Đây là 3 nguyên nhân được chỉ mặt khiến quá trình tái cơ cấu nền kinh tế Việt Nam chưa thể chạm đến chất lượng thay đổi thực sự
Dù có những số liệu tích cực, tuy nhiên hôm nay các chuyên gia nhận định rằng kinh tế Việt Nam dường như vẫn đang quá phụ thuộc vào vốn, lao động và các nguồn lực nước ngoài. Đây là nguyên nhân làm cho tái cơ cấu cả nền kinh tế vẫn chưa thể có kết quả
Hôm nay ngày 16/3, trường Đại Học Kinh tế Quốc Dân đã công bố thành quả nghiên cứu hàng năm của mình là Báo cáo Kinh tế Việt Nam 2016, với nội dung đánh giá toàn diện thực trạng kinh tế Việt Nam 2016 và triển vọng năm 2017.
Trong nhiều vấn đề của kinh tế Việt Nam. Báo cáo khẳng định câu chuyện tái cơ cấu nền kinh đóng một vai trò then chốt trong giai đoạn từ nay đến năm 2020.
Đánh giá thực hiện nhiệm vụ tái cơ cấu nền kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng, Báo cáo đã nêu ra những kết quả bước đầu, như đóng góp của Năng suất các nhân tố tổng hợp (TFP) vào tăng trưởng có tăng lên, hiệu quả tăng trưởng có biểu hiện được cải thiện, tăng trưởng kinh tế vẫn có tác động tích cực đến tiến bộ xã hội.
Tuy nhiên, Báo cáo cho rằng những thành quả của tái cơ cấu nền kinh tế trong thời gian qua còn rất hạn chế. Trong 6 năm tái cơ cấu (kể từ năm 2011), nhiều biện pháp đổi mỡi vẫn chưa chạm đến chất lượng thay đổi thực sự.
Nguyên nhân do mô hình tăng trưởng của kinh tế nước ta vẫn còn 3 đặc trưng, mà có thể xem như là những điểm yếu cố hữu :
(i) Đứng trên góc độ cấu trúc đầu vào thì vẫn mang nặng tính tăng trưởng dựa vào vốn.
(ii) Xét theo ngành, vẫn mang đậm nét mô hình tăng trưởng nhờ vào gia công (cả trong nông nghiệp).
(iii) Xét theo thành phần kinh tế, xuất khẩu và tăng trưởng dựa nhiều vào khu vực có vốn đầu tư nước ngoài
Trong khi đó, khu vực tư nhân vẫn rất yếu kém, sử dụng nhiều lao động năng suất thấp nhất, khu vực nhà nước chưa đóng được vai trò dẫn dắt trong khi khu vực tư nhân chưa đủ sức vươn lên.
Với những nhận định trên, Báo cáo đã đưa ra một số giải pháp thực hiện nhiệm tái cơ cấu nền kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng cho những năm tiếp theo, bao gồm:
(i) Tăng cường đầu tư phát triển nông nghiệp công nghệ cao, nông nghiệp sản xuất hàng hoá có giá trị gia tăng lớn và ứng phó được với biến đổi khí hậu.
(ii) Tăng cường chính sách hỗ trợ doanh nghiệp tư nhân, nâng cao chất lượng của cổ phần hoá doanh nghiệp nhà nước, thu hút có lựa chọn vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài theo hướng phát triển ngành công nghiệp thế hệ thứ 2, công nghiệp trung nguồn, ngành chế biến chế tạo (dứt khoát không phải là công nghiệp gia công).
(iii) Tập trung đầu tư mạnh hơn vào các yếu tố nguồn lực chất lượng cao, bao gồm công nghệ và nguồn nhân lực.
(iv) Bảo đảm hiệu ứng tích cực của tăng trưởng đến các khía cạnh xã hội bằng việc thực hiện các chính sách tăng trưởng hài hoà được xem là giải pháp tối ưu nhất.
