Đánh thuế căn nhà thứ 2: "Không cần quá lo lắng!"
Bộ Tài chính đang dự định đánh thuế tài sản mang tính trực thu, trong đó có việc đánh thuế những người sở hữu 2 nhà ở trở lên. Bàn về vấn đề này, nhiều ý kiến của các chuyên gia trong ngành cho rằng sẽ rất khó thực thi trong bối cảnh hiện nay.
Việc đánh thuế trực thu vào các tài sản có giá trị như nhà đất không phải lần đầu tiên được nhắc đến. Cuối năm 2009, trong quá trình xây dựng dự thảo Luật Thuế nhà đất trước đây, Ủy ban Tài chính - Ngân sách của Quốc hội đã thống nhất chưa đánh thuế nhà ở vì chưa có sự đồng thuận cao trong dân.
Đến nay, sau khu Bộ Tài chính đã có định hướng sẽ đánh thuế trên bất động sản thứ 2 thì nhiều ý kiến cho rằng sắc thuế trực thu này đi vào thực tế rất khó thực hiện, trong trường hợp thực hiện được thì sẽ tạo ra tiêu cực, lách luật ngầm.
Nhận định về vấn đề này, nguyên thứ trưởng Bộ Tài nguyên & Môi trường Đặng Hùng Võ cho biết, ở góc độ người dân có thể thấy quy định này là không phù hợp và tăng thêm gánh nặng bởi nguồn tiền họ mua, đầu tư thêm căn nhà thứ 2, 3 đa phần là nguồn tiền đã chịu thuế.
"Nếu người dân mang tiền gửi tiết kiệm hoặc giữ ở nhà thì không bị đánh thuế, nhưng nếu muốn mua thêm một căn nhà để đầu tư cho thuê thì ngoài những lại phí như phí trước bạ, thuế thu nhập chuyển nhượng nay lại thêm thuế nhà đất nữa. Như vậy, người dân phải chịu 2 đầu thuế, gây ra sự thuế chồng thuế, căn cứ tính thuế không đồng nhất, dễ dẫn đến sự không bình đẳng về mức thuế phải nộp giữa các đối tượng có cùng loại tài sản", ông Võ nhấn mạnh.
Trao đổi với chúng tôi ông Lê Hoàng Châu - Chủ tịch Hiệp hội BĐS TPHCM cũng cho biết, việc hạn chế đầu cơ BĐS, tránh bong bóng cho thị trường BĐS bằng cách thu thuế là giải pháp tốt, tuy nhiên cũng cần cân nhắc việc thực hiện. Ông Châu đưa ra dẫn chứng, với việc đánh thuế từ nhà thứ 2, thứ 3 cần phải tính toán cho hợp lý bởi trên thực tế tại TPHCM có nhiều nhà mua cả 3 căn hộ thì diện tích cũng chỉ xấp xỉ 100m2, trong khi đó, có người mua 1 căn nhà lên tới vài trăm mét vuông.
“Vậy nên, có công bằng với những người sở hữu nhiều nhà, diện tích bé bị đánh thuế trong khi có người mua 1 căn nhà nhưng diện tích lớn”, ông Châu đặt câu hỏi. Cũng theo ông Châu, vấn đề khó nhất là làm sao để biết 1 người chỉ sở hữu 1 nhà đất hay 2 - 3 căn nhà. Việc này cơ quan thuế có làm được không khi cơ sở dữ liệu quốc gia về quản lý nhân khẩu vẫn đang hình thành", ông Châu nhấn mạnh.
Trả lời báo chí, PGS.TS Đỗ Đức Định - Chủ tịch Hội đồng khoa học Trung tâm nghiên cứu kinh tế xã hội Việt Nam cũng tỏ ra đồng tình với định hướng đánh thuế đối với người có từ nhà thứ hai trở lên. Song, ông Định cho rằng việc tính toán mức thu thế nào cần được xem xét kỹ vì hiện nay số thuế, phí phải nộp của nhiều cá nhân, tổ chức đã ở mức cao. Nếu đánh thuế quá cao sẽ gây cản trở cho hoạt động sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp cũng như túi tiền của người dân.
Đứng ở góc độ doanh nghiệp, ông Nguyễn Thế Điệp, Chủ tịch hội đồng quản trị Công ty cổ phần đầu tư Reenco Sông Hồng cũng cho rằng chủ trương đánh thuế căn nhà thứ 2 là đúng và đáng được hoan nghênh. Tuy nhiên, theo ông Điệp, chính sách nào thực hiện cũng không thể vẹn toàn tất cả, khi luật đi vào thực hiện sẽ tồn tại những kẽ hở để nhà đầu tư lách luật. “Khi bị đánh thuế, nhà đầu tư đầu cơ có thể cho người thân đứng tên. Tuy nhiên, việc lách luật này cũng là thiểu số và cũng chỉ tồn tại một số trường hợp cá biệt", ông Điệp khẳng định.
Giữa hai luồng quan điểm đồng tình nhưng đang còn nghi ngại về độ khả thi của chính sách thuế đối với căn nhà thứ hai thì mới đây trả lời trên truyền thông, ông Phạm Đình Thi - Vụ trưởng Vụ Chính sách thuế (Bộ Tài chính) cũng đã chính thức xác nhận, quy định đánh thuế mua nhà thứ 2, thứ 3 mới chỉ là định hướng, mọi thứ còn chưa rõ ràng.
“Đó là định hướng vậy, việc đưa vào dự thảo các văn bản pháp luật vẫn chưa có. Mọi người không cần quá lo lắng”, ông Phạm Đình Thi nói.
