Donald Trump và truyền thống nhân vật của năm qua các đời tổng thống Mỹ
Tổng thống mới đắc cử Donald Trump vừa được tạp chí danh giá Time bình chọn là người đàn ông của năm 2016. Dù quyết định này của tạp chí Time gây nên nhiều tranh cãi nhưng điều này là khó tránh khỏi khi truyền thống đề cử các vị tổng thống lên làm nhân vật của năm đã có từ lâu.
"Người đàn bà của năm"
Mọi chuyện bắt đầu từ năm 1927 khi các nhà biên tập của tạp chí Time xem xét lại những nhân vật nổi tiếng gây ảnh hưởng lớn trong 1 năm đó. Ý tưởng này đồng thời cũng để khắc phục sự bối rối của các nhà biên tập khi không thể đăng ảnh và bài viết về phi công Charles Lindbergh trên trang bìa sau khi ông thực hiện chuyến bay lịch sử xuyên Đại Tây Dương.
Cuối năm đó, Time quyết định bình chọn ông Lindbergh là người đàn ông của năm 1927, đồng thời đăng bài chi tiết về nhân vật này để bổ sung cho sai sót trước đó và cũng để bắt đầu một truyền thống mới cho tạp chí.
Kể từ đó, Time đều bình chọn một nhân vật của năm khi mùa Noel tới gần. Tuy nhiên, danh hiệu này không hẳn chỉ dành cho các cá nhân. Tạp chí này đã từng đề cử, thậm chí tuyển chọn những cặp vợ chồng, một nhóm người, máy móc (Năm 1982 là năm của máy móc- Machine of The Year) hay cả trái đất (năm 1988 là năm của trái đất- Planet of The Year) là đối tượng lên trang bìa cuối năm.
Bên cạnh đó, tạp chí Time cũng có truyền thống đưa các đời tổng thống Mỹ ít nhất mỗi người 1 lần lên trang bìa cho đề cử này kể từ khi giải được thành lập. Phần lớn các vị tổng thống được lên trang bìa vào năm thắng cử hay đang tại nhiệm. Chỉ duy nhất một trường hợp là Tổng thống Dwight D Eisenhower là được vinh danh trước khi thắng cử vào năm 1952.
Trước đó, ông Eisenhower đã được lên bìa của Time vào năm 1944 khi đang làm Tổng chỉ huy trưởng của lực lượng liên quân đồng minh. Sau khi đắc cử tổng thống Mỹ, ông lại được Time bình chọn vào năm 1959.
Một chi tiết khá thú vị là Time đã phải đổi tên bình chọn này từ “Người đàn ông của năm” (Man of The Year) sang “Nhân vật của năm” (Person of The Year) vào năm 1999 nhằm tôn vinh cả những người phụ nữ có cống hiến to lớn cho nhân loại.
Năm 2015, Thủ tướng Đức Angela Merkel cũng được lên trang bìa của Time.
Đặc biệt, có những nhân vật có ảnh hường quá lớn được tạp chí Time đặt cho những cái tên như “Người đàn ông của nửa thế kỷ” (Man of The Half Century) cho Cựu Thủ tướng Anh Winston Churchill vào năm 1949 hay “Người đàn ông của thập kỷ” (Man of the Decade) cho Tổng bí thư Mikhail Gorbachev vào năm 1989.
Vào năm 1999, Nhà khoa học Albert Einstein được bầu là “Nhân vật của thế kỷ” dù “Nhân vật của năm” được trao cho Jeffrey Bezos, nhà sáng lập Amazon.
Nhiều tranh cãi
Lẽ tất nhiên, bất cứ giải thưởng nào cũng có tranh cãi. Tạp chí Time cho rằng những người có ảnh hưởng nhiều đến thế giới, dù tốt hay xấu thì đều đáng được lên trang bìa. Đây là lý do Đức quốc trưởng Adolf Hitler (1938), Ayatollah Khomeini (1979) hay Joseph Stalin (1939) đều đã được bầu chọn là nhân vật của năm bất chấp nhiều tranh cãi.
Tuy vậy, việc độc giả Mỹ phản ứng kịch liệt khi Time cho giáo chủ Khomeini lên trang bìa vào năm 1979 đã buộc tạp chí này xem xét lại, qua đó quyết định không cho lên bìa những nhân vật gây tranh cãi quá lớn trong xã hội Mỹ nhằm tránh tình trạng bị giảm doanh số bán tạp chí.
Năm 2001, vụ khủng bố ngày 11/9 vào tòa tháp đôi khiến số người bầu cho Osama Bin Laden làm nhân vật của năm tăng vọt, nhưng ban biên tập tạp chí Time lại để thị trường New York Rudolph Giuliani lên trang bìa do lo ngại những ảnh hưởng xấu đến doanh số nếu vinh danh một trùm khủng bố.
Tạp chí Time có một hệ thống bình chọn cho phép độc giả bình chọn những người xứng đáng là nhân vật của năm, nhưng kết quả cuối cùng sẽ được ban biên tập xác định. Hàng loạt những cái tên như nhà đô vật Mick Foley hay Cựu tổng thống Iran Mahmoud Ahmadinejad đã chiến thắng trong cuộc trưng cầu online này nhưng bị ban biên tập loại ra.
