Chuyên gia Phố Tài Chính: Nhà đầu tư hiện nay rất bản lĩnh, và dòng tiền thông minh hơn trước

Số liệu tăng trưởng quý I/2024 cho thấy nền kinh tế tiếp tục khởi sắc hơn các quý liền trước đó, các ông đánh giá như thế nào về điều này?

TS. Mạc Quốc Anh, Phó Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa TP Hà Nội: Năm 2023 là một năm có hàng loạt các chính sách, các giải pháp của Quốc hội, của Chính phủ đã được ban hành, Ngân hàng Nhà nước cũng đã có bốn lần điều chỉnh giảm lãi suất, rồi việc giảm thuế giá trị gia tăng VAT từ 10% xuống 8 % cũng như giảm các loại thuế phí khác…hàng loạt chính sách hỗ trợ ra đời đã giúp kích thích nền kinh tế, đặc biệt về tổng cầu.

Tiêu dùng của chúng ta đã tăng 16,4% cộng với hàng loạt các chính sách, hiện nay chúng ta có 17 hiệp định thương mại đa phương và song phương. Thị trường xuất khẩu của chúng ta đã được đẩy mạnh nên tăng trưởng của quý I/2024 là kết quả của các giải pháp căn cơ từ năm 2023.

Đầu năm nay Chính phủ cũng đã ban hành Nghị quyết số 01 và 02 yêu cầu tập trung đẩy mạnh các hoạt động sản xuất kinh doanh và đặc biệt là đẩy mạnh hoạt động xuất khẩu. Ví dụ như mặt hàng về thép, tôn, nhôm thì trước đây chúng ta chỉ xuất sang các thị trường Ấn Độ, thị trường Hàn Quốc, Mỹ và Nhật Bản. Nhưng bây giờ họ lại có xu hướng chuyển sang các thị trường Châu Á - Thái Bình Dương, ví dụ như là Australia, New Zealand, những phân khúc này đang có tín hiệu tốt.

Chính vì những tín hiệu tích cực kể trên mà quý I/2024 cho thấy bức tranh về kinh tế của chúng ta đã sáng hơn nhiều so với các quý trước đó.

Ông Ngô Thế Hiển, Giám đốc Phân tích, Công ty CP Chứng khoán Sài Gòn - Hà Nội (SHS): Nếu nhìn vào bức tranh tổng thể vĩ mô của quý I/2024, chúng ta có thể thấy thứ nhất là hoạt động xuất khẩu đã có nhiều tín hiệu tích cực, là kết quả của rất nhiều các giải pháp trong năm 2023, cộng với đó là khả năng thu hút vốn FDI của Việt Nam được duy trì rất tốt.

Hiện tại Việt Nam đang là một điểm sáng thu hút FDI toàn cầu. FDI của Việt Nam trong quý I/2024, tăng trưởng 25% so với cùng kỳ và chính các doanh nghiệp FDI, đặc biệt là trong các lĩnh vực chế biến, chế tạo đã đóng góp rất nhiều cùng hoạt động xuất khẩu của chúng ta, góp phần làm cho tổng kim ngạch xuất nhập khẩu trong quý I tăng 10% -16 %.

Tuy nhiên, đâu đó chúng ta vẫn còn những khó khăn, ví dụ như tăng trưởng tín dụng trong quý I/2024 cũng khá thấp, đến tháng 3 thì mới bắt đầu quay lại tăng trưởng dương nhưng mà vẫn còn rất thấp, chỉ tăng trưởng được 0,6% sau ba tháng đầu năm 2024. Bên cạnh đó, chỉ số PMI vẫn tương đối là trồi sụt, trong hai tháng đầu năm chỉ số này cũng đã nhích lên trên 50 điểm một chút nhưng tháng 3 vừa rồi lại quay về mức 49,4 điểm.

Trong bối cảnh nền kinh tế phục hồi tích cực, thị trường chứng khoán cũng đã khởi sắc, nhưng dễ nhận thấy dòng tiền chỉ tập trung vào nhóm cổ phiếu của các doanh nghiệp vốn hóa lớn, theo các ông là vì sao?

Ông Ngô Thế Hiển: Thứ nhất là chúng ta có thể nhận thấy các doanh nghiệp lớn thì có vị thế nhất định ở trên thị trường Việt Nam, đồng thời với đó là nền tảng tài chính của họ rất tốt. Chính vì thế khi họ đã trải qua được những giai đoạn khó khăn vừa qua thì đến những giai đoạn thị trường phục hồi trở lại, nền kinh tế tăng trưởng tốt trở lại thì những doanh nghiệp lớn sẽ luôn là các doanh nghiệp dẫn đầu.

Bên cạnh đó, chúng ta cũng nhìn thấy đấy các cơ quan quản lý nhà nước, đặc biệt là Bộ Tài chính, cao hơn nữa là Chính phủ đang rất tích cực cải thiện hoặc tháo gỡ các vướng mắc để nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam. Nếu được nâng hạng từ thị trường cận biên lên mới nổi, thì dòng tiền của các nhà đầu tư nước ngoài sẽ chảy vào thị trường rất nhiều, và dòng tiền này chủ yếu sẽ chảy vào các doanh nghiệp có vốn hóa lớn, đặc biệt là trong nhóm VN30.

Đó là những nguyên nhân khiến cho cả dòng tiền nội lẫn dòng tiền ngoại đã đổ vào các mã vốn hóa lớn nhiều để đón đầu xu hướng này.

TS. Mạc Quốc Anh: Những doanh nghiệp có vốn hóa lớn hiện nay thì họ đang có xu hướng dẫn dắt về mặt thị trường, đặc biệt là họ thiết lập được chuỗi giá trị cung ứng ở trong nội khối của họ và đủ sức cạnh tranh trên thị trường nội địa cũng như thị trường quốc tế, cũng khả năng quản trị tài chính tốt, phương án kinh doanh khả thi, minh bạch hơn. Cho nên việc dòng tiền đổ vào nhóm này khi nền kinh tế phục hồi cũng là điều dễ hiểu và hết sức cần thiết. Bởi vì các doanh nghiệp vốn hóa lớn, họ không chỉ làm tốt cho doanh nghiệp của họ mà quan trọng nhất là họ còn hỗ trợ tích cực cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa vốn còn nhiều hạn chế, chưa đủ khả năng cạnh tranh trên các thị trường.

Thế còn các doanh nghiệp vừa và nhỏ thì sao, kết quả kinh doanh năm 2023 và quý I/2024 của nhóm này có đang cải thiện tốt không, thưa hai ông?

Ông Ngô Thế Hiển:  Hiện tại các doanh nghiệp niêm yết đang vào mùa báo cáo tài chính, tuy nhiên chúng ta cũng chưa nhìn thấy bức tranh tổng thể. Theo tôi các doanh nghiệp nhỏ và vừa nhìn chung sẽ vẫn còn gặp những khó khăn, song không có nghĩa là tất cả các doanh nghiệp đó đều khó khăn cả, mà ở một số ngành, một số doanh nghiệp vừa và nhỏ đã có sự tăng trưởng trở lại trong quý I/2024, ví dụ như trong ngành thép, ngành thực phẩm, ngành bán lẻ hoặc ngành logistic cảng biển, các doanh nghiệp trong ngành bất động sản khu công nghiệp

TS. Mạc Quốc Anh: Đối với khối doanh nghiệp nhỏ và vừa thì họ cũng có được sự hỗ trợ tích cực từ các giải pháp, các cơ chế chính sách của năm 2023, tuy nhiên đến nay thì vẫn còn những khó khăn nhất định, nhưng quan trọng nhất với họ hiện nay là phải cơ cấu lại các phương án về tài chính, cơ cấu lại các dòng sản phẩm và một phần chúng tôi đánh giá là họ đang tích cực đó là việc họ đã trích lập được quỹ dự phòng rủi ro.

Trước đây họ chưa triển khai việc này nên khi xảy ra khó khăn, họ lại không có khoản để bù đắp. Chính vì vậy, trong năm 2023, các doanh nghiệp đã mạnh dạn trích lập quỹ dự phòng rủi ro từ 3% cho đến 5%.

Và một yếu tố nữa là họ cũng đang tìm kiếm thêm các bạn hàng mới để mở rộng quy mô về thị trường, đầu tư thêm trang thiết bị, công nghệ để tìm cách đưa các sản phẩm vào thị trường ngách. Một yếu tố nữa là họ cũng đang tận dụng được các cơ hội hợp tác với những doanh nghiệp quy mô nhỏ và vừa ở các nước phát triển, ở các thị trường ngách hiện nay như Hàn Quốc, Nhật Bản…nên theo tôi, sự phát triển của nhóm doanh nghiệp nhỏ và vừa sẽ bền vững trong thời gian tới.

Vừa rồi là những phân tích về quý I/2024, còn bước sang các quý tiếp theo của năm 2024, nền kinh tế sẽ diễn biến như thế nào, theo dự báo củacác ông?

Ông Ngô Thế Hiển: Theo tôi, năm 2024 bối cảnh chung của kinh tế thế giới vẫn còn khá nhiều ẩn số. Về mặt tăng trưởng kinh tế toàn cầu thì theo hầu hết các dự báo, tăng trưởng kinh tế thế giới trong năm 2024 này sẽ thấp hơn so với năm 2023. Kinh tế Mỹ nhiều khả năng sẽ hạ cánh mềm, như vậy cũng đã tốt hơn so với dự báo trước đó. Còn đối với kinh tế Châu Âu thì họ cũng đang mấp mé ở bên bờ của suy thoái hay là tăng trưởng, bên cạnh đó, những xung đột địa chính trị vẫn đang diễn ra và cũng khá khó lường thì nó tác động đến những chuỗi cung ứng trên toàn cầu, khiến diễn biến lạm phát vẫn còn là một yếu tố tiềm ẩn.

Tuy nhiên, nhìn về kinh tế Việt Nam thì hầu hết các lĩnh vực trọng điểm của chúng ta như là nông nghiệp vẫn đang được đẩy mạnh phát huy, ngoài ra dòng vốn FDI vẫn đang tiếp tục chảy vào thị trường Việt Nam rất tích cực, góp phần thúc đẩy lĩnh vực công nghiệp chế biến, chế tạo, tiếp tục phát huy vai trò đầu tàu trong nền kinh tế. Lĩnh vực như bán lẻ nội địa cũng đang có sự tăng trưởng, rồi thu hút khách du lịch trong ba tháng đầu năm rất tốt…Vì vậy, tôi vẫn lạc quan vào triển vọng tăng trưởng của kinh tế Việt Nam trong năm nay, có thể đạt được mục tiêu từ 6% đến 6,5%như là Quốc hội đã đề ra.

TS. Mạc Quốc Anh: Hiện nay, chúng tôi thấy là tình hình kinh tế ở khu vực và trên thế giới vẫn còn tương đối gặp khó khăn. Tuy nhiên Việt Nam là một điểm sáng về sự tăng trưởng, và với những lĩnh vực là thế mạnh của các doanh nghiệp Việt Nam thì chúng tôi đánh giá quý II, quý III, quý IV vẫn có thể duy trì được tốc độ tăng trưởng này. Đặc biệt là những ngành nghề chủ lực, ví dụ như là công nghiệp nhẹ, công nghiệp nặng, các ngành về thực phẩm và lâm nghiệp, nông sản... Chúng ta cũng đang kích cầu thu hút thêm các khách du lịch đến với thị trường Việt Nam, rồi sự ổn định hơn của hệ thống tài chính, hệ thống ngân hàng, các vấn đề về nợ xấu cũng đã được kiểm soát.

Trong khi đó, lực hút FDI vẫn đang gia tăng, các dự án bất động sản ở khu công nghiệp vẫn tiếp tục được lấp đầy, cho nên chúng ta vẫn có đà phục hồi cho những quý tiếp theo. Và những điểm quan trọng nữa là hiện nay rồi Bộ Tài chính cũng tiếp tục trình Quốc hội để xem xét về việc tiếp tục giảm thuế giá trị gia tăng VAT đến ngày 31/12/2024, hay là đầu năm 2025 sẽ có nhiều văn bản luật về bất động sản, về nhà ở sẽ được chính thức được thực thi nên là thị trường về bất động sản dự báo cũng sẽ có sự phục hồi. Trong các chuỗi giá trị cung ứng thì chúng tôi đánh giá là đầu năm 2024, chúng ta đã xác lập được nhiều tỉ lệ mới, ví dụ như đã có trên 30 % các doanh nghiệp ở Việt Nam được tham gia vào chuỗi giá trị cung ứng ở trong khu vực và toàn cầu, cùng hàng loạt các hiệp định thương mại song phương và đa phương…Đây là những tín hiệu tích cực cho ba quý cuối năm 2024.

Với những phân tích như vậy thì thị trường chứng khoán có tiếp tục tích cực hay không thưa hai ông?

Ông Ngô Thế Hiển:  Trong quý I/2024, VN Index đã tăng được 13,6%, mức tăng hơn mức tăng của cả năm 2023, cộng thêm với đó là thanh khoản của thị trường đã tăng đột biến, giá trị giao dịch trung bình trong một phiên trong quý I/2024 đã tăng khoảng 39% so với quý IV/2024 và tăng gấp hơn hai lần so với cùng kỳ. Điều đó cho thấy là thị trường chứng khoán của Việt Nam đang thu hút một lượng tiền khá tốt.

Bên cạnh đó, với các yếu tố vĩ mô tích cực như đã phân tích ở trên thì triển vọng thị trường trong năm nay khá tích cực. Mặc dù trong ngắn hạn thị trường sẽ tiếp tục tích lũy ở trong khu vực 1.250 điểm cho đến 1.300 điểm để chúng ta chờ đợi thêm các tín hiệu tích cực hơn về vĩ mô, chờ đợi thêm số liệu báo cáo tài chính, kết quả kinh doanh của các doanh nghiệp trong quý I/2024. Sau đó, tôi nghĩ là thị trường sẽ có mức tăng trưởng tốt hơn trong các quý còn lại.

TS. Mạc Quốc Anh:  Còn chúng tôi đánh giá góc độ từ các nhà đầu tư thì trong quý I/2024, chúng ta thấy rằng các nhà đầu tư rất bản lĩnh và dòng tiền thông minh hơn. Những rung lắc của thị trường nói chung đã không còn khiến các nhà đầu tư hoang mang nữa và họ đã hết sức là bình tĩnh trong việc lực chọn lựa các kênh đầu tư. Bởi vì các chính sách vĩ mô của chúng ta đã ổn định, lạm phát trong tầm kiểm soát…cùng các biện pháp của cơ quan quản lý cũng đã giúp cho thị trường phát triển minh bạch và ổn định hơn.

Vậy dòng tiền có chuyển hướng sang các cổ phiếu nhóm vốn vừa và nhỏ hay sẽ luân chuyển như nào trong thời gian tới, thưa hai ông?

Ông Ngô Thế Hiển: Theo tôi, hiện tại sự hiểu biết của nhà đầu tư đối với thị trường chứng khoán đã được nâng lên một bước khá cao so với trước đây. Chính vì vậy, dòng tiền đầu tư bây giờ rất thông minh, họ sẵn sàng lựa chọn đối với các doanh nghiệp mà không chỉ đơn thuần vốn hóa lớn hay vốn hóa nhỏ và vừa, mà dòng tiền sẽ đi vào các doanh nghiệp có một nền tảng tài chính ổn định, triển vọng tốt và đang ở mức giá hấp dẫn.

Thứ hai là dòng tiền sẽ sẵn sàng khi họ nhìn thấy cơ hội phù hợp vào những mã cổ phiếu cụ thể, chứ không đầu tư dàn trải, luân chuyển đơn thuần giữa các nhóm vốn hóa như trước đây.

Với những phân tích ở trên, theo tôi, thời gian tới, dòng tiền cũng sẽ không rút lui toàn bộ ra khỏi nhóm vốn hóa lớn. Trong ngắn hạn, họ có thể họ chuyển bớt một phần sang các mã hoặc là các nhóm ngành mà họ thấy là có tiềm năng chưa tăng giá. Nhưng về lâu dài, các doanh nghiệp thuộc nhóm vốn hóa lớn hoặc là các doanh nghiệp mang tính chất đầu ngành thì theo tôi đấy vẫn là những doanh nghiệp mà thu hút được dòng tiền, đặc biệt là của các nhà đầu tư tổ chức. Ví dụ như ngành thép, có doanh nghiệp đầu ngành là Hòa Phát vào năm 2023 thì cũng gặp những khó khăn nhưng năm 2024, theo tôi đánh giá ngành thép sẽ có nhiều triển vọng hơn và đang đón đầu một chu kỳ mới. Bởi vì khi kinh tế tăng trưởng sẽ kéo theo các ngành nguyên vật liệu, ngành tài nguyên cơ bản đi lên và từ đó sẽ thu hút được dòng tiền.

Ngoài ra, một số ngành khác nhà đầu tư cũng có thể quan tâm như ngành logistic, ngành bán lẻ, công nghệ, bất động sản khu công nghiệp. Đối với ngành bất động sản thì từ đầu năm 2025 một loạt các chính sách quan trọng liên quan đến Luật Nhà ở, Luật bất động sản sẽ chính thức có hiệu lực thì điều này được kỳ vọng sẽ tạo ra sự chuyển biến trên thị trường bất động sản thì có thể là dòng tiền sẽ chảy vào đón đầu trước trong năm 2024. Năm 2024, nhóm ngành chứng khoán cũng là một ngành được hưởng lợi từ sự tăng trưởng của thị trường, giá trị giao dịch cũng gia tăng mạnh và bên cạnh đó là các quyết tâm của Chính phủ và các cơ quan quản lý điều hành thị trường trong việc nâng hạng thị trường.

TS. Mạc Quốc Anh: Chúng tôi đánh giá là năm 2024 sẽ tập trung vào các ngành như nông nghiệp, dịch vụ, du lịch và đặc biệt là những ngành liên quan đến chế tạo các sản phẩm trí tuệ thông minh nhân tạo. Hiện có rất nhiều các tập đoàn đa quốc gia của Mỹ, Nhật, Hàn…họ đang muốn đầu tư vào các doanh nghiệp chế biến các sản phẩm, các phần mềm thông minh ở Việt Nam chúng ta.

Hà My