Dành tất cả tiền tiết kiệm cho giấc mơ đổi đời bằng tiền số, các nhà đầu tư đồng loạt nếm bài học đắng cay
Đu đỉnh, phần lớn các nhà đầu tư mạo hiểm đổ hết tài sản cho tiền số vào mùa đông năm ngoái, thời điểm Bitcoin và các đồng tiền mật mã khác xác lập kỷ lục về giá trị.
Sau đợt sụt giá gần đây nhất, rất nhiều đồng tiền số đã lấy đi số tiền khổng lồ mà những nhà đầu tư đã rót vào từ mùa đông năm ngoái. Giá trị của thị trường tiền số đã giảm khoảng 600 tỷ USD, tương đương với 75% kể từ khi đạt đỉnh vào tháng 1 vừa rồi, theo số liệu từ coinmarketcap.com
Các thị trường tiền số đã từng trải qua những đợt bùng nổ, sau đó hồi phục và lại tiếp tục rơi vào trạng thái cũ. Nhưng lần này có thể sẽ mang lại những ảnh hưởng lâu dài đến việc chấp nhận công nghệ, bởi số lượng lớn người đầu tư vào tiền số trong năm qua và những người phải đối mặt với tình trạng phá sản trong một thời gian dài.
Pete Roberts (28 tuổi) sống tại Nottingham, Anh, là một trong số rất nhiều nhà đầu tư mạo hiểm đã dùng hết số tiền tiết kiệm của mình để đầu tư vào lĩnh vực tiền số khi giá trị của chúng tăng vọt vào mùa đông năm ngoái.
Hiện tại, là 8 tháng sau thời điểm đó, số tiền 23.000 USD anh đầu tư vào một số loại tiền số giờ chỉ còn 4.000 USD, sau đó anh nói rõ về những gì đã xảy ra: "Tôi bị cuốn vào suy nghĩ phải kiếm tiền thật nhanh và sợ sẽ bỏ lỡ món hời đó. Số tiền đã mất đi khiến tình hình tài chính của tôi rơi vào khủng hoảng."
Rất khó để nắm bắt liệu có bao nhiêu nhà đầu tư tiền số đang ở trong tình trạng báo động, với số tiền đang nắm giữ thấp hơn nhiều so với ban đầu. Còn nhiều người "bước chân" vào thị trường này từ trước khi cuộc bùng nổ năm ngoái diễn ra thì những gì họ đang sở hữu vẫn có giá trị cao hơn mức đầu tư ban đầu.
Tuy nhiêu, theo nhiều số liệu, số lượng người đổ tiền vào thị trường tiền số vào mùa thu và mùa đông năm ngoái so với 9 năm trước đó đã cao hơn rất nhiều. Số lượng khách hàng của Coinbase, nhà môi giới tiền số lớn nhất nước Mỹ, đã tăng gấp đôi trong khoảng thời gian từ tháng 10 năm 2017 đến tháng 3 năm 2018. Và tháng 11 năm ngoái, ứng dụng Square Cash cũng cho phép người dùng mua bitcoin.
Hầu hết tất cả các khách hàng của Coinbase và Square sẽ gặp rủi ro nếu họ đầu tư vào khoảng thời gian 9 tháng vừa qua.
Quá nôn nóng làm giàu nhưng lại không có những hiểu biết căn bản về tiền số
Những tổn thất có thể sẽ cực kỳ tồi tệ ở những nơi như Hàn Quốc và Nhật Bản, nơi có rất ít những hoạt động kinh doanh tiền số tại thời điểm trước năm ngoái và là nơi những nhà đầu tư ít có chuyên môn về lĩnh vực này.
Tại Hàn Quốc, các sàn giao dịch lớn nhất đã đi vào hoạt động để giúp các nhà đầu tư cảm thấy tiện lợi hơn nếu họ không thích thực hiện giao dịch online. Các văn phòng của một trong những sàn giao dịch lớn, Coinone, cũng chỉ có một khách hàng trong vòng 2 tiếng đồng hồ vào ngày cuối tuần. Yu Ji-Hoon, nhân viên tại đây cho biết: "những đồng tiền số đã rớt giá thảm hại tới mức khiến mọi người đều chán nản."
Kim Hyon-jeong, 45 tuổi, hiện đang là giáo viên và mẹ đơn thân, sống tại vùng ngoại ô Seoul. Chị cho biết, chị đã bỏ ra 100 triệu won (90.000 USD) để đầu tư vào tiền số từ mùa thu năm ngoái. Chị đã dùng hết số tiền tiết kiện và một hợp đồng bảo hiểm cùng khoản vay 25.000 USD. Và hiện tại, khoản đầu tư của chị đã mất đến 90%.
Chị nói: "Tôi nghĩ rằng tiền số sẽ là con đường duy nhất dành cho những người bình thường, lao động vất vả như chúng tôi. Tôi nghĩ rằng gia đình tôi có thể thoát khỏi những khó khăn và sống một cuộc sống thoải mái hơn, nhưng mọi chuyện lại hoàn toàn khác."
Tại Mỹ, Charles Herman, 29 tuổi, hiện làm kinh doanh nhỏ tại Charleston S.C.. Tháng 9 năm ngoái, anh đã "điên cuồng" lao vào lĩnh vực này và cho biết, anh cảm thấy mình đã lãng phí 10 tháng qua. Trở lại với 4000 USD mà trước đó anh đầu tư, anh đã tin vào những lời hứa của những kẻ "cuồng" tiền số và sử dụng số tiền đó vào đầu tư bất động sản. Herman nói: "Tôi nghĩ là chúng tôi sẽ "sát cánh" với nhau. Nhưng rồi những kẻ đó đã bị phát hiện và bỏ chạy."
Phần lớn, những nhà đầu tư cảm thấy tức giận là vì những đồng tiền số có giá trị nhỏ hơn, hoặc altcoin, mà các nhà kinh doanh bán ra, thường được gọi là ICO. Những đồng tiền này được coi là phương pháp thanh toán cho những phần mềm mới mà các nhà kinh doanh đang xây dựng. Tuy nhiên, hầu hết không có công ty nào phân phối những phần mềm mà họ đã hứa hẹn từ trước, khiến cho những đồng tiền số trở nên vô giá trị, ngoại trừ các tài sản đầu cơ. Một số đồng tiền số đã bị phát hiện được sử dụng với mục đích lừa đảo.
Những giao dịch với bitcoin thường được các nhà đầu tư tin tưởng hơn. Giá trị của nó đã giảm khoảng 70% so với mức đỉnh, chứ không phải mất đi 90% giá trị như token. Tuy vậy, bitcoin cũng phải chật vật để được sử dụng nhiều hơn là chỉ trong những khoản đầu cơ."
Dù thị trường tiền số rơi vào khủng hoảng nhưng vẫn có những người bất chấp
Herman cho hay: "Chúng tôi cũng thấy rằng bitcoin vẫn chưa sẵn sàng để áp dụng phổ biến và trở thành phương thức thanh toán hàng ngày."
Mặc những ý kiến bi quan này, các mạng xã hội là nơi những kẻ cuồng tiền số "gặp gỡ" và trao đổi thông tin, với hy vọng rằng thị trường tiền số sẽ phục hồi khi công nghệ có thể bắt kịp với trào lưu này.
Tony Yoo, 26 tuổi, một nhà phân tích tài chính tại Los Angeles, đã sử dụng 100.000 USD tiền tiết kiệm của mình để "chơi" tiền số. Tại thời điểm rớt giá ở mức thấp nhất, anh đã mất 70% khoản đầu tư.
Nhưng Yoo vẫn rất lạc quan, rằng những đồng tiền số này có thể mở ra một lối đi mới cho phương thức giao dịch trực tuyến mà không cần phụ thuộc vào những công ty thứ ba như hiện nay. Rất nhiều người trong nhóm gọi vốn vào năm ngoái vẫn đang danh rất nhiều thời gian cho những sản phẩm mà họ đã hứa hẹn, với số lượng lớn kỹ sư thực nghiêm túc thực hiện các dự án.
Yoo nói: "Có rất nhiều điều đằng sau làn sóng công nghệ và đổi mới này mà tôi chắc chắn sẽ trở thành xu hướng trong thời gian tới."
Dù đang sụt giảm mạnh nhưng Yoo cho biết anh vẫn tiếp tục rót tiền vào thị trường tiền số.
Suy nghĩ này của Yoo đến từ những người đã đầu tư vào bitcoin năm 2013, khi lần đầu tiên chạm mốc 1000 USD, sau đó là giai đoạn "sụp đổ" với mức giảm đến hơn 80%. Nhưng sau đó lại phục hồi. Ngay cả với tình trạng tiêu cực gần đây thì giá trị của bitcoin vẫn đang dao động ở mức 6500 USD, cao hơn đến 500% so với mức đỉnh của năm 2013.
Trên Reddit, một người dùng đến từ UAE đã đăng một bức ảnh về khoản vay 100.000 USD để mua tiền số vào tháng 12 năm ngoái, và anh sẽ phải dùng tiền lương của mình để trả nợ trong vòng 3 năm tới.
Còn một tài khoản Twitter có tên @Notsofrugaljoey cũng chia sẻ: "Thật đau đớn khi tôi mất hết số tiền mình đã vất vả kiếm được. Hiện giờ, tôi phá sản và chỉ biết khóc."
Trở lại với Roberts, anh cho biết hiện tại anh đã dừng toàn bộ hoạt động đầu tư, "Tôi đang sống nhờ khoản tiết kiệm ít ỏi còn lại. Tôi đã sai lầm và sẽ phải trả hết số nợ trong vòng vài năm tới."