Khủng hoảng ở Mỹ nhìn từ chiếc bánh pizza: Thước đo nền kinh tế lần đầu tiên vị phá vỡ sau 4 thập kỉ, dân muốn tìm nơi ăn trưa giá 'mềm' cũng khó
Lần đầu tiên, giá một lát bánh pizza phô mai không còn song hành cùng giá một chiếc vé đi tàu điện ngầm ở Mỹ.
Theo “Nguyên tắc bánh pizza”, một trong những thước đo của nền kinh tế Mỹ trong hơn 4 thập kỷ, giá một lát bánh pizza phô mai sẽ luôn bằng giá một chiếc vé đi tàu điện ngầm.
Quy tắc này phần lớn luôn đúng kể từ lần đầu tiên nó ra đời vào năm 1980, khi bất kỳ sự gia tăng nào trong giá bánh pizza đều kéo theo xu hướng vận động tương đương của chiếc vé đi phương tiện công cộng.
Tuy nhiên, đến năm 2022, “Nguyên tắc bánh pizza’’ không còn đúng nữa.
Tờ Bloomberg giải thích rằng giá những miếng bánh pizza đã tăng lên trên 3 USD, trong khi vé tàu điện ngầm vẫn ở mức 2,75 USD do được chính phủ trợ cấp. Như vậy, lần đầu tiên, 2 loại giá này đã không thể song hành do áp lực lạm phát quá lớn.
"Dừng lại. Hãy dừng lại đi!", ông Paul Giannone, chủ một cửa tiệm pizza tại Greenpoint, Brooklyn hét lên khi được hỏi về nguyên tắc bánh pizza. “Tôi nói về điều này mãi rồi. Sự khác biệt đang diễn ra’’.
Sự vận động của giá lát bánh pizza với chiếc vé tàu điện ngầm
Ban đầu, cơ quan quản lý tàu điện ngầm New York MTA dự định sẽ giữ nguyên giá vé cho đến tháng Bảy năm nay trong khi chờ gói viện trợ trị giá hàng tỷ USD từ dự luật cơ sở hạ tầng của Tổng thống Mỹ Joe Biden. Tuy nhiên, Thống đốc bang New York Kathy Hochul lại tiến xa hơn một bước khi đề xuất một ngân sách chặn cứng đà tăng giá vé trong cả nửa cuối năm nay.
Đối với người dân New York - nơi được coi là “Thánh địa pizza’’, loại bánh này đóng một phần vô cùng quan trọng. Giống như những toa tàu điện ngầm, các tiệm bánh pizza là một trong số ít những địa điểm có thể giao thoa đủ mọi tầng lớp xã hội giàu nghèo.
"Pizza được yêu thích đến mức ai cũng mua chúng. Mọi người còn đến cùng một nơi để thưởng thức", Colin Hagendorf, chủ nhà hàng Italy Macosa Trattoria tại Brooklyn cho biết.
Pizza là món ăn phù hợp với túi tiền của nhiều người dân thành phố
Pizza vốn là món ăn phù hợp với túi tiền của nhiều người dân thành phố. Vẫn có một số loại được bán ở mức rẻ không tưởng 99 cent trên khắp Manhattan. Một số tiệm nhỏ lẻ cũng giữ nguyên mức giá 2,75 USD/lát, ít nhất là ở thời điểm hiện tại.
Tuy nhiên, đa số các cửa hàng tại New York đều đang đặt giá một lát bánh trung bình ở mức 3,14 USD. Theo Slice, một dịch vụ đặt pizza online, giá một lát bánh ở cả 5 quận New York đã lần đầu tiên vượt trên 3 USD, trong đó có khu vực ở quận Manhattan chạm mốc 3,26 USD. Nguyên nhân chủ yếu đến từ áp lực lạm phát, khi mà giá khí đốt trung bình, vốn được dùng để làm nóng các lò nướng, đã tăng 24% trong năm nay.
"Thành thật mà nói, có quá nhiều vấn đề đang xảy ra và tôi không thể đối mặt với chúng", chủ cửa hàng pizza Paulie Gee chia sẻ.
Theo Cục Thống kê Lao động Mỹ, giá phô mai không tăng nhanh bằng các mặt hàng khác, song vẫn cao hơn khoảng 10% trong 3 năm qua. Bột mì cũng là nguyên liệu gây áp lực lớn cho các tiệm bánh khi giá của chúng đã tăng 11,6% chỉ sau 1 năm, mức cao nhất trong hơn 1 thập kỷ.
Chi phí nhân công gia tăng cũng là một trong những yếu tố đẩy giá bán pizza. Theo Bloomberg, lương trung bình trong ngành công nghiệp thực phẩm ở New York đã tăng 7,9% so với 1 năm trước đó. Có cửa tiệm đã phải tăng lương tới 50% cho các nhân viên bán hàng của họ.
Lần đầu tiên, giá một lát bánh pizza phô mai không còn song hành cùng giá một chiếc vé đi tàu điện ngầm
Chính điều này đã buộc các chủ cửa hàng phải đẩy giá bán pizza để chuyển một phần chi phí sang cho khách hàng. Pizza Palace, thương hiệu có tuổi đời 75 năm ở Inwood, phía bắc Manhattan đã tăng giá một lát pizza từ 3 USD lên 3,25 USD từ tháng 10 năm ngoái. Các vị bánh đặc trưng của hãng cũng sẽ sớm phải tăng giá trong thời gian tới nếu áp lực lạm phát không hạ nhiệt.
Không ít những vị khách cảm thấy áp lực, trong đó, Daphney Lopez – 19 tuổi, sinh viên năm cuối tại Trường Nghệ thuật và Thiết kế ở khu trung tâm Manhattan là một ví dụ điển hình. Em cho biết mình thường xuyên ăn trưa tại Little Italy Pizza trên phố Third Avenue vài lần một tuần, song thói quen này giờ đây buộc phải điều chỉnh lại.
“Em muốn tìm cửa hàng bán pizza giá 99 cent/lát nhưng chẳng có nơi nào gần trường bán cả’’.
Willa Johnson, một sinh viên năm cuối cũng tâm sự mình đã đọc về “Nguyên tắc bánh pizza" trong một tiết học về kinh tế song không ngờ lý thuyết này lại đúng đến vậy.
Theo: Bloomberg
