Lo ngại người Việt béo phì, Bộ Tài chính đề xuất thu thuế tiêu thụ đặc biệt với nước ngọt

Tại buổi họp báo chiều 15/8, Bộ Tài chính đã đưa ra đề xuất đánh thuế tiêu thụ đặc biệt đối với nước ngọt.

Mục đích của việc đánh thuế này là nhằm điều tiết tiêu dùng đối với sản phẩm đồ uống có đường.

Theo lãnh đạo Bộ Tài chính, ở Việt Nam, tỷ lệ người trưởng thành bị thừa cân, béo phì chiếm tới 25% dân số. Với trẻ em dưới 5 tuổi, tỷ lệ béo phì đăng tăng nhanh từ mức 0,6% vào năm 2000 lên 5,3% vào năm 2015. Trong khi ấy, thừa cân, béo phì là yếu tố nguy cơ của nhiều bệnh tật như tim mạch, tăng huyết áp, đột quỵ, xơ vữa và tắc mạch vành, nhồi máu cơ tim,…

Báo cáo của Bộ Tài chính cũng cho biết, các nước trong khu vực đã thu thuế tiêu thụ đặc biệt với mặt hàng nước ngọt để hạn chế tiêu dùng mặt hàng này. Ví dụ, tại Thái Lan, nước ngọt có ga không cồn chịu mức thuế suất 25% hoặc 0,024 USD/chai 440cc, nước ngọt có ga ở mức 20% hoặc 0,011 USD/chai 440cc. Lào hiện cũng thu thuế tiêu thụ đặc biệt với nước ngọt khoảng 5-10%. Campuchia áp thuế với nước ngọt là 10%.

Ngoài ra, 3 nước ASEAN cũng đang xem xét áp thuế tiêu thụ đặc biệt với nước ngọt là Myanmar (dự kiến thu thuế 5%), Philippines (dự kiến thu 10 peso/lít), Indonesia (dự kiến thu 3.000 rupiah/lít).

Cũng theo Bộ Tài chính, ở châu Âu mức thuế còn cao hơn. Ví dụ nước ngọt được chính phủ Pháp áp thuế với mức tuyệt đối là 0,72 euro/lít, ở Phần Lan là 0,75 euro/lít, Hungary là 0,04 euro/chai hoặc lon nước,…

Trên cơ sở đó, Bộ Tài chính dự kiến trình Chính phủ 2 phương án. Một là áp thuế 10% từ năm 2019 và hai là áp thuế 20% từ năm 2019. Tuy nhiên, lãnh đạo Bộ đang nghiêng về phương án đầu tiên hơn, tức là áp thuế ở mức 10%.

Bên cạnh đề xuất đánh thuế tiêu thụ đặc biệt với nước ngọt, Bộ Tài chính còn có một số đề xuất khác liên quan đến thuế, như nâng thuế Giá trị gia tăng (VAT) từ 10% lên 12% để tăng nguồn thu ngân sách và tăng thuế đối với thuốc lá để hạn chế thanh thiếu niên tiếp cận với thuốc lá.

Hà My