Giáo dục Phần Lan hàng trăm năm qua luôn là khát khao của cả thế giới nhờ những lý do này
Ở Phần Lan, tôn chỉ của ngành Giáo dục chính là: “Không có đứa trẻ nào bị bỏ lại phía sau”. Điều này có nghĩa là dù trong bất kì hoàn cảnh nào, học sinh cũng đều nhận được một nền giáo dục như nhau, bất kể khu vực sinh sống hay thu nhập cao thấp của cha mẹ.
Giáo dục Phần Lan được coi là một trong những hệ thống giáo dục hàng đầu thế giới, trong top đầu của PISA và được công nhận trong một khoảng thời gian dài.
Điều gì đã làm cho nền giáo dục Phần Lan thành công đến như vậy? Dưới đây là những điều có 1-0-2 mà chỉ ở trường học của Phần Lan mới có, khiến họ trở nên khác biệt hoàn toàn và tuyệt vời trong mắt tất cả học sinh.
Mọi thứ đều miễn phí
Tại Phần Lan, hơn 12,2% ngân sách đất nước được dùng để đầu tư cho giáo dục, vậy nên đất nước sẽ chi trả cho mọi hoạt động giáo dục của học sinh. Học sinh không phải đóng học phí, thậm chí tất cả những thứ đi kèm đều được cung cấp miễn phí, bao gồm các bữa ăn, phương tiện đưa đón, đồ dùng học tập...
Điểm chỉ được thông báo cho riêng học sinh
Phần Lan sử dụng thang điểm từ 1 đến 10 giống Việt Nam, tuy nhiên chỉ đến khi học sinh học lớp 3 mới bắt đầu bị tính điểm. Quan trọng nhất, tất cả điểm số chỉ được thông báo riêng cho học sinh, phụ huynh và bạn bè cùng lớp đều không có quyền biết điểm của con cái bạn bè mình. Điều này tránh cho học sinh cảm thấy áp lực và chỉ học hành vì điểm số.
Học sinh có thể mặc đồ ngủ đi học
Tại Phần Lan, không có bất kỳ quy định nào về đồng phục khi đi học. Học sinh có thể mặc bất cứ thứ gì mình thấy thích, miễn là chúng không quá hở hang. Chính vì vậy, trang phục thường thấy nhất của các học sinh Phần Lan chính là đồ ngủ.
Trong tiết học, học sinh được phép nằm hoặc ngồi tuỳ ý
Học sinh không nhất thiết phải ngồi nghiêm chỉnh trong các tiết học tại Phần Lan. Mọi người có thể tự chọn cho mình 1 tư thế thoải mái nhất để tiếp thu kiến thức, bao gồm cả việc nằm bò ra ghế sofa nếu thấy thích. Nếu thời tiết đẹp, các giờ học thậm chí có thể được tiến hành ở ngoài trời để giúp học sinh gần gũi hơn với thiên nhiên.
Không có bài kiểm tra
Các giáo viên tại Phần Lan cho rằng việc chuẩn bị sẵn sàng cho cuộc đời quan trọng hơn việc cắm đầu chuẩn bị cho những bài kiểm tra. Họ không lãng phí thời gian và tiền bạc vào các bài kiểm tra tiêu chuẩn dày đặc nhưng không đem lại kết quả. Thay vào đó, trẻ em được đánh giá mỗi ngày qua quan sát trực tiếp, đăng ký và các câu đố. Người Phần Lan luôn nói: “Hãy để trẻ em là trẻ em”, “Công việc của một đứa trẻ là chơi đùa”, “Trẻ em học tốt nhất qua việc chơi”. Học sinh chỉ phải làm duy nhất 1 bài kiểm tra khi 16 tuổi để tốt nghiệp trường cấp 2.
Không có môn học
Theo dự kiến các nhà quản lý nước này sẽ bỏ tất cả môn học khỏi chương trình giảng dạy. Thay vào đó, học sinh sẽ chọn một chủ đề hay một khái niệm cụ thể nào đó rồi xem xét chủ đề hay khái niệm đó qua lăng kính những lĩnh vực kiến thức có liên quan. Chẳng hạn, khi chọn chủ đề biến đổi khí hậu, các em sẽ xem xét qua lăng kính các môn khoa học tự nhiên, sinh thái học, kinh tế và chính trị.
Như vậy, nguyên tắc mới mẻ này cho phép loại bỏ tất cả các môn học truyền thống và thay vào đó sẽ là những buổi học có nội dung liên quan đồng thời đến nhiều môn học khác nhau.
Cực ít bài tập về nhà
Học sinh Phần Lan chỉ phải dành 15-30 phút mỗi ngày cho bài tập về nhà và chúng cũng thường rất thú vị chứ không chỉ gò bó với thước bút sách vở. Ví dụ, bài tập về nhà môn lịch sử sẽ là nghe bà ngoại kể về cuộc sống ngày xưa của mình sau đó đến chia sẻ lại cho cả lớp.
Giờ giải lao nhiều nhất thế giới
Cứ mỗi 45 phút, học sinh Phần Lan luôn có 15 phút chơi tự do ngoài trời. Không khí trong lành, thiên nhiên và hoạt động thể chất thường xuyên được coi là năng lượng cho việc học. Theo châm ngôn Phần Lan: “Không có thời tiết xấu, chỉ có quần áo không đủ”.
Rất nhiều buổi sleep-over được tổ chức tại trường
Thỉnh thoảng, học sinh sẽ mang túi ngủ đến trường và qua đêm tại trường cùng bạn bè. Trong khoảng thời gian này, học sinh được thoả thích xem phim, chơi các trò chơi sau đó ngủ tại phòng thể dục với thầy cô, bạn bè. Buổi sáng thức dậy, mọi người sẽ cùng nhau ăn sáng và tập thể dục. Trường học mà tuyệt vời như vậy thì ai mà chẳng muốn đi học cơ chứ!
Các trường học đều tốt như nhau
Việc chọn trường là không cần thiết tại Phần Lan khi ở nước này, mọi trường đều có chất lượng như nhau. Học sinh chỉ việc chọn ngôi trường gần nhà mình nhất và sẽ yên tâm về việc được giáo dục và đào tạo như mọi trẻ em khác trên đất nước. Phụ huynh và cả học sinh sẽ bớt hẳn được gánh lo về chuyện ganh đua vào trường chuyên lớp chọn như một số đất nước khác.
