Chi phí thực của một chuyến Uber là bao nhiêu?
Đây là câu hỏi đang nổi lên sau hàng loạt sóng gió và tranh cãi tại Uber nhiều tháng trở lại đây.
Tranh cãi giá trị thực của Uber
Theo hãng tin Reuters, “chi phí thực sự của một chuyến Uber là bao nhiêu?” là câu hỏi quan trọng nhất cần phải làm rõ nếu muốn xác định giá trị thực của Uber trong bối cảnh các nhà đầu tư không còn tin tưởng công ty khởi nghiệp này. Thực chất, các chủ đầu tư lớn của Uber đang muốn làm rõ giá trị thực của mỗi cuốc xe Uber hiện nay là bao nhiêu, nhằm định giá chính xác thương hiệu cũng như chuẩn bị căn cứ pháp lý cho khả năng sẽ bị đánh thuế ở nhiều thị trường. Tuy nhiên, câu hỏi này sẽ chưa sớm có lời đáp vì hiện nay tranh chấp pháp lý với cựu Giám đốc điều hành (CEO) Travis Kalanick vẫn đang diễn ra, trong khi Công ty Uber chưa tìm kiếm CEO mới.
Nhà đầu tư lớn nhất với Uber từ thời công ty này mới khởi nghiệp - Benchmark vừa kiện cựu CEO Kalanick, vừa đấu tranh với các nhà đầu tư khác muốn mua hết cổ phần Uber mà Benchmark đang nắm giữ. Trong khi Benchmark tin rằng, Uber sẽ sớm nâng giá trị công ty lên hơn 100 tỷ USD, các nhà đầu tư bên ngoài có ý định mua lại cổ phần của Benchmark lại cho rằng, công ty này có giá trị chưa đầy 68 tỷ USD, thậm chí ít hơn.
Một số nhà đầu tư khác của Uber đã hạ giá cổ phiếu mà họ đang nắm giữ tới 15%. Cuối tuần vừa rồi, Uber đã công bố với các nhà đầu tư bản báo cáo tài chính quý II/2017 cho phép họ đánh giá khả năng Uber có thể sớm đạt lợi nhuận hay không? Thông thường, đây là bản báo cáo mà Uber chỉ công bố nội bộ nhưng thời gian gần đây, Uber bắt đầu công bố một vài số liệu tài chính hạn chế theo từng quý. Báo cáo quý I/2017cho thấy, Uber lỗ 708 triệu USD, giảm so với thua lỗ quý IV/2016 (991 triệu USD).
Đổ tiền để tăng trưởng bằng mọi giá
Sở dĩ Uber phát triển rất nhanh, hấp dẫn nhiều nhà đầu tư nhưng vẫn thua lỗ nặng vì hãng gây dựng dựa trên chiến lược trợ cấp phóng khoáng cho cả tài xế hợp tác và người sử dụng dịch vụ, để giành thị trường trên toàn cầu bằng mọi giá.Uber tin rằng, với trợ cấp dồi dào, họ sẽ nhanh chóng làm chủ thị trường tại nhiều thành phố lớn và sau đó dần dần tăng giá. Bản thân ông Kalanick từng khẳng định, giá dịch vụ thấp chỉ là chiến lược tạm thời.
Cụ thể, Uber huy động vốn tới 15 tỷ USD kể từ năm 2010, cho phép hãng giảm giá vé cũng như tăng thù lao cho tài xế, có thời điểm tới hơn 1.000 USD. Năm 2015, khách hàng của Uber chỉ phải trả 41% chi phí thực sự cho một chuyến đi - theo phân tích của Công ty cố vấn giao thông Hubert Horan dựa trên các thông báo tài chính từ Uber. Công ty công nghệ có trụ sở tại TP San Francisco vẫn tiếp tục giảm giá tại các thị trường phát triển nhất của họ. Chẳng hạn, tháng 6 vừa rồi, Uber đã có chương trình giảm giá 50% cho 10 chuyến đi tiếp theo của khách hàng. “Tôi từng đi xuyên thị trấn tại San Francisco với giá chỉ 12 USD. Với giá này thì lấy đâu ra lợi ích kinh tế”, ông Goldfrab cho biết.
Như vậy, suốt 8 năm qua, chiến lược được cho là tạm thời này vẫn được áp dụng và chưa giúp Uber đạt tham vọng lợi nhuận. Cùng với đó, Uber phải đối mặt với cạnh tranh khốc liệt trên nhiều thị trường. Ở đó, các đối thủ cũng không tiếc tiền thực hiện chiến lược trợ cấp như Uber. Do đó, để tồn tại, Uber buộc phải tìm ra cách khác để có thể hạn chế trợ cấp mà không mất khách, đồng thời giữ nguyên giá trị công ty.
Trợ lý giáo sư về quản lý và khởi nghiệp tại Đại học Maryland, ông Brent Goldfarb cho rằng: “Uber sẽ phải tính toán đến việc tăng giá, nhưng chúng ta đều biết rõ việc tăng giá sẽ khiến nhu cầu sử dụng Uber giảm, thậm chí là giảm mạnh”.
Các nhà đầu tư nhận định: Trong thị trường đặt xe qua ứng dụng điện thoại, trợ cấp là chiến lược cần thiết để thu hút khách hàng tại các thị trường mới. Nhưng trợ cấp lại tạo ra tín hiệu giả về quy mô của thị trường, tức là nhiều hành khách có lẽ chỉ sử dụng dịch vụ vì nó rẻ hoặc miễn phí chứ không thực sự thích. Do đó, khi hết trợ cấp, bạn sẽ biết cái đáy của thị trường sâu như thế nào?
Theo Reuters, Uber vẫn tin rằng, nếu tăng giá, số lượng hành khách sẽ chỉ bị tác động rất nhỏ. Nhà cố vấn giao thông, cựu Phó ủy viên Hội đồng Giao thông TP New York, ông Bruce Schaller cho biết: Lịch sử cho thấy, từng có lần taxi đã tăng giá lên 20% và chỉ mất lượng khách khoảng 4-5%. Ông cho rằng, Uber có nhiều điều kiện để tăng giá.
