Lộ diện những khoản nợ xấu nghìn tỷ tại các "ông lớn" ngân hàng
Thời gian gần đây, Agribank, VietinBank, BIDV và Sacombank đã rao nhiều khoản nợ xấu của doanh nghiệp có giá trị cả nghìn tỷ đồng, được thế chấp bởi nhiều bất động sản và máy móc thiết bị.
Agribank Chi nhánh Long Biên mới đây thông báo đấu giá khoản nợ của Công ty TNHH MTV Đầu tư Hạ tầng Kinh doanh Đô thị . Theo đó, khoản nợ có giá trị ghi sổ tính đến ngày 11/04/2023 là gần 1.413 tỷ đồng và 10,04 triệu USD (tương đương 240 tỷ đồng). Trong đó, nợ gốc là hơn 527 tỷ đồng và hơn 5,8 triệu USD; nợ lãi là gần 886 tỷ đồng và gần 4,3 triệu USD.
Tài sản bảo đảm của khoản nợ trên là toàn bộ tài sản gắn liền với đất đã và đang hình thành trong tương lai tại hai thửa đất thuê có diện tích 63.676m2 + 418.686 m2 ở xã Kim Xuyên, huyện Kim Thành, tỉnh Hải Dương. Khu đất này đang được Công ty TNHH MTV Đầu tư Hạ tầng Kinh doanh Đô thị dùng để xây dựng công trình sản xuất turbine gió.
Bên cạnh đó, tài sản bảo đảm cho khoản nợ cũng gồm toàn bộ dây chuyền máy móc thiết bị đồng bộ và các tài sản bảo đảm Nhà máy sản xuất turbine Việt Nam – Giai đoạn 1 hoạt động bình thường và mọi động sản khác được mua, nâng cấp và/hoặc gắn liền hay tọa lạc vĩnh viễn trong thời điểm hiện tại hoặc tương lai,…
Công ty TNHH MTV Đầu tư Hạ tầng Kinh doanh Đô thị được thành lập năm 2004 do ông Phạm Văn Minh là người đại diện theo pháp luật. Ngoài Công ty TNHH MTV Đầu tư Hạ tầng Kinh doanh Đô thị, ông Minh còn là người đại diện theo pháp luật của một loạt doanh nghiệp khác trong lĩnh vực điện gió và năng lượng tái tạo.
Trong tháng 6, Agribank chi nhánh Trung tâm Sài Gòn cũng đăng bán 6 khoản nợ lên tới hơn 1.000 tỷ đồng của Công ty Cổ phần Thành Phố Xanh, Công ty TNHH Âu Á, Công ty TNHH Thương Mại Đầu Tư Hoàng Nguyên, Công ty TNHH Đầu Tư Khải Phong, Công ty TNHH Đầu Tư Nguyên Ngọc, Công ty TNHH MTV Mêkông Đông Dương . Các khoản nợ tính đến 30/4/2023 hơn 1.280 tỷ đồng; có chung 36 tài sản thế chấp tại ngân hàng.
Tại VietinBank, ngân hàng này mới đây đã thông báo đấu giá lần 2 khoản nợ của CTCP Nosco Shipyard . Theo đó, tài sản bán đấu giá là nguyên trạng toàn bộ giá trị khoản nợ (nợ gốc, nợ lãi) phát sinh theo các hợp đồng tín dụng đã ký giữa Nosco ShipYard và các chi nhánh của VietinBank (VietinBank Đống Đa, VietinBank Quang Trung, VietinBank Hoàng Mai, VietinBank Quang Minh, VietinBank Hưng Yên, VietinBank Bắc Hưng Yên, VietinBank Bãi Cháy).
Giá trị khoản nợ là hơn 4.762 tỷ đồng và 48 triệu USD (tương đương khoảng 1.130 tỷ đồng). Như vậy tổng giá trị khoản nợ lên đến gần 5.900 tỷ đồng. Trong đó, nợ gốc là 2.349 tỷ đồng và gần 23,3 triệu USD.
Theo dữ liệu tra cứu trên Trung tâm thông tin tín dụng quốc gia (CIC), khoản nợ của của CTCP Nosco Shipyard tại VietinBank thuộc nợ nhóm 5 (Nợ có khả năng mất vốn).
VietinBank cho biết, tài sản đảm bảo cho khoản nợ này là quyền sử dụng đất và tài sản, toàn bộ máy móc thiết bị gắn liền với 1.024.902 m2 đất thuê tại Thôn 4, xã Tiền Phong, thị xã Quảng Yên, tỉnh Quảng Ninh thuộc dự án Nhà máy sửa chữa tàu biển Nosco Vinalines.
Đồng thời, bảo đảm cho khoản nợ này cũng gồm tài sản gắn liền với đất và toàn bộ quyền và lợi ích liên quan đến 1.637 m2 đất tại ngõ 278 phố Tôn Đức Thắng, phường Hàng Bột, quận Đống Đa, TP. Hà Nội thuộc sở hữu của CTCP Vận tải biển và Thương mại Phương Đông (NOS, tên cũ CTCP Vận tải Biển Bắc).
Tài sản đảm bảo cũng bao gồm toàn bộ cổ phần thuộc sở hữu của Công ty Cổ phần Vận tải biển và Thương mại Phương Đông (tên cũ là Công ty Cổ phần Vận tải Biển Bắc), Công ty NVS Holding Pte.Ltd, bà Nguyễn Thị Minh Hải, ông Lại Văn Sinh, bà Ngô Thị Ngọc Hân, ông Nguyễn Cảnh Việt và bà Nguyễn Thị Thúy Nga tại Nosco ShipYard.
Trước đó, hồi tháng 2, VietinBank KCN Biên Hòa cũng mang ra đấu giá toàn bộ khoản nợ của Công ty TNHH Việt Thuận Thành với giá trị sổ sách đến 31/12/2022 là hơn 1.297 tỉ đồng, trong đó dư nợ gốc gần 442 tỉ đồng, lãi cộng dồn hơn 707 tỉ đồng và lãi phạt quá hạn 148 tỉ đồng. Điểm đáng chú ý là khoản nợ này không còn tài sản đảm bảo do đã xử lý bán đấu giá năm 2018.
Tại BIDV, ngân hàng này thông báo bán đấu giá khoản nợ của 2 khách hàng doanh nghiệp là Công ty CP Thủy điện Đức Nhân Đắk Psi và Công ty TNHH Hoàng Nhi . Tổng dư nợ của khoản nợ tạm tính đến ngày 9/5/2023 là 1.016 tỷ đồng, trong đó nợ gốc là 633 tỷ.
Tài sản bảo đảm cho khoản nợ bao gồm nhiều bất động sản gồm: Nhà máy thủy điện Đắk Psi công suất 18MW; Nhà máy sản xuất VLXD tại khu công nghiệp Trà Đa, thành phố Pleiku, tỉnh Gia Lai; cùng với nhiều bất động sản lànhà và đất tại tỉnh Gia Lai và Kon Tum, thuộc sở hữu của ông Hồ Sỹ Thái, ông hồ Sỹ Đức, ông Đỗ An Tân, bà Huỳnh Thị Kim Yến, bà Nguyễn Mai Sương, bà Hồ THị Yến.
Ngoài ra, khoản nợ này còn được bảo đảm bởi nhiều máy móc thiết bị, xe chuyên dùng, xe ô tô các loại cùng với 17,86 triệu cổ phiếu Công ty CP thủy điện Đức Nhân – Đăk Psi (chưa niêm yết) và 24,541 triệu cổ phiếu Công ty CP thủy điện Nước Chè (chưa niêm yết). Số cổ phiếu này do ông Hồ Sỹ Thái sở hữu.
Hồi tháng 4, BIDV cũng phát đi thông báo tìm đơn vị tổ chức đấu giá khoản nợ của Công ty CP Dầu khí Đông Phương . Giá trị khoản nợ tạm tính đến hết ngày 11/04/2023 là hơn 1.149,4 tỷ đồng.
Tài sản đảm bảo của khoản nợ gồm quyền sử dụng đất lô BB1, Khu công nghiệp BMC – Hưng Phú 2A, phường Phú Thứ, quận Cái Răng, TP. Cần Thơ. Khu đất có diện tích 11.207,5 m2 có mục đích sử dụng là đất khu công nghiệp, thời hạn sử dụng đến 24/6/2059. Bên cạnh đó còn có Nhà máy Sản xuất Dầu khí Đông Dương tại khu công nghiệp Hưng Phú 2A, TP. Cần Thơ. Nhà máy được xây dựng trên khu đất rộng 12.119,7 m2 có thời hạn sử dụng đất đến ngày 30/11/2067, gồm 2 công trình khu sản xuất 130.000 tấn nguyên liệu/năm và nhà điều hành.
Ngoài ra, tài sản đảm bảo còn có nhiều quyền sử dụng đất tại TP.HCM như khu 1.635 m2 (đất ở đô thị 1.439,1 m2 và đất trồng cây hàng năm 195,9 m2) và khu đất 6.259,6 m2 (đất ở đô thị 6.259,6 m2 và đất trồng cây hàng năm 2.185,3 m2) tại xã Bình Chánh, huyện Bình Chánh; khu đất 6.956,5 m2 (đất ở 5.283,4 m2 và đất trồng cây hàng năm 1.673,1 m2) và khu đất 11.795,7 m2 (đất ở 7.314,2 m2 và đất trồng cây hàng năm 4.481,5 m2) tại xã Phước Thạch, huyện Củ Chi.
Tại Sacombank, ngân hàng này liên tục thông báo bán toàn bộ 18 khoản nợ được bán không tách rời, được đảm bảo bằng quyền tài sản tại Dự án Khu công nghiệp (KCN) Phong Phú , huyện Bình Chánh (TP.HCM) theo nguyên trạng khoản nợ, bao gồm chuyển giao toàn bộ quyền, nghĩa vụ của chủ nợ liên quan đến các khoản nợ và toàn bộ quyền, nghĩa vụ của bên nhận đảm bảo đối với các tài sản đảm bảo khoản nợ này.
Đây là khoản nợ phát sinh tại Sacombank và được bán cho Công ty Quản lý tài sản của các tổ chức tín dụng Việt Nam (VAMC). Sau đó, VAMC đã ủy quyền cho Sacombank bán các khoản nợ này theo quy định.
Tổng dư nợ của các khoản nợ này tính đến ngày 31/12/2021 là 16.196 tỷ đồng. Trong đó, dư nợ gốc là hơn 5.134 tỷ đồng, lãi tồn đọng hơn 11.061 tỷ đồng.