Dòng thời gian 10 năm của Vingroup: Từ những tòa nhà chọc trời đến ngành công nghiệp của những chiếc xe hơi
Khởi đầu tại Việt Nam với lĩnh vực du lịch và bất động sản, Vingroup đã phát triển mạnh mẽ trở thành tập đoàn kinh doanh đa ngành với hệ sinh thái toàn diện từ bất động sản nhà ở, thương mại, du lịch đến các dịch vụ tiêu dùng gồm bán lẻ, y tế, giáo dục, nông nghiệp. Bên cạnh các lĩnh vực kinh doanh truyền thống vẫn tiếp tục đà tăng trưởng, Vingroup đang đầu tư mạnh mẽ vào lĩnh vực công nghiệp và công nghệ với khát vọng ghi dấu ấn toàn cầu.
Vậy là 1 thập niên nữa của thế kỷ 21 đã trôi qua. 10 năm thăng trầm chìm nổi, các thuyền trưởng doanh nhân đã lèo lái con thuyền của mình ra sao trên thương trường đầy sóng gió - ai vững tay chèo, ai từng lạc lối?
Ôn cố tri tân, hãy cùng chúng tôi lần giở lại từng trang hồi ký về các doanh nghiệp đáng chú ý nhất trong thập niên vừa qua với series "THẬP KỶ THƯƠNG TRƯỜNG" – Những câu chuyện kinh doanh nổi bật nhất của các doanh nghiệp trong và ngoài nước.
Chúng tôi hi vọng series này sẽ là một món quà cuối năm ý nghĩa dành tặng đông đảo quý độc giả yêu mến CafeBiz, như slogan của chúng tôi: "Kinh doanh tốt hơn, Cuộc sống đẹp hơn" - "BETTER BUSINESS – BETTER LIFE".
Doanh nghiệp tư nhân lớn nhất Việt Nam, doanh nghiệp có vốn hóa lớn nhất sàn chứng khoán, công ty bất động sản lớn nhất Việt Nam... là 3 trong số những cái tên có thể dùng để nói về Tập đoàn Vingroup của tỷ phú Phạm Nhật Vượng thời điểm hiện tại.
Tuy nhiên, 10 năm trước, cái tên Vingroup chưa tồn tại. Vingroup khi đó là 2 pháp nhân độc lập là Công ty Cổ phần Vinpearl (tiền thân là Công ty TNHH Đầu tư phát triển Du lịch, Thương mại và Dịch vụ Hòn Tre) và Công ty Cổ phần Vincom (tiền thân là Công ty Cổ phần Thương mại Tổng hợp Việt Nam). Tới cuối năm 2011, Vincom và Vinpearl chính thức được sáp nhập và mang tên Tập đoàn Vingroup như hiện nay.
VINCOM & VINPEARL
Nền tảng
Dấu ấn đầu tiên và đậm nét nhất của Vingroup tại Việt Nam là tòa tháp Vincom Tower đặt trên phố Bà Triệu, Hà Nội. Thời điểm bấy giờ, không một trung tâm thương mại nào của Hà Nội lại có thể là sự kết hợp hoàn hảo giữa hoạt động mua sắm và các dịch vụ vui chơi, giải trí và ẩm thực chất lượng cao như tại Trung tâm thương mại Vincom.
Không những vậy, nơi đây còn là khu văn phòng với rất nhiều tiện ích. Việc kết hợp hoàn hảo giữa 6 tầng phía dưới là một TTTM lớn, đa dạng chủng loại mặt hàng, có khu ẩm thực và giải trí với 15 tầng phía trên là khu văn phòng cao cấp đã mang lại tiện ích tối đa cho cả 2 khối.
Ngoài ra, không thể bỏ qua cụm rạp chiếu phim Megastar (nay đã trở thành CGV). Đây được xem là cụm rạp chiếu phim hiện đại nhất lúc bấy giờ với 8 phòng chiếu đa năng tiêu chuẩn Quốc tế. Cụm rạp chiếu phim có tác dụng cộng hưởng và hỗ trợ cho khu trung tâm thương mại, văn phòng, tạo cho Vincom một vị thế cạnh tranh vững vàng tại Hà Nội mà các tòa nhà khác vài năm sau đó cũng chưa thể bắt kịp.
Đến nay, Vingroup đã sở hữu 79 trung tâm thương mại trên cả nước, và vẫn duy trì công thức thành công của Vincom Tower Bà Triệu, là kết hợp giữa mua sắm, giải trí và ẩm thực. Các trung tâm thương mại Vincom hiện trải dài trên 43 tỉnh và thành phố trên toàn quốc, với tổng diện tích sàn bán lẻ đạt khoảng 1,6 triệu m2.
Nổi bật nhất, Vingroup cho xây dựng Landmark 81, khánh thành vào tháng 7/2018 sau hơn 1.000 ngày thi công và chính thức trở thành tòa nhà cao nhất Việt Nam với 81 tầng và chiều cao 461,3m. So với các tòa tháp trên thế giới, The Landmark 81 cao thứ 8 và trở thành dự án đầu tiên đưa Việt Nam vào top 10 quốc gia có công trình tòa nhà chọc trời cao nhất thế giới.
Bên cạnh tòa tháp Vincom Tower, dự án nghỉ dưỡng Vinpearl Resort & Spa tại Đảo Hòn Tre, Nha Trang cũng là dấu ấn lớn giúp Vingroup khẳng định tên tuổi trong những ngày đầu đứng trên thị trường.
Vinpearl là thương hiệu hàng đầu Việt Nam về du lịch và nghỉ dưỡng, bao gồm các tổ hợp khách sạn, biệt thự biển đẳng cấp 5 sao và trên 5 sao quốc tế. Sự táo bạo của Vingroup là xây dựng hệ thống cáp treo vượt biển dài nhất thế giới, lên tới 3.320m, nối liền thành phố biển Nha Trang với Đảo Hòn Tre.
Nhờ hệ thống cáp treo mà khả năng kết nối giữa đảo và đất liền được cải thiện, nhờ đó Vinpearl Nha Trang nhanh chóng thu hút lượng lớn khách du lịch. Số khách quốc tế lưu trú tính theo ngày của năm 2007 là 76 nghìn thì sang năm 2008 sau khi hoàn thành cáp treo tăng vọt lên 112 nghìn. Nhiều năm liền, Vinpearl Nha Trang được chọn là nơi tổ chức cuộc thi sắc đẹp của Việt Nam và Thế giới.
Trước khi được sáp nhập vào toàn hệ thống Vingroup vào tháng 10/2011, Công ty Vinpearl công bố doanh thu hơn 660 tỷ đồng và lợi nhuận sau thuế 120 tỷ đồng năm 2010, cùng tăng trưởng 40% so với năm 2009.
Thành công từ Vinpearl Nha Trang đã giúp Vingroup quyết định mở rộng hệ thống ra toàn quốc. Đến nay, Vinpearl là hệ thống dịch vụ du lịch nghỉ dưỡng – vui chơi giải trí lớn nhất Việt Nam với 45 cơ sở tại 17 tỉnh thành, bao gồm 35 khách sạn với công suất hơn 16.800 phòng khách sạn và biệt thự; 4 khu vui chơi giải trí, 2 công viên bảo tồn và chăm sóc động vật hoang dã, 4 sân golf..
.
BẤT ĐỘNG SẢN VINHOMES
Xương sống, trụ cột
Ghi dấu ấn với các trung tâm thương mại Vincom và các khu nghỉ dưỡng sang trọng Vinpearl, nhưng trụ cột của Vingroup trong thập kỷ qua là bất động sản nhà ở, với thương hiệu Vinhomes.
Vinhomes được Vingroup cho ra mắt vào tháng 11/2013 và đến thời điểm hiện tại, Vinhomes là thương hiệu bất động sản số một Việt Nam, hoạt động trong lĩnh vực phát triển, cho thuê và vận hành bất động sản nhà ở phức hợp phân khúc trung và cao cấp. Thế mạnh của Vinhomes là cung cấp các sản phẩm vượt trội với cơ sở hạ tầng đồng bộ và hiện đại, các tiện ích đa dạng tùy từng dự án như sân chơi, khu thể thao, hồ bơi bốn mùa, khu vực sảnh tiếp Khách, hệ thống an ninh, hệ thống trường học Vinschool, bệnh viện hoặc phòng khám quốc tế Vinmec, tổ hợp mua sắm giải trí và ẩm thực Vincom, hệ thống siêu thị Vinmart và cửa hàng tiện ích Vinmart+.
Theo số liệu của Vingroup, tính từ năm 2010 tới nay, Vingroup đã bán ra thị trường tới 143.200 căn hộ. Các dự án lớn đầu tiên của Vingroup chính là Royal City, Times City và khu đô thị sinh thái Vincom Village (sau đổi tên thành Vinhomes Riverside), còn thời điểm hiện tại, nhắc đến Vinhomes là nhắc tới 3 đại dự án đang được rầm rộ triển khai: Vinhomes Grand Park, Vinhomes Ocean Park và Vinhomes Smart City.
Từ năm 2019, Vinhomes đã thay đổi chiến lược, không chỉ bán lẻ mà kết hợp bán lẻ và bán số lượng lớn cho những nhà đầu tư chiến lược. Tại các dự án đại đô thị, định hướng của Vinhomes là đóng vai trò chủ đầu tư cầm trịch dự án, đầu tư hạ tầng, đường sá, trung tâm thương mại, trường học, khu vui chơi, sau đó kết hợp với một số nhà đầu tư thứ cấp để xây dựng nhà ở, nhằm đa dạng thương hiệu.
3 năm gần đây, doanh thu và lợi nhuận của Vinhomes tăng vọt. Năm 2019 doanh thu đạt gần 52.000 tỷ đồng còn lợi nhuận vượt 1 tỷ USD. Nguồn tài chính dồi dào từ bất động sản là cơ sở để Vingroup phát triển các mảng kinh doanh khác, để từ một doanh nghiệp bất động sản trở thành tập đoàn đa ngành.
Y TẾ, GIÁO DỤC, BÁN LẺ, NÔNG NGHIỆP
Hệ sinh thái đa sắc màu
Không như hầu hết doanh nghiệp bất động sản khác - chỉ xây nhà, Vingroup vừa xây nhà vừa xây cả một "hệ sinh thái" khép kín xoay quanh các tòa nhà mà mình triển khai. Sống trong căn hộ Vinhomes, đi chợ Vinmart, cho con học Vinschool &, VinUni, khám bệnh Vinmec, ăn rau Vineco... chính là hệ sinh thái của các khách hàng Vingroup.
Trong mảng y tế, Vinmec được Vingroup xây dựng theo chuẩn quốc tế đẳng cấp hàng đầu Việt Nam, hoạt động theo mô hình doanh nghiệp xã hội, hướng tới mục tiêu trở thành hệ thống chăm sóc sức khỏe lớn nhất Việt Nam. Đến nay, Vinmec đã có 7 bệnh viện và 4 phòng khám, sở hữu 1.650 giường bệnh, cùng 2.600 bác sĩ, dược sĩ và điều dưỡng viên.
Với lĩnh vực giáo dục, Vinschool là hệ thống giáo dục từ mầm non đến trung học phổ thông và Vinuni là hệ thống giáo dục đại học. Không chỉ được đầu tư bài bản về cơ sở hạ tầng, Vinschool còn nhận được sự đầu tư cao về chất lượng giáo viên, giảng viên và chương trình học. Đến nay, Vinschool đang có 35 cơ sở, với hơn 27.000 học sinh.
Đáng chú ý, Vinmec, Vinschool, Vinuni đều là mô hình phi lợi nhuận, có nghĩa là nếu hoạt động có tạo ra lợi nhuận thì lợi nhuận đó sẽ sử dụng để tái đầu tư, phục vụ cộng đồng, thay vì chia cho các cổ đông sở hữu công ty.
Trong mảng bán lẻ, Vingroup phủ sóng khắp các ngõ ngách trên cả nước bằng hệ thống Vinmart và Vinmart+. Mặc dù hiện Vingroup đã chuyển sở hữu hệ thống siêu thị cho Masan, Vinmart và Vinmart+ vẫn đang là thương hiệu bán lẻ lớn nhất cả nước, với 122 siêu thị Vinmart và 2.524 cửa hàng Vinmart+.
Với ngành nông nghiệp, Vineco đang sở hữu 14 nông trường công nghệ cao với 3.000ha quỹ đất canh tác. Chiến lược của Vineco là tối ưu hóa công nghệ sản xuất hiện đại từ Nhật Bản, Israel triển khai trên đồng ruộng, nhà kính, nhà màng. Ngoài ra, Vineco liên kết với các nhà sản xuất quy mô lớn, có uy tín trong nước và hỗ trợ các hộ nông dân để đa dạng hóa mặt hàng, nâng cao sản lượng và đảm bảo chất lượng nông sản cung cấp ra thị trường. Vineco hiện cũng đã được Vingroup chuyển giao cho Masan.
CÔNG NGHIỆP & CÔNG NGHỆ
Khát vọng toàn cầu
Trong một cuộc phỏng vấn cách đây gần 2 năm, ông Phạm Nhật Vượng, Chủ tịch Vingroup từng nói: "Ngày xưa là câu chuyện cơm áo gạo tiền. Đầu tiên khi đi làm là muốn kiếm tiền giúp bố mẹ đỡ nghèo đỡ khổ. Sau này có tí tiền lên thì để mình sống một cách thoải mái sung túc, vợ con đề huề. Dần dần lớn lên nữa thì công việc là đam mê. Và đến giờ, mục tiêu cuối cùng là làm được cái gì đó cho đời". Bước đi công nghiệp & công nghệ có lẽ chính là phần "làm được cái gì đó cho đời" của tỷ phú họ Phạm.
Sở dĩ nói như vậy là bởi, nếu Vingroup chỉ cần tập trung làm bất động sản, họ vẫn nhận về doanh thu - lợi nhuận tốt, nhưng với việc dấn thân sản xuất ô tô, xe máy, smartphone, nghiên cứu công nghệ, rủi ro thua lỗ trước mắt là điều không tránh khỏi.
Theo ông Vượng, Vingroup cũng xác định chấp nhận bù lỗ cho cuộc chơi ô tô trong nhiều năm, nhưng cái đích hướng tới là toàn cầu, để tôn vinh xe thương hiệu Việt có chất lượng đạt tiêu chuẩn quốc tế.
Mục tiêu của VinFast là trở thành nhà sản xuất ô tô hàng đầu Đông Nam Á với sản phẩm chủ lực là ô tô động cơ đốt trong, ô tô sử dụng điện, xe buýt điện và xe máy điện thân thiện với môi trường. Vingroup muốn thông qua lĩnh vực sản xuất ô tô, xe máy - một trong những ngành công nghiệp mang tính dẫn dắt, có tác động tới nhiều ngành nghề khác - sẽ thúc đẩy sự phát triển của ngành công nghiệp và chế tạo tại Việt Nam.
Sự kiện khánh thành nhà máy sản xuất ô tô vào tháng 6/2019 đánh dấu kỷ lục về tiến độ xây dựng, khi được hoàn thành chỉ sau 21 tháng. Đây là nhà máy có công suất thiết kế giai đoạn 1 là 250.000 xe/năm, giai đoạn 2 là 500.000 xe/năm, tốc độ sản xuất 38 xe/giờ.
Với những bước đi đầu tiên, Vingroup đã thu về thành quả đáng ghi nhận. Trong 9 tháng đầu năm 2020, Vingroup đã bán được 55.800 ô tô, xe máy điện cùng 1,3 triệu smartphone. Vingroup đang đứng thứ 3 về thị phần smartphone, đồng thời dòng xe Fadil luôn đứng trong top 10 thị phần xe bán chạy tại Việt Nam.
Quy mô tài sản Vingroup. Đơn vị: Tỷ USD
Trên hành trình 10 năm của Vingroup, bên cạnh những thành công, tất nhiên cũng có những cái tên phải dừng lại, như VinPro giải thể cuối năm 2019. Trước đó là hệ thống thời trang VinFashion, hệ thống cửa hàng chuyên biệt VinDS đóng cửa. Xa hơn về trước là Vincharm - hệ thống chăm sóc sắc đẹp và sức khỏe, VinKC hệ thống trung tâm mua sắm, tư vấn giáo dục, sức khỏe dành riêng cho trẻ em, sau này đổi tên thành Kids World.
Nhìn lại thập kỷ qua, quy mô Vingroup đã thay đổi chóng mặt. Từ khoảng 1,7 tỷ USD năm 2010, tài sản Vingroup đến tháng 9/2020 đã lên tới 18,5 tỷ USD. Chủ tịch Phạm Nhật Vượng của Vingroup từ một thanh niên buôn áo gió tại Moscow, doanh nhân trẻ kinh doanh nhà hàng và mì gói tại Ukraine, giờ đây đã trở thành tỷ phú đô la, đứng trong top 300 người giàu nhất hành tinh và là người giàu nhất trên sàn chứng khoán Việt Nam nhiều năm liên tiếp.
Vingroup cũng chứng tỏ được vai trò tiên phong và đóng góp rất lớn vào sự phát triển của nền kinh tế Việt Nam, với tổng giá trị vốn hóa của 3 mã cổ phiếu VIC (Vingroup), VHM (Vinhomes) và VRE (Vincom Retail) chiếm gần 20% giá trị vốn hóa toàn thị trường chứng khoán Việt Nam (dữ liệu tại thời điểm ngày 08/12/2020) và là nhà tuyển dụng tư nhân Việt Nam lớn nhất với 75.800 nhân viên (theo website Vingroup).