Công thức thảm họa: Không có khả năng làm việc nhưng lại có một lý do hoàn hảo để tiếp tục duy trì - Không đủ sức vượt ngưỡng, xin hãy từ bỏ!
Cuộc sống có một nghịch lý ở chỗ, đôi khi chúng ta phải là những người ra quyết định. Nhưng các quyết định không phải việc lựa chọn giữa tốt và xấu, mà có những lúc đó là lựa chọn giữa cái tệ và cái ít tệ hơn.
Nhiều người thường nói: "Khi bạn muốn bỏ cuộc, hãy suy nghĩ lại lý do mà bạn bắt đầu". Đây là một câu nói để một người nhìn lại lý do vì sao người ấy lựa chọn làm một điều gì đó. Về tâm lý, việc nhớ lại lý do bắt đầu có thể giúp bạn tiếp thêm động lực mạnh mẽ để tiếp tục hành trình mình đang đi. Tuy nhiên, không phải lúc nào việc nhìn lại lý do chúng ta bắt đầu cũng có thể giúp bạn không bỏ cuộc. Một người không có khả năng làm một việc, nhưng lại có một lý do hoàn hảo để tiếp tục duy trì nó có thể là công thức của thảm họa.
Ngược lại, có một số người lại nói rằng: "Thành công là không bao giờ bỏ cuộc, tuy nhiên với một số việc bạn biết khi nào nên bỏ cuộc, ấy gọi là thành công". Điều này rất đúng nếu một người đã lỡ/ vô tình làm sai hoặc đi vào một "vết xe đổ" nhưng kịp thời tỉnh táo nhận ra và dừng lại. Về tâm lý, con người thường không muốn chứng minh rằng họ làm sai, cho nên đó là lý do rất nhiều đã sai, lại tiếp tục sai và không chịu bỏ cuộc. Đó là lý do vì sao nhiều dự án thua lỗ, chủ đầu tư vẫn tiếp tục đầu tư, và hậu quả cuối cùng còn thảm hại hơn lúc đầu. Quan điểm này chỉ ra một số việc bạn nên bỏ cuộc ở thời điểm phù hợp lại là sự khôn ngoan.
Nếu vậy thì đối với rất nhiều việc trong cuộc đời mỗi người, chúng ta nên làm gì khi muốn bỏ cuộc?
Dĩ nhiên, với hai quan điểm có phần đối lập nhau như ở trên giữa "Thành công là không bao giờ bỏ cuộc" và "Biết khi nào bỏ cuộc là khôn ngoan" thì thực ra việc bỏ cuộc hay không bỏ cuộc vốn dĩ là một vùng xám.
Chẳng hạn, bạn bước vào một cuộc tình/ hôn nhân không hề hạnh phúc, mối tình đó làm bạn tổn thương, khiến bạn phải chịu đựng rất nhiều. Giả sử, bạn bỏ cuộc và quyết định dừng lại cuộc tình ấy. Thế rồi, bạn có một cuộc sống tươi mới hơn rất nhiều, hạnh phúc hơn rất nhiều, học cách yêu thương và chăm sóc bản thân mình nhiều hơn thì đó là một lựa chọn xứng đáng.
Thế nhưng, cũng trong câu chuyện ấy giả sử bạn quyết định không bỏ cuộc, bạn kiên nhẫn thay đổi bản thân mình và nỗ lực thay đổi gia đình mình. Cuối cùng, mối tình của bạn thay đổi theo một hướng tốt đẹp hơn. Bạn thay đổi – người thương của bạn thay đổi, khi ấy lựa chọn của bạn cũng là một lựa chọn xứng đáng.
Cho nên, để kết luận trong một việc gì đó, mỗi người chúng ta nên tiếp tục nỗ lực hay nên dừng lại đúng lúc đòi hỏi phải có góc nhìn đa chiều về sự việc. Cuộc sống có một nghịch lý ở chỗ, đôi khi chúng ta phải là những người ra quyết định. Nhưng các quyết định không phải việc lựa chọn giữa tốt và xấu, mà có những lúc đó là lựa chọn giữa cái tệ và cái ít tệ hơn. Khi ấy chúng ta phải phân tích cái nào ít tệ hơn để lựa chọn nó. Vậy nên, chủ đề nên bỏ cuộc hay nên chiến đấu hết sức mình là một vùng xám không dễ dàng ra quyết định và lựa chọn.
Còn nếu như bạn đã có một mục tiêu, một đích đến rõ ràng, một lựa chọn chắc chắn mình sẽ theo đuổi đến cùng nhưng hiện tại bạn đang cảm thấy không có đủ động lực hoặc sức mạnh để tiếp tục chiến đấu thì phần còn lại của bài viết này là dành cho bạn.
Ai cũng có những giới hạn tạm thời
Bản thân mỗi người đều có một ngưỡng giới hạn tạm thời, là giới hạn về năng lực, về khả năng, về nguồn lực để thực hiện một điều gì đó.
"Chạm trần" là một hình ảnh ẩn dụ về giới hạn tạm thời của mỗi người, bởi lẽ con người ta thường bị những niềm tin giới hạn rằng khả năng của mình chỉ có như thế. Vô tình, chính việc tự giới hạn năng lực bản thân làm cho người ta không dám đặt ra những mục tiêu lớn hơn trong cuộc sống. Hậu quả là nhiều khi họ không tin và không có đủ sức mạnh để kết thúc một kế hoạch hay dự định to lớn nào đó.
Lấy ví dụ về điều này chính là hình ảnh những con voi trong sở thú. Những chú voi trưởng thành bị xích lại chỉ bởi một sợi dây thừng buộc giữa chân con voi và cột. Nó hoàn toàn đủ khả năng phá tan sợi dây thừng đó nhưng nó không làm thế. Là bởi, từ khi còn nhỏ, voi con đã từng thử nhiều lần nhưng không được, nó tự tạo thành một niềm tin giới hạn cho đến khi nó trưởng thành rằng vĩnh viễn nó sẽ không thoát khỏi sợi xích ấy. Con người ta cũng vậy, có những niềm tin giới hạn đi theo chúng ta đến suốt cuộc đời.
Khi bạn hiểu một điều đó, thì việc của bạn là phải phá tan những giới hạn tạm thời. Việc này cũng giống như việc bạn nén một cái lò xo. Bạn nén càng mạnh, sức đàn hồi của nó càng lớn. Giới hạn con người cũng như vậy. Mỗi người đều có những chiếc "lò xo khổng lồ", nếu nén càng mạnh, bạn phải nỗ lực và phải tác động lực càng lớn. Nhưng một khi bạn có đủ sức mạnh để nén nó xuống, thì giới hạn của nó sẽ được phá bỏ.
Đã bao giờ bạn gặp một người trong quá khứ và rồi khi gặp lại trong tương lai, bạn bất ngờ vì sự thay đổi lột xác của họ? Có những người trong quá khứ là một người hướng nội, nhút nhát, luôn tự ti khi gặp người khác. Nhưng sau một thời gian, họ là một con người mới. Họ mạnh dạn hơn, tự tin hơn, khi giao tiếp đầy sức hút, luôn nhìn thẳng vào mắt người khác. Và nhiều khi, lý do khiến họ thay đổi chỉ đơn giản là nhờ môi trường rèn luyện và tác động.
Cho nên, khi bạn cảm thấy khó khăn, bất lực, mệt mỏi,… trong cuộc sống, trong tình yêu, trong công việc, trong rèn luyện sức khỏe,… thì rất có thể là bởi vì bạn đang chạm đến giới hạn tạm thời. Khi bạn "chạm trần", bạn không dễ để vượt qua được giới hạn, và đó rất có thể là thời điểm mà bạn muốn bỏ cuộc. Lúc này, thứ bạn cần là một sự tác động mạnh mẽ cực lớn để phá bỏ giới hạn tạm thời.
Chạm trần - Hãy nỗ lực hết sức trước khi từ bỏ
Hãy suy nghĩ về một điều bạn rất muốn làm, nhưng bạn đang bế tắc và đang đứng trước nguy cơ định bỏ cuộc?
Hãy hình dung về một căn phòng mà bạn đang chạm trần. Bạn biết rằng ở phía bên trên "trần nhà" là một thế giới khác, hạnh phúc hơn, tốt đẹp hơn. Là một siêu anh hùng trong những bộ phim siêu nhân, bạn hiểu rằng đây là lúc bạn phải dồn hết sức mạnh để đập tan giới hạn tạm thời này. Có thể bạn cần tìm một chiếc búa thần, một sự trợ giúp từ đồng đội, một sức mạnh từ bên trong để quyết tâm cho một lần hết sức. Bạn nỗ lực đã phá tan được giới hạn đó.
Đó là khi một mối quan hệ bước sang một nấc thang mới, hai người hiểu nhau hơn, trưởng thành nhiều hơn và gắn kết hơn.
Đó cũng là khi công việc của bạn bước sang một nấc thang mới, bạn được thăng chức, kết quả tốt hơn, bạn đạt được thành quả và được công nhận.
Đó là khi cuộc sống của bạn dễ thở hơn bởi vì bạn vừa vượt qua được một hành trình. Khi ấy, bạn chợt nhận ra rằng mình thật mạnh mẽ.
Bạn sẽ không biết mình mạnh mẽ như thế nào cho đến khi mạnh mẽ là lựa chọn duy nhất của bạn!
Thế nhưng về mặt thực tế, có rất nhiều người lại lựa chọn bỏ cuộc. Không phải họ không nỗ lực, họ đã từng nỗ lực rất nhiều lần nhưng họ không đủ sức mạnh để vượt qua thử thách. Và rồi họ bỏ cuộc trong thất vọng, trong nản chí, trong niềm tin tiêu cực của bản thân. Lý do là bởi vì họ đã nỗ lực quá nhiều nhưng không nỗ lực đúng cách.
Để phá bỏ "chạm trần" giới hạn, bạn không thể nào đập bức tường ngàn lần, mỗi lần đập nhè nhẹ. Thay vào đó, bạn cần làm một lần, nhưng lần đó phải cực kỳ mạnh mẽ, chẳng hạn dùng búa tạ để đập. Điều này cũng tương tự như bạn đạp xe lên dốc. Giả sử bạn đang đạp xe lên một con dốc rất cao, nó là giới hạn tạm thời của bạn. Khi đó bạn thấy có một người nỗ lực đạp lên xe, nhưng họ nỗ lực nửa vời. Chính vì vậy mà khi lên được lưng chừng dốc, họ mệt quá và họ lựa chọn dừng lại nghỉ. Khi nghỉ ngơi xong, họ lại quay trở lại từ đầu để đạp thêm một lần nữa. Nhưng bởi vì họ đã mất sức cho lần đạp trước, thế nên lần này sức họ không còn đủ khỏe mạnh, kết quả là họ lại phải dừng lại giữa lưng chừng dốc. Thế rồi, họ cứ thế, cứ thế cho đến khi kiệt sức mà vẫn chưa thể vượt qua được con dốc.
Tức là, thay vì chỉ nỗ lực nửa vời, bạn phải dồn hết tất cả sức mạnh, tất cả sự tập trung tâm trí và sự quyết tâm để cố gắng hết sức một lần cho đến khi vượt qua nó.
Hãy nhớ: "Cuộc sống vốn dĩ không có giới hạn, nếu có một giới hạn duy nhất thì giới hạn đó chính là bầu trời!"
(Tâm lý học Ứng dụng - Barcodermagazine)
