Nghệ thuật Terrarium và những kiến trúc sư trẻ Hà Nội

31/07/2015 08:30 AM |

Không chỉ đơn thuần là trồng cây cảnh mini trong lọ thủy tinh như cách hiểu vốn dĩ, Terrarium đối với các kiến trúc sư trẻ Hà Nội còn là nguồn cảm hứng bất tận mang đến những tác phẩm có tính nghệ thuật sắp đặt cao.

Nghệ thuật Terrarium đã được biết đến từ rất lâu trên thế giới nhưng xuất hiện tại Việt Nam, đặc biệt là ở Hà Nội mới một năm trở lại đây.

Gieo mầm những đam mê cây xanh

Người đầu tiên có công đưa thú chơi tao nhã này đến với Hà Nội là kiến trúc sư trẻ Nguyễn Tiến Dũng.

“Trong một lần tình cờ đọc trên báo nước ngoài thấy có thú chơi như thế và thấy ở Việt Nam chưa có ai làm nên thử mày mò làm theo. Không ngờ, càng tìm hiểu mình lại càng mê”, Dũng kể.

Những bình cây đầu tiên Dũng dồn hết tâm sức vào thiết kế và khi đem tặng bạn bè đều nhận được phản hồi rất tốt, Dũng liền nảy ra ý tưởng “kinh doanh để thỏa mãn đam mê”.

Từ một kiến trúc sư của một công ty nội thất có tiếng, cái duyên bất ngờ với Terrarium đã khiến Dũng quyết định từ bỏ công việc ổn định để dành thời gian thỏa sức sáng tạo với niềm yêu thích cây cảnh nhỏ của mình.

Dũng mở một quán cà phê nhỏ để vừa làm nơi sáng tác, vừa làm không gian trưng bày giới thiệu các tác phẩm terrarium nhằm lan tỏa đam mê tới cộng đồng.

Quán cà phê được trang trí, trưng bày bằng các sản phẩm terrarium

Quán cà phê mang tên Green Oasis (Ốc Đảo Xanh) được trang trí, trưng bày bằng các sản phẩm terrarium

Sáng chủ nhật hàng tuần, Dũng còn mở lớp hướng dẫn làm terrarium cho các khách hàng và những người chung sở thích. Toàn bộ phụ liệu: đất, nước, sỏi… được chàng kiến trúc sư miễn phí, người học chỉ phải chuẩn bị vỏ thủy tinh và cây xanh phù hợp.

Cây có đặc điểm sinh trưởng phù hợp cho thú chơi này thường là xương rồng hoặc sen đá, đa phần được Dũng nhập từ trên Đà Lạt về vì “giống cây trên này sức sống tốt và khỏe mạnh”

Các giống cây được nhập từ Đà Lạt.

Các giống cây sen đá được nhập từ Đà Lạt.

“Thời gian đầu cũng gặp khó khăn về nguồn cung, nhất là bình thủy tinh, không có các mẫu bình có sẵn và mẫu mã đa dạng như hiện tại”, Dũng chia sẻ. Ngoài giống cây phải nhập về ra, các nguyên phụ liệu cũng phải tự tìm ở các cửa hàng cây cảnh, cá cảnh, vật liệu xây dựng…thu thập mỗi nơi một tí những thứ mình cho là phù hợp.

Một trong những mẫu bình treo.

Một trong những mẫu bình treo.

Các bình được lựa chọn thường có miệng không quá nhỏ để dễ thao tác trong việc sắp xếp bố cục, Dũng cho biết.

Các loại bình được lựa chọn thường có miệng không quá nhỏ để dễ thao tác trong việc sắp xếp bố cục.

Những dáng bình lạ thường phải đặt hàng mới có.

Những dáng bình lạ thường phải đặt hàng mới có.

Mỗi bình Terrarium có nhiều mức giá, dao động từ 100.000 đồng – 1,5 triệu đồng, tùy vào kích cỡ và độ phức tạp, cầu kỳ. Các thành phần xây dựng tiểu môi trường này gồm cây (sen đá, xương rồng, rêu xanh…), đất dinh dưỡng, sỏi, phụ liệu tạo tiểu cảnh và thứ không thể thiếu là bình thủy tinh. Riêng bình thủy tinh có giá khoảng 100.000-200.000đồng/bình.

Mỗi sản phẩm terrarium là một tác phẩm đầy tính sáng tạo được sắp đặt có chủ ý hoặc ngẫu hứng mang tính nghệ thuật cao.

Mỗi sản phẩm terrarium là một tác phẩm nghệ thuật đầy tính sáng tạo được sắp đặt một cách có chủ ý hoặc ngẫu hứng.

Một chậu Terrarium nhỏ và đơn giản nhất như này có giá 55.000 đồng.

Một chậu Terrarium nhỏ chỉ bằng cái chén và đơn giản nhất như này có giá 55.000 đồng.

Tuy nhiên, các sản phẩm bán chạy nhất trên thị trường thường là cỡ trung bình có mức giá vừa phải từ 100.000 - 500.000 đồng để các bạn trẻ có thể mua được làm quà tặng, Dũng cho biết.

Các sản phẩm Terrarium có kích cỡ lớn thường được đặt hàng và làm tại nhà vì sau khi làm xong sẽ không di chuyển để tránh xô dịch. Cũng chính vì vậy mà rất nhiều khách hàng ở các tỉnh xa muốn đặt mua sản phẩm nhưng Dũng đều phải từ chối.

Một bình terrảium cỡ lớn có giá từ 1-2 triệu đồng.

Một bình Terrarium cỡ lớn có giá dao động từ 1-2 triệu đồng.

Sản phẩm cao nhất Dũng từng nhận làm có giá 11 triệu đồng. Anh cũng cho biết đã từng nhận được một vài đơn đặt hàng lớn trang trí toàn bộ các bàn làm việc cho nhân viên của một số công ty ở Hà Nội.

“Đối với dân văn phòng, môi trường làm việc gò bó, không có khoảng xanh thì những bình terrarium có tác dụng đặc biệt tốt trong việc giúp thư giãn những khi căng thẳng."

Terrarium bình kín gần như không cần phải chăm sóc vì bản thân nó đã tạo nên một tiểu môi trường tuần hoàn khép kín, chỉ cần tưới rất ít nước, sau đó nút bình lại, hơi nước sẽ bốc lên tạo độ ẩm trong bình, cây xanh chỉ cần có ánh sáng môi trường sẽ tự quang hợp.

Terrarium bình kín

Terrarium dạng bình kín.

Đối với terrarium bình hở cách chơi cũng khá đơn giản vì đều là những loại cây ưa khô họ xương rồng, sen đá, kích cỡ nhỏ, sống dai giúp tiết kiệm không gian, thời gian, phù hợp với lối sống bận rộn và không gian sống nhỏ hẹp của cư dân thành thị.

Terrarium bình hở

Terrarium dạng bình hở.

Thừa nhận có lợi thế về nhiều mặt và đây là một loại hình sản phẩm đang rất được quan tâm nhưng chàng kiến trúc sư trẻ này lại không muốn phát triển nó quá nhanh mà trước hết muốn được đầu tư sâu hơn vào chất lượng

“Khi có đủ chất và lực thì phát triển mới bền vững được”, Dũng nói. Hiện tại, ngoài Dũng là người thiết kế chính thì có thêm 2 nhân viên đang được anh truyền nghề để sẵn sàng nhân lực đón nhận những đơn hàng lớn.

Dũng cũng cho biết thêm, “Làm terrarium không quá khó, chỉ cần một chút khéo tay và óc thẩm mỹ thì đều làm được”.

Tuy nhiên, để "thế giới nhỏ" trở nên sinh động và có hồn, không thể phủ nhận ngoài bàn tay khéo léo thì con mắt nhìn và cách tư duy của một kiến trúc sư như anh vẫn là một lợi thế rất lớn.

Từng chi tiết nhỏ đều được sắp xếp rất tỉ mỉ và tinh tế.

Cận cảnh phía trong một bình terrarium: Từng chi tiết nhỏ đều được sắp xếp rất tỉ mỉ và tinh tế.

Chẳng thế mà một vài cái tên được biết đến sau Dũng nhưng cũng khá nổi trong giới chơi Terrarium Hà Nội đều có xuất thân từ dân kiến trúc.

Terrarium sẽ được ứng dụng trong thiết kế nội thất

Nguyễn Phạm Sơn Tùng, một kiến trúc sư trẻ vừa mới ra trường cũng cho biết, Tùng biết đến Terrarium từ cuối năm 2014, khi đang còn là sinh viên. “Trong quá trình tìm tài liệu để làm bài tập có liên quan đến không gian xanh trong nội thất, mình đã tình cờ biết đến terrarium trên một trang báo nước ngoài. Cảm thấy khá ấn tượng và thích thú, mình bắt đầu tra cứu thông tin về loại hình nghệ thuật này”.

Tùng kể, lúc đầu chỉ có ý định làm chơi, phục vụ sở thích cá nhân. “Cái món này đối với dân kiến trúc mà nói, mê mẩn lúc nào không hay”. Rồi sau đấy Tùng thấy trên thị trường bắt đầu có một vài cửa hàng thiết kế và bán sản phẩm này, nên cũng nảy ra ý định thử kinh doanh. Mục đích chính là mong muốn giới thiệu sản phẩm mà mình tâm huyết thiết kế đến với mọi người cũng như muốn nhiều người biết đến môn nghệ thuật này hơn.

Tuy nhiên, lô hàng đầu tiên lại rất thành công và được mọi người đón nhận trên cả mong đợi. “Lúc đó là dịp Tết Nguyên Đán năm 2014 và Valentine 2015 gần nhau. Dịp lễ nên nhu cầu quà tặng rất nhiều. Sau 2 tuần làm và bán liên tục, mình thu được 37 triệu. Từ đó, mình tiếp tục thiết kế và kinh doanh đến tận bây giờ”, Tùng kể.

Tùng cũng cho biết, trừ các dịp lễ cho thu nhập rất tốt thì thu nhập từ kinh doanh Terrarium không nhiều nhưng khá ổn định. “Quan trọng là mình không đặt nặng tính kinh tế mà mình duy trì nó như một thú vui.”

Một góc nhỏ đam mê của Tùng.

Một góc nhỏ đam mê của Tùng.

Khi được hỏi có lo sợ terrarium sẽ sớm chìm như các trào lưu khác? Tùng cười “ Cái gì mới thì người ta hay đưa nó lên một mức ồ ạt gọi là “trào lưu”. Nhưng thực tế thì Terrarium đã có ở nước ngoài từ khá lâu và người ta vẫn coi nó như một thú chơi. Và như bạn thấy đấy, thú chơi cây cảnh, cá cảnh, chim cảnh… thì có bao giờ hết. Mình nghĩ nó sẽ luôn tồn tại, nhất là với những người thực sự đam mê và yêu thích”.

Vừa tốt nghiệp ban Kiến Trúc anh ngữ khoa Kiến Trúc và Quy Hoạch trường Đại học Xây dựng, Tùng cho biết định hướng của mình vẫn sẽ theo tiếp con đường học thuật và nghiên cứu chuyên sâu về ngành kiến trúc.

Trong tương lai, Tùng cũng có ý định phát triển Terrarium hơn nữa, không chỉ đơn thuần là một bình cây để bàn, mà ứng dụng nó vào nội thất, thiết kế và tiểu cảnh trong công trình.

Khởi nghiệp với Terrarium cho thu nhập 40 triệu đồng/tháng

Kiều Oanh cũng là một cái tên quen thuộc trong giới terrarium khi bắt đầu sau nhưng cũng rất thành công khi kinh doanh mặt hàng này.

Biết đến terrarium chính từ lần tình cờ ghé quán cà phê nhỏ của “người khởi xướng” Nguyễn Tiến Dũng, cô nàng sinh năm 1988 tốt nghiệp trường Kiến Trúc đã “bị mê hoặc bởi những cây nhỏ li ti trồng trong bình thủy tinh kín”.

Lúc đó, Oanh đang loay hoay tìm hướng đi riêng sau 2 năm công tác trong cơ quan nhà nước và nhận thấy những ý tưởng thiết kế của mình rất khó để hiện thực hóa.

Terrarium đã thay đổi hoàn toàn suy nghĩ của mình về con đường khởi nghiệp kinh doanh. Thay vì cố gượng làm những thứ quá to tát, vượt ngoài khả năng, hãy bắt đầu từ những việc nhỏ bé mà vẫn tạo ra được giá trị hữu ích cho cộng đồng”, và xưỏng thiết kế cây cảnh mini của Kiều Oanh ra đời.

Với Oanh “đi trước hay sau không quan trọng mà sáng tạo không ngừng mới là nền tảng của sự phát triển khi kinh doanh mặt hàng này”

“Sản phẩm không rập khuôn, có dáng vẻ riêng là yếu tố để các tác phẩm của mình không thể nhầm lẫn với các sản phẩm khác. Mình tin mỗi khách hàng đều cảm nhận được tình yêu cây cỏ thiên nhiên qua mỗi tác phẩm của mình”, Oanh tự tin cho biết.

Góc trưng bày các sản phẩm terrarium của cô chủ Kiều Oanh.

Góc trưng bày các sản phẩm terrarium của Kiều Oanh.

Sau gần một năm hoạt động, hiện xưởng của Oanh đã sản xuất được gần 100 mẫu, với giá bán từ 150.000 - 600.000 đồng, loại đắt nhất gần 2 triệu đồng/tác phẩm, bình quân mỗi tháng xưởng của Oanh cho doanh thu 40 triệu đồng.

Ngoài ra, Oanh cũng nhận đặt hàng các loại sen đá, crest, sedum… nhập khẩu từ Mỹ, Nhật, Indonesia, Thái Lan… Nếu như giá cây trong nước chỉ khoảng 40.000 đồng thì các cây nhập ngoại có giá cao hơn hẳn từ 150.000 – 300.000 nhưng sẽ tạo nên sự khác biệt và sức sống tốt hơn, Oanh cho hay.

Được biết, trên cả nước mới chỉ có Sài Gòn và Hà Nội là 2 thành phố phát triển loại hình nghệ thuật sắp đặt tiểu cảnh trong lọ thủy tinh Terrarium.

Tuy nhiên, dù xuất hiện sớm hơn cả nửa năm nhưng thú chơi này tại Hồ Chí Minh lại chưa thực sự được làm chuẩn terrarium: mới chỉ sử dụng các loại cây không khí đặt vào trong bình thủy tinh chứ chưa có sự sắp xếp bố cục cũng như phụ liệu một cách cầu kì và tinh tế như cách mà các kiến trúc sư trẻ Hà Nội đang làm.

Chính sự khác biệt này khiến cho thú chơi terrarium tại Hà Nội càng trở nên độc đáo và phát triển hơn bao giờ hết.

Đây cũng là cơ hội cho các kiến trúc sư trẻ mở rộng thị trường.

Tuy nhiên, với đặc thù sắp đặt tại chỗ, tránh vận chuyển và ít nhân lực thiết kế sáng tạo như hiện nay, việc mở rộng kinh doanh đối với terrarium tuy là rất tiềm năng nhưng cũng không thể một sớm một chiều.

Hiền Giang

Cùng chuyên mục
XEM