Hàng triệu hecta đất bị thiêu rụi, 24 người chết, nửa tỷ sinh vật bỏ mạng: ‘Địa ngục lửa’ trần gian ở Úc chỉ vừa mới bắt đầu?
Nước Úc đang bị tàn phá nặng nề bởi những trận cháy rừng tồi tệ nhất trong nhiều thập kỷ qua, với nhiều vùng đất rộng lớn bị hủy hoại kể từ khi mùa cháy bắt đầu từ cuối tháng 7 năm ngoái.
Tổng cộng có 24 người đã chết trên toàn nước Úc và chỉ riêng ở bang New South Wales (NSW), hơn 1.300 ngôi nhà đã bị phá hủy. Chính quyền Úc đang phải vật lộn để khống chế các vụ cháy dù đã nhận được sự hỗ trợ của nhiều quốc gia, trong đó có Mỹ.
Thảm họa này đã trở nên trầm trọng hơn do tình trạng hạn hán kéo dài. Ngoài ra, biến đổi khí hậu cũng là một yếu tố khiến mọi thứ càng trở nên tồi tệ hơn.
Dưới đây là một số thông tin tổng quan về thảm họa cháy rừng ở Úc:
Các đám cháy xảy ra ở đâu?
Hình ảnh chụp từ vệ tinh các vụ cháy ở Úc.
Hiện đã có các vụ cháy ở mọi tiểu bang của Úc, trong đó New South Wales bị ảnh hưởng nặng nề nhất. Ngọn lửa đã xé nát vùng rừng rậm và nhiều công viên quốc gia. Một số thành phố lớn nhất của Úc như Melbourne và Sydney cũng bị ảnh hưởng. Tại đó, đám cháy đã làm hư hại không ít ngôi nhà ở vùng ngoại ô và những đám khói dày khiến tầm nhìn bị che phủ ở trung tâm thành phố.
Khói bụi mù mịt tại một bãi biển.
Đầu tháng 12, khói mù ở Sydney tệ đến nỗi chất lượng không khí đo được cao gấp 11 lần mức nguy hại. Các đám cháy có phạm vi từ khu vực nhỏ như tòa nhà biệt lập hay một phần của khu phố cho đến những "địa ngục lửa" khổng lồ nuốt trọn hàng triệu hecta đất.
Nguyên nhân là gì?
Mỗi năm, nước Úc đều trải qua một mùa cháy và mùa hè, khi thời tiết nóng và hanh khô khiến các vụ cháy dễ dàng bùng phát và lan rộng. Nguyên nhân tự nhiên phổ biến nhất là sét đánh trong những khu rừng bị ảnh hưởng bởi hạn hán. Gió mạnh cũng khiến đám cháy và khói lan rộng hơn, thậm chí nó còn khiến một lính cứu hỏa tình nguyện thiệt mạng sau khi xe tải của anh bị gió cuốn đi.
Bên cạnh đó, con người cũng góp phần gây ra thảm họa này. Tháng 11 năm ngoái, cơ quan quản lý đã bắt giữ một thanh niên 19 tuổi vì nghi ngờ cố ý gây ra các vụ hỏa hoạn trong khoảng thời gian 6 tuần.
Tại sao các đám cháy lại nghiêm trọng như vậy?
Mùa cháy ở Úc luôn rất nguy hiểm. Trận hỏa hoạn vào "thứ Bảy đen tối" năm 2009 đã khiến 173 người ở tiểu bang Victoria và trở thành thảm họa cháy rừng kinh hoàng nhất được ghi nhận đến nay. Năm nay, các điều kiện tự nhiên đã nghiêm trọng bất thường, thổi vùng ngọn lửa và khiến công tác chữa cháy trở nên đặc biệt khó khăn.
Nước Úc đang trải qua một trong những đợt hạn hán tồi tệ nhất trong nhiều thập kỷ. Mùa xuân năm ngoái là mùa khô nhất lịch sử nước Úc. Trong khi đó, một đợt nắng nóng vào tháng 12 đã phá vỡ kỷ lục về nhiệt độ trung bình của Úc với một số nơi phải chịu nhiệt độ lên tới hơn 40 độ C.
Khung cảnh tiêu điều sau một vụ cháy.
Theo chuyên gia, biến đổi khí hậu đã làm nghiêm trọng hơn phạm vi cũng như tác động của thiên tai như hỏa hoạn và lũ lụt. Các đám cháy ở nhiều nơi trên thế giới bắt đầu sớm hơn trong mùa và lan rộng với cường độ khủng khiếp hơn.
Thiệt hại tính đến nay của nước Úc?
Nhiều thị trấn đã chìm trong biển lửa. Cư dân nhiều tiểu bang đã mất nhà. Nơi thiệt hại nặng nề nhất là New South Wales, tiểu bang đông dân nhất của Úc với 1.300 ngôi nhà bị phá hủy, 440 ngôi nhà bị hư hại và 3,6 triệu hecta đất bị thiêu rụi. Tổng cộng, gần 6 triệu hecta đất đã bị đốt cháy trên 6 tiểu bang của Úc.
Người dân Úc sống trong cảnh màn trời chiều đất.
Mọi người đều phải đeo mặt nạ để ngăn hít phải khói bụi.
Để so sánh, vụ cháy rừng nhiệt đới Amazon năm ngoái ở Brazil đã thiêu rụi hơn 7 triệu hecta đất. Còn ở California, nơi được biết đến với những vụ cháy rừng kinh hoàng, hơn 100.000 hecta đất đã bị tàn phá năm 2019 và 404.000 hecta năm 2018.
Tính đến hiện tại, 24 người đã thiệt mạng trong mùa cháy vừa qua ở Úc. Ngoài ra, không thể không nhắc tới thiệt hại vô cùng lớn về động vật hoang dã và môi trường. Gần nửa tỷ sinh vật bị thiêu rụi, 1/3 số gấu koala chết cháy ở New South Wales, những con số khiến bất kỳ ai cũng phải xót xa.
Số gấu koala ở Úc đã giảm đáng kể sau thảm họa cháy rừng.
Nước Úc đang khắc phục ra sao?
Chính quyền Úc đang nỗ lực để dập tắt cuộc khủng hoảng cháy rừng trong nhiều tháng qua. Nhiều tiểu bang đã tuyên bố tình trạng khẩn cấp từ cuối năm ngoái. Chỉ riêng ở New South Wales đã có 2.300 lính cứu hỏa chống chọi với các đám cháy. Máy bay không quân và tàu hải quân cũng được huy động để chữa cháy, tìm kiếm cứu nạn và dọn dẹp những đống đổ nát do đám cháy gây ra. Đó là chưa kể đến nhân lực hỗ trợ từ Mỹ, Canada và New Zealand.
Các lực lượng quân đội được huy động để cứu trợ nơi bị lửa tàn phá.
Thủ tướng Úc cho biết chính quyền của ông đã phân bổ ít nhất 16 triệu USD để hỗ trợ khắc phục thảm họa cho các gia đình và doanh nghiệp bị ảnh hưởng cùng hơn 4.000 USD cho mỗi nhân viên cứu hỏa tình nguyện trong 10 ngày.
Khi nào các đám cháy mới kết thúc?
Đến nay, các đám cháy vẫn chưa có dấu hiệu dừng lại và tin buồn là nước Úc mới chỉ bắt đầu bước vào mùa hè. Thông thường, nhiệt độ đạt đỉnh vào tháng 1 và tháng 2, đồng nghĩa với việc sẽ phải mất hàng tháng nữa tình trạng cháy rừng mới dịu bớt.
