhiều bài học đầu đời. Câu hỏi: 1 thập kỷ vừa qua, bạn đã làm được những gì ? - được đặt ra trên một bài viết ở MXH Lotus .
Đã bao giờ bạn tự hỏi, trong suốt 10 năm vừa qua, mình đã đật được những điều gì? Học được những bài học gì và có những trải nghiệm gì? Hãy chia sẻ với chúng tôi qua hashtag #10dieutoihocduoc để cùng nhìn lại 10 năm đầy ý nghĩa của thế hệ này nhé!
Bạn đang nghĩ rằng có phải quá "cliche" khi cứ tới cuối năm lại ngồi "hồi đáp", nhớ lại về một năm đã qua không? Tôi cũng không phải người hay có thói quen nhìn lại một năm thường xuyên, hoặc chí ít chỉ nghĩ trong đầu chứ không viết ra. Nhưng một thập niên đã trôi qua, 10 năm cuộc đời đã lần hồi về quá khứ. Thập niên 2010s, chẳng phải vốn là một điều đặc biệt với những lần đầu phải không?
Cuối năm 2009, tôi mới biết dùng Facebook, mạng xã hội vẫn còn manh nha với rất ít tính năng. Sự lan tỏa - tính "viral", là điều còn quá mới mẻ khiến người ta ít có động lực viết và chia sẻ trên Facebook. Hồi đó cũng ít trào lưu như bây giờ, 9x vẫn còn quá trẻ để viết ra những thứ truyền cảm hứng hay xúc động như vậy, 8x là một lớp người thực tế hơn còn 7x hay 6x sẽ chẳng bận tâm tới Facebook. Đến năm 2019, mọi thứ đã khác xưa rất nhiều - chúng ta có nhu cầu chia sẻ, bày tỏ suy nghĩ và kết nối hơn bao giờ hết. Đó là động lực bên trong để tôi, và bạn, muốn nhìn lại quãng đường 10 năm đã trôi qua của mình. Còn động lực bên ngoài ư?
Cả một thế giới đầy biến động, cả một tuổi trẻ đầy mơ mộng. Những con đường mở ra, những cánh cửa đóng lại và cuộc đời vẫn chưa dừng lại.
Thập niên 2010s, tôi bước vào đại học rồi ra trường đi làm. Số năm tôi ngồi trên ghế giảng đường cũng ngang ngửa như quãng thời gian tôi lăn lộn với công việc. 10 năm ấy với tôi như một chiếc bập bênh, bên kia là học hành và thời sinh viên nhiệt huyết, bên này là ngày tháng làm quen với công việc với vấp ngã, đứng dậy rồi lại… vấp ngã. 10 năm nào chẳng có người bước ra khỏi trường học nhập cuộc vào biển lớn? Nhưng 10 năm của thập niên 2010s, hành trình học hành - công việc của chúng tôi được kể đan xen với nhiều hơn câu chuyện trầm cảm, khủng hoảng tuổi trẻ, vấp ngã, người trẻ Millennial biến động, kỳ vọng và thất vọng. Đó là 10 năm tôi được nghe không biết bao câu chuyện về những trăn trở cuộc đời, trượt dốc tinh thần, một lá thư xin việc bị từ chối giữa thị trường lao động đầy cạnh tranh, một lần buồn bã khi cánh cổng du học đóng lại. "Tao buồn quá", "Mày thấy tao có tệ quá không?", "Rồi tương lai mình sẽ như nào nhỉ?"; Facebook Messenger mà có thể lên tiếng, nó sẽ đòi trả lại hết nỗi buồn cho người dùng vì quá tải.
Nếu thập niên vừa qua đã là một quãng đường tệ nhất bạn phải đi, chắc chắn 10 năm tới sẽ bớt chông chênh hơn. Chúc mừng tất cả bạn bè của tôi và cả những người xa lạ ở bất cứ đâu trên thế giới, nếu bạn đọc được những lời chia sẻ này, chúng ta đã bước qua quãng đường 10 năm "thành công", chí ít cũng có chút thời gian bình tâm để nhìn lại một phần tuổi trẻ.
Thử bắt đầu bằng 10 điều chúng ta đã đạt được trong thập niên vừa qua đi, tôi trước.
1. Bước vào trường đại học thành công và hiên ngang rời khỏi trường đại học dù nỗi lo thất nghiệp đè nặng lên vai. Hóa ra mọi thứ không màu hồng như người ta nói.
2. Có một cuốn sổ tiết kiệm nhỏ để chứng minh tài chính khi đi du lịch
3. Đặt chân được tới hơn 10 quốc gia, yay!
4. Cái khó không phải là có thêm nhiều bạn, cái khó là biết buông bỏ những mối quan hệ độc hại và chấp nhận rằng càng lớn sẽ càng có ít bạn bè.
5. Nhận ra rằng 30 không phải là 20 lần hai. 30 là 30 - là khi sức lực và trí lực đã suy giảm. Thực tế cuộc sống khắc nghiệt vậy, đừng tô hồng nó.
6. Có trong tay thêm nhiều trách nhiệm cần phải đương đầu khi bước vào thập kỷ tiếp theo. Bỗng nhớ hồi đi học, cuộc đời nhẹ bỗng.
7. Hiểu được mình hơn, trong chính bản thân mình và trong mối quan hệ với xã hội. Tự dưng phải "nhét" vào đầu nhiều chính trị, lịch sử, triết học, xã hội học hơn; không còn hỏi "tại sao tôi phải quan tâm tới nước Mỹ hay Trung Quốc"?
8. Biết được đam mê và tìm được con đường cho bản thân: Viết lách.
9. Từng chán ghét việc học cho tới giữa thập kỷ và nhận ra rằng nếu không có kiến thức - dù là từ trường lớp hay đời sống, bạn sẽ bị lãng quên giữa dòng đời.
10. Chấp nhận bản thân là một cá thể không hoàn thiện.
10 năm là khoảng thời gian dài với nhiều người để quên đi số quần áo bạn đã mua, chính xác cuốn sách bạn đã đọc hay những lần ăn chơi tiệc tùng thâu đêm suốt tháng của tuổi trẻ. Nếu bạn không nhớ mình đã đạt được điều gì, hãy thử trả lời những câu hỏi đơn giản hơn này, và theo trình tự xếp lại cuộc đời mình.
- Ai là người đã có ảnh hưởng nhất với cuộc đời bạn suốt 10 năm qua?
- Điều gì khiến bạn từng nhảy cẫng lên vì vui sướng?
- Bạn đã bao giờ nhận ra điều gì khiến bản thân sững sờ đến vài ngày?
- Công việc bạn đang làm, ngành học bạn đang theo đuổi có phải đam mê không?
- Tuyên ngôn sống nào bạn thực sự tâm đắc và liên tục phản chiếu lại cuộc sống?
Tôi gợi ý vậy thôi, còn phần trả lời còn lại là của bạn.
Thập niên 2010s đưa cho chúng ta vô vàn lựa chọn nhưng cũng lấy đi những con đường tưởng như bằng phẳng. Thập niên 2010s khiến chúng ta hoài nghi hơn về bản thân, về tương lai của người trẻ và liên tục đặt ra câu hỏi cho mỗi người: Chúng ta là ai và chúng ta tồn tại để làm gì? Tôi có Facebook để kết nối nhiều hơn trong 10 năm qua nhưng 10 năm đó tôi cũng lóng ngóng với các mối quan hệ bạn bè, để nhiều người rời xa mình hơn. Tinder cho tôi nhiều hơn lựa chọn yêu đương, hẹn hò nhưng lại lấy đi của tôi niềm tin vào một nửa đích thực của cuộc đời mình. Một thập niên ngắm nhìn những "ngọn đồi xanh hơn", từ Instagram tới Tinder, từ Facebook tới LinkedIn, tôi găm vào mình suy nghĩ cuộc đời ai cũng đẹp hơn mình, sẽ luôn có người tử tế và tốt đẹp hơn người yêu mình. Những liên kết càng nhiều thì càng dễ đứt gãy, có hàng trăm người bước vào cuộc đời mỗi người trong một thập niên, đổi lại hàng trăm người khác bước ra.
10 năm trước, chúng bạn còn tíu tít trên sân trường cấp ba, ước mơ xa vời về những ngày tháng thành danh trên đường đời. Nhìn lại cuốn lưu bút ngày xanh, không phải một trang nữa đã được lật dở - cuộc đời của nhiều người có lẽ đã sang hẳn một cuốn sách mới, ít nhất là cũng làm lại cuốn hộ chiếu: Thảo giờ đã có 2 con, Linh giờ đã lấy chồng và đi định cư nước ngoài, Hùng vẫn đang dở dang với con đường tiến sĩ dù còn rất trẻ. Cũng có người đã nằm xuống mãi mãi, trong một mùa thu nắng vàng. Nếu một ngày gặp lại tất cả những người bạn cũ, chúng tôi sẽ chào nhau: "Thời gian trôi nhanh quá nhỉ, lâu lắm mới lại gặp mày".
Bố mẹ tôi già thêm 10 tuổi, đứa cháu họ ngày nào còn bé xíu giờ đã vào cấp ba, tôi cũng không còn là cậu thanh niên 18 tuổi nữa, gần 30 rồi chứ bé nhỏ gì nữa đâu. Bạn có thể mất vài chục năm để trưởng thành và hiểu được những giá trị của cuộc sống nhưng chỉ cần vài tháng, vài ngày thậm chí là trong một khoảnh khắc để vuột mất người thân trong gia đình. 10 năm đủ để bạn và tôi hiểu hơn được những lời dặn dò của bố mẹ, rằng "cố gắng học hành chăm chỉ con nhé", "đừng đi chơi về muộn", "ra ngoài phải hết sức cẩn thận"...
"Rồi ba mẹ cũng không ở bên con cả đời được, nếu không biết tự chăm sóc bản thân thì ai lo cho mày được" - bạn tôi kể rằng hồi còn học cấp ba, mẹ nó hay mắng vốn như vậy. Tháng mười một vừa rồi cũng là tròn một năm ngày mẹ nó qua đời. 10 năm, bạn là một người rất may mắn nếu chưa phải gạt nước mắt tiễn một người thân yêu nào rời khỏi nhân gian.
Sẽ không có quá nhiều lần 10 năm để chúng ta ngồi lại và nghĩ về cuộc đời - dù tôi biết bạn có thể ngồi hồi tưởng lại bất cứ lúc nào, ai cũng chờ một cái "cớ" để ngẫm nghĩ mọi thứ đã qua. Tôi tự hỏi rằng liệu khi 38 tuổi, tôi có thể dành nhiều tâm huyết để nghĩ về 10 năm đã trôi qua không? Và khi 48 tuổi nữa, tôi có còn đủ minh mẫn để viết lại mọi thứ không? Ở nửa sau của cuộc đời, sự tiêu cực có thể bủa vây lấy chúng ta: Sức khỏe giảm sút, trách nhiệm gia đình, áp lực con cái, những đam mê và ước mơ có thể phải gác lại từ khi bước qua ngưỡng 30. Ở thời điểm hiện tại, dù người ta có gọi chúng tôi là một thế hệ kiệt quệ, tôi vẫn thấy cuộc sống cho mình nhiều đặc ân để cân bằng với sự tiêu cực, từ đó mới có động lực để nhìn lại 10 năm đã qua.
10 năm qua, tôi biết yêu, ghen, từ bỏ và lại yêu.
10 năm, tôi được tới nhiều đất nước hơn số địa danh cả cuộc đời bố mẹ từng đặt chân tới.
10 năm, tôi hân hoan với tháng lương đầu tiên, chiếc điện thoại đầu tiên.
10 năm, tôi biết sức mình còn có thể leo núi, tham gia chạy bán marathon…
10 năm, tôi có những kỷ niệm và trải nghiệm thực sự đáng nhớ, ghi dấu ấn một tuổi trẻ cuồng nhiệt và mê say.
10 năm, tôi hiểu mình hơn sau bao tháng năm cố gắng hiểu người.
Còn bạn, một thập niên đã trôi qua để lại trong bạn những ấn tượng gì?
