Doanh nghiệp Trung Quốc sẽ tuồn hàng qua Đông Nam Á để né thuế cao của Mỹ?
Đã nhiều năm qua, các doanh nghiệp Trung Quốc lách luật né thuế bằng cách bán rất nhiều những thùng mật ong không nhãn mác sang Thái Lan và Việt Nam.
Khi mà chiến tranh thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc trở nên căng thẳng hơn, các nhà lãnh đạo doanh nghiệp và chuyên gia phân tích nhận định các nhà sản xuất Trung Quốc sẽ cố gắng né tránh thuế nhập khẩu vào Mỹ bằng cách chuyển hướng hoạt động sản xuất hàng hóa; điều này không khỏi khiến nhiều người hoài nghi liệu các biện pháp thuế của Mỹ có đủ hiệu quả để cân bằng lại các quan hệ thương mại, theo nhận định được Nikkei đăng tải mới đây.
Tổng thống Donald Trump chiến thắng cuộc bầu cử năm 2016 nhờ vào cam kết đưa thương mại nước Mỹ trở nên cân bằng hơn. Vào tháng 1/2018, ông bắt đầu khởi động cuộc chiến thương mại với Bắc Kinh bằng việc công bố tăng thuế đối với sản phẩm máy giặt và tấm pin mặt trời của Trung Quốc.
Đến ngày 7/9/2018, Tổng thống Trump tuyên bố với phóng viên rằng ông sẵn sàng tăng thuế với khoảng 267 tỷ USD hàng Trung Quốc. Chính sách thuế mới đi kèm với thông báo chính quyền Tổng thống Trump đang cân nhắc áp thuế cao hơn với thêm khoảng 200 tỷ USD hàng Trung Quốc.
Ở thời điểm hai nước đang tiếp tục đe dọa trả đũa nhau, giới chuyên gia phân tích chỉ ra các nhà sản xuất Trung Quốc có thể đang có kế sách của riêng mình.
Chuyên gia phân tích cao cấp tại Control Risks, ông Dane Chamorro, chỉ ra: “Trong ngắn hạn, những biến động về chính sách thương mại kiểu như thế này sẽ gây ra nhiều khó khăn cho các bên. Biên lợi nhuận rất thấp, nhiều nhà sản xuất chỉ thu được về chưa đến 10% lợi nhuận, thuế cao hơn sẽ thổi bay mọi lợi nhuận mà nhà sản xuất có được”.
Ông Chamorro nhận định rủi ro lừa đảo cao bởi các chuỗi cung ứng sẽ cần thời gian để thích nghi, chuỗi cung ứng không thể được xác lập lại chỉ qua một đêm.
Có thể kể đến câu chuyện ngành mật ong tại Trung Quốc. Trung Quốc là nước sản xuất mật ong lớn nhất thế giới thế nhưng mặt hàng mật ong Trung Quốc bị Mỹ áp thuế chống bán phá giá từ năm 2001.
Đã nhiều năm qua, các doanh nghiệp Trung Quốc lách luật né thuế bằng cách bán rất nhiều những thùng mật ong không nhãn mác sang Thái Lan và Việt Nam. Sau đó, mật ong loại này được niêm yết xuất xứ là một trong những nước Đông Nam Á này. Mật ong tiếp đó được chuyển từ Thái Lan và Việt Nam sang Mỹ mà không phải chịu thuế bán phá giá, và điều đó hiện nay vẫn tiếp tục diễn ra. Câu chuyện tương tự cũng diễn ra trong ngành sản xuất và kinh doanh gỗ dán.
Chủ tịch diễn đàn CEO châu Á, ông Mark Michelson, nhận định điều tương tự sẽ diễn ra đối với các công ty điện tử quy mô nhỏ và vùa tại Hồng Kông, nếu Mỹ thực sự mở rộng danh mục mặt hàng bị đánh thuế.
Thế nhưng nhiều chuyên gia khác trong ngành khẳng định giới chức Mỹ thừa khôn ngoan để đối phó. Chủ tịch Hiệp hội Vận tải Hồng Kông, ông Willy Lin Sun-mo, dự báo sẽ có những công ty cố gắng né thuế Mỹ bằng cách lừa đảo, bởi để chuyển hoạt động sản xuất ra khỏi Trung Quốc sẽ cần rất nhiều thời gian.
Tuy nhiên, ông nhấn mạnh rằng giới chức Mỹ sẽ lập tức nhận thấy điều bất thường khi mà hàng hóa chuyển từ Việt Nam sang Mỹ tăng, đặc biệt nếu những hàng đó từng được nhập từ Trung Quốc. Sẽ rất hiếm có trường hợp một thương hiệu nào đó đã có tên tuổi lập tức chuyển hoạt động sản xuất sang một nhà máy mới ở một đất nước mới sau một thời gian dài sản xuất ở Trung Quốc.
