Economist: Dịch Covid-19 sẽ khiến môi trường công sở 'đen tối' hơn cho nhân viên văn phòng

Theo tờ Economist, tương lai của môi trường công sở sẽ chẳng hề dễ chịu khi dịch Covid-19 đang thay đổi mọi thứ. Khi hàng triệu người được làm việc online và cho thấy tính hiệu quả của công nghệ, nhiều công ty đã xem xét chuyển đổi mô hình lao động. Thế nhưng với nhiều nhân viên, làm việc trực tuyến đôi khi không hề dễ dàng như vậy và cái mác "tự do về thời gian" chẳng hề đúng với mô hình làm việc này chút nào.

Vất vả hơn

Nghiên cứu của Harvard Business School (HBS) cho thấy phần lớn nhân viên văn phòng làm việc từ xa mùa dịch phải ngập đầu trong những thư điện tử (email), họp trực tuyến và làm việc đến tận khuya. So sánh với thời điểm trước khi dịch Covid-19 bùng phát, số lượng nhân viên bình quân phải tham gia các cuộc họp nhóm đã tăng 13,5%.

Nguyên nhân chính là những cuộc họp trực tuyến không yêu cầu về thời gian hay địa điểm, qua đó dễ dàng tăng thêm số người tham dự. Ngoài ra, việc các nhà quản lý không tin tưởng nhân viên làm việc từ xa cũng khiến số lượng cuộc họp và số người bị yêu cầu tham gia tăng hơn trước.

Điều thú vị là thời gian bình quân cho mỗi cuộc họp lại ngắn hơn trước khoảng 12 phút theo nghiên cứu của HBS. Trong đó, những cuộc họp nhóm tại Châu Âu thường ngắn hơn tại Mỹ khi phần lớn các nhà quản lý chỉ muốn giám sát, nghe báo cáo hoặc tổ chức cuộc họp vì cảm thấy không yên tâm khi cho nhân viên làm việc tại nhà.

Bên cạnh đó, nghiên cứu của HBS chỉ ra rằng dù mang tiếng là làm việc từ xa, tự do về thời gian nhưng nhân viên công sở giờ đây còn chẳng có thời gian lo cho gia đình lẫn bản thân. Việc có thể thể họp trực tuyến bất kể thời gian địa điểm cũng như liên lạc nhân viên ngay lập tức khiến lượng công việc trở nên gấp gáp và dồn dập hơn.

Khoảng thời gian sau giờ làm và nghỉ ngơi của nhân viên cũng bị xóa nhòa khi các giám đốc không tin tưởng người lao động hoặc cho rằng làm việc tại nhà nhàn nhã hơn đến văn phòng nên họ phải cố gắng hơn.

Báo cáo của HBS cho thấy bình quân các nhân viên công sở tại Phương Tây phải làm thêm 48,5 phút mỗi ngày, lượng email nhận được sau giờ làm cũng tăng 8%. Số thư điện tử gửi trong giờ làm cũng tăng lên và số người nhận được thư cũng vậy.

Nguyên nhân có lẽ là do không thể giao tiếp trực tiếp nên hoạt động liên lạc trực tuyến tăng cao. Tuy nhiên, việc gia tăng liên lạc trực tuyến khiến cho số giờ làm việc thực trong ngày cũng đi lên, khiến cho nhân viên công sở phải làm việc nhiều hơn so với trước khi dịch bùng phát.

Đồng quan điểm, một nghiên cứu của nhà cung cấp mạng NordVPN cho thấy số giờ làm việc bình quân của người lao động trong tháng 4/2020 đã tăng thêm 3 tiếng mỗi ngày vì làm việc online.

Khó thăng tiến hơn

Bên cạnh đó, mô hình làm việc từ xa cũng khiến các chuyến công tác trở nên lỗi thời khi mọi người có thể sử dụng những ứng dụng trực tuyến để liên lạc. Ngoài ra, các chuyên gia cũng cho rằng lực lượng lao động sẽ có biến đổi lớn khi nhiều phụ nữ tham gia công sở hơn do được làm việc tại nhà, qua đó vẫn có thể chăm sóc con cái và gia đình.

Trên thực tế, việc phụ nữ quen xử lý công việc nội trợ khiến họ có ưu thế hơn cánh mày râu khi làm việc online, vốn khiến các nhân viên phải vừa phải lo việc nhà lẫn hoàn thành nhiệm vụ sếp giao.

Một yếu tố nữa có thể ảnh hưởng đến thị trường lao động công sở là sự biến mất của những nhà quản lý cấp trung khi những giám đốc cấp cao có thể liên lạc trực tiếp tới nhân viên hoặc tổ chức họ thành những nhóm họp online. Mỗi khi có vấn đề, các giám đốc chỉ cần liên lạc vào nhóm để các nhân viên giải quyết thay vì phải thông qua người quản lý cấp trung gian.

"Một trong những thay đổi lớn nhất sau khủng hoảng có lẽ là việc các tổ chức loại bỏ những quản lý cấp trung, đồng thời khiến việc thăng tiến lên làm giám đốc trở nên khó khăn hơn bởi có ít vị trí cấp cao hơn", Phó chủ tịch Brian Knopp của hãng nghiên cứu Gartner nhấn mạnh.

Rõ ràng, làm việc từ xa có vẻ hiệu quả và tiết kiệm chi phí hơn đối với công ty, nhưng nhiều nhà quản lý và lao động lại chưa được trang bị kiến thức, kỹ năng để có thể thích nghi với mô hình mới này, đồng thời chưa lường trước hết được những gì họ sẽ phải đối mặt.

AB