Đầu năm đã có gần 70.000 người điều trị dự phòng bệnh dại, 22 người tử vong: Bộ Y tế ra thông báo khẩn
Bệnh dại có tỷ lệ tử vong rất cao, gần 100%. Hầu như, khi bệnh nhân đã xuất hiện các triệu chứng lâm sàng thì đều không thể cứu chữa.
Theo báo cáo của hệ thống giám sát bệnh truyền nhiễm Bộ Y tế, hiện nay bệnh dại có xu hướng gia tăng, trong đó có nhiều tỉnh, thành phố có bệnh dại lưu hành trong nhiều năm và có số ca tử vong do dại cao.
Trong hai tháng đầu năm 2024, số người phải điều trị dự phòng bệnh dại lên tới gần 70.000 người; số ca tử vong là 22 trường hợp, cao hơn gấp đôi so với cùng kỳ 2023 (10 trường hợp).
Đặc biệt, gần đây xuất hiện các trường hợp có thời gian ủ bệnh ngắn, từ 10-15 ngày, trong đó nhiều trường hợp là trẻ em dưới 5 tuổi, bị chó, mèo cắn ở vùng đầu, mặt, gây thương tích nặng ở khu vực gần thần kinh trung ương. Tháng 2/2024, có trường hợp chó dại cắn 14 học sinh, giáo viên trong trường học ở Quảng Ninh.
Theo Bộ Y tế, nguyên nhân chủ yếu gây tử vong do dại trên người là do người bị động vật nghi dại cắn không tiêm phòng kịp thời, nhận thức của người dân về sự nguy hiểm của bệnh dại cũng như các biện pháp phòng bệnh còn hạn chế. Bên cạnh đó, công tác quản lý đàn chó, mèo ở một số địa phương còn lỏng lẻo; tỷ lệ chó, mèo nuôi được tiêm vaccine phòng dại còn thấp, chỉ đạt khoảng 50% tổng đàn dẫn đến gia tăng số ca bệnh dại trên động vật; có nơi chỉ đạt ~10%.
Cũng theo thông tin từ Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế), bệnh dại là bệnh lây truyền từ động vật sang người nguy hiểm do virus dại gây ra, thường tác động lên hệ thần kinh, tỉ lệ tử vong rất cao (gần như 100%). Người bị mắc bệnh dại do bị lây truyền virus dại qua vết cắn, vết cào, liếm của động vật bị dại trên da bị tổn thương (thường là chó, mèo).
Triệu chứng bệnh dại như sau:
- Đau hoặc ngứa ở vết cắn (trên 80% trường hợp).
- Sốt, mệt mỏi, đau đầu kéo dài 2-4 ngày.
- Sợ nước (chứng sợ nước).
- Không chịu được tiếng ồn, ánh sáng hoặc không khí.
- Sợ hãi khi thấy cái chết sắp xảy ra.
- Tức giận, bứt rứt và trầm cảm.
- Tăng động.
- Ở giai đoạn sau, chỉ thoáng nhìn thấy hình ảnh nước đã có thể gây co thắt ở cổ và họng
- Thời gian bị bệnh thường 2-3 ngày, có thể kéo dài 5-6 ngày hoặc hơn khi được chăm sóc tích cực.
Bệnh dại hiện chưa có thuốc điều trị đặc hiệu, tuy nhiên hoàn toàn có thể phòng tránh được. Để chủ động phòng, chống bệnh dại, người dân cần thực hiện tốt các biện pháp nuôi chó, mèo cần tiêm vaccine phòng dại đầy đủ và tiêm nhắc lại hằng năm theo khuyến cáo của ngành thú y; nuôi chó phải xích, nhốt, khi ra đường phải mang rọ mõm; Không đùa nghịch, chọc phá chó, mèo; Khi bị chó, mèo cắn cần rửa vết thương dưới vòi nước chảy ngay lập tức với xà phòng liên tục 15 phút; nếu không có xà phòng có thể xối rửa vết thương bằng nước thông thường.
Sau đó, vết thương cần được rửa sạch với cồn 70% hoặc cồn iod; hạn chế làm dập vết thương và không băng kín vết thương; Kịp thời đến cơ sở y tế để khám, tư vấn và tiêm vaccine phòng dại, huyết thanh kháng dại; tuyệt đối không tự chữa trị hoặc nhờ thầy lang chữa trị...
Theo WHO, bệnh dại là một bệnh do virus gây ra, hầu như luôn gây tử vong sau khi xuất hiện các triệu chứng lâm sàng. Bệnh dại lây truyền sang người qua vết cắn hoặc vết trầy xước, thường là qua tuyến nước bọt.
Bệnh dại có trên tất cả các châu lục, ngoại trừ châu Nam Cực, trên 95% trường hợp tử vong ở người xảy ra ở khu vực Châu Á và Châu Phi.
Bệnh dại là một trong những bệnh nhiệt đới bị lãng quên, chủ yếu ảnh hưởng đến dân nghèo và dễ bị tổn thương sống ở các vùng nông thôn.
Hiện tại không có cách điều trị hiệu quả cho bệnh dại sau khi các dấu hiệu lâm sàng xuất hiện. Tuy nhiên, bệnh có thể phòng ngừa được bằng cách tiêm vắc xin phòng dại trước hoặc ngay sau khi bị phơi nhiễm.
Bệnh dại là nguyên nhân gây nên khoảng hơn 70 ca tử vong ở Việt Nam mỗi năm, hầu hết các trường hợp bệnh dại ở Việt Nam do chó dại cắn.