Kinh doanh homestay ở Hội An: Chỉ dành cho người địa phương, nhà xây tối đa 2 tầng, không được xây bể bơi

Trong những năm qua, loại hình lưu trú tại các làng quê, làng nghề góp phần thúc đẩy chuyển dịch mạnh cơ cấu kinh tế, giải quyết công ăn việc làm, tạo thêm thu nhập cho người dân. Hoạt động kinh doanh dịch vụ lưu trú Hội An duy trì mức tăng trưởng ổn định 12,79%/năm.

Tuy nhiên hiện mạng lưới cơ sở lưu trú phát triển chưa đồng đều, chưa khai thác các tiềm năng du lịch đang là lợi thế của địa phương. Ngoài ra lợi nhuận kinh doanh lưu trú quá lớn nến một số hộ dân đã tự ý đón khách, kinh doanh lưu trú mà không tuân thủ theo các quy định của pháp luật do chưa có quy hoạch quản lý cụ thể.

Kế hoạch phát triển mạng lưới cơ sở lưu trú du lịch thành phố Hội An hướng tới mục tiêu lập kế hoạch, định hướng phát triển mạng lưới cơ sở lưu trú trên địa bàn thành phố Hội An phải được xác định đựa trên giá trị sinh thái- văn hóa, không gian phát triển, vị trí địa lý, lợi thế của địa phương nhằm bảo tồn và phát huy, phát triển kiến trúc cảnh quan, văn hóa làm môi trường phát triển du lịch bên vững. Từng bươc nâng cao chất lượng loại hình lưu trú để thu hút khách đến Hội An đặc biệt là thu hút dòng khách du lịch có chi tiêu.

Với loại hình homestay, Hội An ưu tiên phát triển tại các khu vực làng quê, làng nghề, làng chài, làng biển để tạo điều kiện cho nhân dân phát triển kinh tế và đa dạng hóa sản phẩm du lịch, đáp ứn nhu cầu trải nghiệm các giá trị sống, nét văn hóa truyền thống của Hội An. Ngoài những khu vực quy định chi tiết như khối An Mỹ, phường Cẩm Châu; khối Thanh Nam Đông Thanh Nam Tây, phường Cẩm Nam; khu vực 1 làng gốm Thanh Hà, phường Thanh Hà; làng rau Trà Quế; làng chài An Tân; làng biển An Bàng, thành phố tạm dừng chủ trương phát triển loại hình homestay trong giai đoạn 2017-2020.

Cụ thể hơn với loại hình homestay, Tp. Hội An quy định chủ kinh doanh lưu trú homestay phải là người dân Hội An (không có vợ hoặc chồng là người nước ngoài), có hộ khẩu thường trú tại ngôi nhà xin đầu tư, đảm bảo ít nhất 2 thế hệ đang sinh sống tại ngôi nhà xin kinh doanh và hộ gia đình được công nhận là gia đình văn hóa tại thời điểm xin chủ trương đầu tư.

Về diện tích xây dựng tại các khu vực cụ thể sẽ có diện tích tối thiểu từ 80-300 m2. Kiến trúc ngôi nhà tối đa 2 tầng, phải có không gian thờ tổ tiên hoặc ngũ tự gia đường, có phòng sinh hoạt chung như phòng khách, khu vực bếp, khu vực (các phòng) dành cho khách lưu trú phải liền kề với gia nhà chính. Tổng số phòng ngủ tối đa trong 1 nhà là 7 phòng, trong đó số phòng tối đa dành dể đón khách lưu trú là 5 phòng. Nhà không được xây dựng hồ bơi.

Theo thống kê của Tp. Hội An, hiện trên địa bàn toàn thành phố có 32 cơ sở homestay với 1.274 phòng trong đó có 256 cơ sở đã hoạt động với 1.011 phòng. Số cơ sở chưa hoạt động là 66 với 263 phòng. Homestay cũng là loại hình lưu trú chiếm tới 53,44% tổng số cơ sở đang hoạt động. Đây cũng là loại hình tăng trưởng tốt khi công suất sử dụng tăng từ 29,33% năm 2012 lên đến 40,18% năm 2016. Trong khi đó các loại hình như khách sạn, biệt thự du lịch, nhà nghỉ có công suất chững lại hoặc giảm.

Hiện nhiều ý kiến cho rằng, phần lớn homestay ở Quảng Nam đã bị biến dạng so với mục tiêu và ý nghĩa ban đầu. Bà Trần Thị Thu Hiền, Phó giám đốc Trung tâm Xúc tiến du lịch Quảng Nam cho rằng cần nhìn nhận lại homestay ở Quảng Nam hiện nay là một sản phẩm du lịch hay là một loại hình lưu trú. Theo bà, tiêu chuẩn quy định của ASEAN thì đây là một sản phẩm du lịch đặc thù. Ở đó, khách có sự trải nghiệm văn hóa, qua đó thúc đẩy giao lưu văn hóa, hiểu biết, hòa bình. Góp phần nâng cao dân trí, bảo tồn văn hóa, giữ gìn truyền thống, cải thiện sinh kế, cải thiện môi trường… chứ không đơn thuần chỉ là một loại hình lưu trú. Chính vì hiểu không đúng bản chất của homestay nên mới dẫn đến chất lượng sản phẩm chưa ổn định và thiếu bản sắc.

Thảo Nguyên