Học thuyết Elon Musk: Thiên tài ngông cuồng bao nhiêu ở Mỹ bỗng 'hiền khô' khi đến các quốc gia khác, chứng minh tài chính trị cực kỳ khôn khéo

Tự mô tả là một người theo chủ nghĩa tự do ngôn luận, Elon Musk luôn bạo dạn và quyết liệt trong những thỏa thuận với các chính trị gia Mỹ. Nhưng ông lại có cách tiếp cận nhẹ nhàng hơn khi gặp các nhà lãnh đạo nước ngoài – những người nắm quyền lực với mạng lưới kinh doanh trải khắp mọi nơi của ông.

Tờ WSJ gọi đây là “ Học thuyết Musk ”.

Điều này được thể hiện rõ ràng nhất vào tuần này, đặc biệt trong bài phỏng vấn với CNBC khi Musk thẳng thắn chọc ngoáy tổng thống Biden và chỉ trích FED cũng như bảo vệ những bài đăng trên mạng xã hội gây tranh cãi của mình.

“Tôi sẽ nói những gì tôi muốn và nếu hậu quả là bị mất tiền thì cũng chẳng sao”, Musk nói thẳng vào hôm thứ 3.

Trong suốt buổi phỏng vấn đó, khi đề cập tới chủ đề Trung Quốc, vị tỷ phú này cũng “nhẹ giọng” hơn khi nhắc tới quốc gia vốn tạo ra cho Tesla hơn 20% doanh thu mỗi năm.

Tờ WSJ đánh giá, Musk đang khéo léo điều chỉnh giữa tính cách thẳng thắn của mình và đặc điểm lạnh lùng của một CEO phương Tây trong một thế giới nơi các chính phủ có thể buộc ông phải khuất phục.

“Musk hiểu rằng tại Mỹ, ông có thể nói bất kỳ thứ gì ông muốn bởi cuối cùng sẽ chẳng có gì xảy ra với ông nhưng ở những quốc gia khác – cuộc chơi lại không hề giống như vậy”, theo Bradley Tusk – một chuyên gia đầu tư mạo hiểm.

Vị thế của Musk như là ông chủ Tesla, công ty tên lửa SpaceX và mạng xã hội Twitter đã khiến ông trở thành trung tâm của ảnh hưởng chính trị, các chương trình nghị sự toàn cầu và những rủi ro mà các công ty phải đối mặt.

Việc thâu tóm Twitter vào cuối tháng 10 năm ngoái đã khiến những lo ngại về Musk lớn hơn. Giờ đây, Musk không chỉ còn cung cấp xe điện với Tesla và những hành trình đi vào không gian với SpaceX.

Ông bán các công cụ, dịch vụ mà các nhà lãnh đạo nước ngoài có thể nhìn thấy mối nguy hiểm hơn, như một công nghệ đe dọa sự dân chủ hóa với Twitter cũng như một thứ có thể kết nối mọi người mạnh mẽ như Starlink.

“Chúng tôi không thể vượt quá giới hạn luật pháp ở các nước”, Musk nói vào tháng trước khi nhắc tới Twitter. “Nếu chúng tôi phải lựa chọn sẽ vào tù hoặc tuân thủ luật pháp, chắc chắn chúng tôi sẽ chọn tuân thủ luật pháp”.

Nhưng với các hoạt động kinh doanh trên khắp thế giới, Musk đang rơi vào tình thế khó khăn. Căng thẳng chính trị giữa Mỹ và Trung Quốc ngày một leo thang.

Những động thái của ông thông qua các vấn đề nhạy cảm nhất trong quan hệ Mỹ-Trung diễn ra sau khi một số người, bao gồm cả tỷ phú Jeff Bezos, đã đặt câu hỏi liệu các giao dịch kinh doanh của Musk ở nước này có mang lại cho Trung Quốc ảnh hưởng quá mức đối với Twitter hay không. Trước khi mua lại Twitter, Musk đã bị một số nhà phê bình trong Quốc hội coi là dễ bị ảnh hưởng bởi Trung Quốc do Tesla phụ thuộc vào thị trường nhiều như thế nào.

Trên thực tế, Trung Quốc vốn cấm Twitter từ lâu nhưng họ vẫn tích cực sử dụng mạng xã hội này bên ngoài biên giới để gây ảnh hưởng. Và những thay đổi ban đầu của Musk tại Twitter dường như có lợi cho Trung Quốc, theo nhận định của chuyên gia phân tích Fergus Ryan.

Tháng trước, Twitter đã bỏ dán nhãn phương tiện truyền thông trực thuộc nhà nước cho các đơn vị, bao gồm Xinhua.

"Musk đã làm điều này cùng với một loạt các quyết định lạ thường khác, điều đó là để làm chệch hướng giám sát của giới truyền thông, khiến họ không tập trung vào quyết định kể trên", Ryan nói. Ông chỉ ra dịch vụ đăng ký Twitter Blue mới cho phép trả tiền để được lấy tick xanh đã được áp dụng với Tân Hoa Xã, cung cấp một sự thúc đẩy thuật toán cho các bài đăng của tờ báo này. "Động thái này được cho là một sự nhượng bộ đáng kể".

Trước khi mua lại Twitter, vai trò CEO của Musk tại SpaceX đã khiến mọi thứ trở nên phức tạp. Bộ phận Starlink của công ty đã phóng vệ tinh cho hoạt động kinh doanh internet của mình vào năm 2019 và hiện cung cấp dịch vụ tại hơn 50 quốc gia.

SpaceX cũng cung cấp dịch vụ không gian cho các quốc gia, chẳng hạn như thỏa thuận với Thổ Nhĩ Kỳ để phóng vệ tinh liên lạc Turksat 6A vào cuối năm nay. Các điều khoản của thỏa thuận không được tiết lộ nhưng giá tiêu chuẩn của một lần phóng Falcon 9 được công khai là 67 triệu USD.

Đầu tháng này, Twitter cho biết đã hạn chế hiển thị một số nội dung ở Thổ Nhĩ Kỳ trước cuộc bầu cử tổng thống của nước này, nơi Tổng thống Recep Tayyip Erdogan phải đối mặt với cuộc đua sít sao nhất của mình trong 20 năm. Đối mặt với sự chỉ trích của người dùng, Musk phản bác lại: "Có 2 lựa chọn: 1 là điều chỉnh toàn bộ Twitter, 2 là hạn chế quyền truy cập vào một số dòng tweet. Bạn muốn cái nào?".

Hồi tháng 12, cánh phóng viên đã ghi lại được hình ảnh Musk bắt tay ông Erdogan tại World Cup 2022 ở Qatar. Đáng nói, ông Erdogan chỉ là một trong số những nhà lãnh đạo hàng đầu mà Musk gặp trong những năm gần đây gồm cả Tổng thống Indonesia là Joko Widodo và Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol.

Trong một dòng tweet vào tháng 10, Musk còn nói: “Tôi đã nói chuyện với ông Putin 1 lần vào khoảng 18 tháng trước. Chủ đề chủ yếu là về không gian”.

Đáp lại những lời phàn nàn hồi tháng 1 trên Twitter rằng Musk đang hạn chế quyền tự do ngôn luận ở Ấn Độ, về cơ bản, ông đã sử dụng lời giải thích an toàn kiểu "tôi cũng chỉ là người mới đến đây thôi, hãy thông cảm cho tôi". Ông nói: "Đầu tiên tôi đã nghe nói về vấn đề này. Tôi không thể sửa chữa mọi khía cạnh của Twitter trên toàn thế giới chỉ sau một đêm, trong khi vẫn điều hành Tesla và SpaceX và một số công ty khác nữa".

Tuần trước, Musk cũng đã bay tới Paris để gặp Tổng thống Pháp Emmanuel Macron tại Điện Élysée như một phần trong nỗ lực của ông Macron nhằm tăng đầu tư nước ngoài vào nước này. Musk đến sau khi tham gia tụ tập vui chơi cuối tuần vài giờ trước đó: Một lễ hội âm nhạc ở Cabo San Lucas, Mexico. Tại đó, đoạn clip ghi lại cảnh Musk rất lạc quan, lắc lư theo điệu nhạc, chắp tay lại với nhau để tạo thành biểu tượng của một trái tim.

Nguồn: WSJ

Phương Linh