Chỉ đứng sau Mông Cổ và Lào, căn bệnh ung thư này đang hoành hành ở Việt Nam
Theo thống kê của Tổ chức ung thư thế giới năm 2018, ung thư gan ở Việt Nam đang đứng đầu trong các bệnh ung thư và đứng thứ 3 trên thế giới sau Lào và Mông Cổ.
Ung thư nguy hiểm
Tại trung tâm Y học hạt nhân và Ung bướu, Bệnh viện Bạch Mai, PGS Phạm Thị Cẩm Phương – Phó giám đốc của trung tâm cho biết hiện nay bệnh nhân ung thư gan đang đứng đầu ở trung tâm. Nếu như trước đây là ung thư phổi thì hiện tại ung thư gan đang gia tăng ở hai giới.
Trường hợp ông Nguyễn Văn S (53 tuổi, trú tại Thanh Hoá) bệnh nhân điều trị ung thư gan tại Trung tâm chia sẻ ông phát hiện ung thư khi bệnh đã ở giai đoạn nặng. Ban đầu, bệnh không có dấu hiệu gì, chỉ có cảm giác mệt mỏi, chán ăn nhưng nghĩ do công việc gia đình nên không để ý đến bệnh.
Chỉ đến khi tình trạng đau tức vùng hạ sườn, vàng củng mắt ông mới đi khám ở tuyến tỉnh. Bác sĩ siêu âm phát hiện u gan và khuyên ông nên lên tuyến trên kiểm tra. Tại tuyến trên, ông S được chẩn đoán ung thư gan giai đoạn muộn.
Đau hạ sườn dấu hiệu của ung thư gan
Khi bị ung thư gan, ông S khá sốc vì các con còn nhỏ. Đặc biệt, ông ân hận vì thói quen xấu của mình đã dẫn tới căn bệnh này. Ông S, chia sẻ ông thích uống rượu, sáng nào cũng làm cốc, trưa cốc, tối cốc và thiếu tý rượu là cảm thấy nhạt mồm, nhạt miệng nên cứ uống cho thích mà không bao giờ nghĩ tới ung thư.
Trong tâm trí của ông, ung thư gan là bệnh ở đâu chứ chưa rơi vào mình hay những người ông quen biết nên chưa thấy sợ. Đến bây giờ, ông S đang phải trả giá vì thói quen của mình. Chi phí mỗi tháng điều trị bệnh của ông mất khoảng 10 – 12 triệu đồng dù đã có BHYT chi trả một phần.
PGS Trần Đình Hà – Trung tâm Y học hạt nhân và Ung bướu, Bệnh viện Bạch Mai cho biết các bệnh nhân đến bệnh viện vì ung thư gan đa phần đều nằm trong nhóm có uống rượu bia.
Theo PGS Hà, rượu bia có chứa ancol là tác nhân gây ra ung thư gan. Khi uống rượu ancol chuyển hóa ở gan và với lượng ancol lớn không chuyển hóa kịp gây độc cho gan và dần dần trở thành thoái hóa tế bào gan, gan nhiễm mỡ, xơ gan và cái kết là ung thư gan.
Ung thư gan khó biết sớm
Theo TS Phạm Thế Anh – Trưởng khoa ngoại gan, tuỵ, Bệnh viện K trung ương ung thư gan vẫn là bệnh ung thư khó phát hiện sớm. Có tới 80 % bệnh nhân ung thư gan phát hiện ở giai đoạn muộn và việc điều trị khó khăn. Chính vì thế, bệnh nhân tử vong vì ung thư gan vẫn được xếp vào tỷ lệ cao.
Dấu hiệu của ung thư gan nguyên phát dựa vào thể tích của khối u. Nếu khối u còn nhỏ thì không có biểu hiện gì. Nhiều bệnh nhân phát hiện khi đi khám sức khỏe định kỳ. Còn lại, khi bệnh nhân có dấu hiệu vàng da, báng bụng, chán ăn, mệt mỏi, sụt cân, đau hạ sườn thì bệnh đã tiến triển xa.
Một bệnh nhân ung thư gan điều trị tại BV K.
Khi có dấu hiệu trên, TS.Anh cho rằng lúc này tiên lượng rất kém và 80 -90 % bệnh nhân sẽ mất sau 1 năm phát hiện bệnh.
Để phòng ngừa và phát hiện ung thư gan sớm nhất, bác sĩ khuyến cáo những người có yếu tố nguy cơ như mắc viêm gan vi rút B, C, uống bia rượu nên đi khám bệnh sàng lọc thường xuyên. Người bệnh không nên dựa vào các bài thuốc điều trị bệnh gan như lá cây, thuốc gì trị mát gan giải độc mà cần theo dõi bởi các bác sĩ chuyên khoa gan mật và tiêu hoá.
Cách để xác định ung thư gan, người bệnh có thể thực hiện các xét nghiệm máu: Alpha – fetoprotein (AFP), chẩn đoán hình ảnh và sinh thiết gan.
Để phòng ung thư gan, bác sĩ Thế Anh nhấn mạnh khám sức khỏe định kỳ thường xuyên mỗi 6 tháng/lần bằng siêu âm, xét nghiệm máu,… để phát hiện sớm các tổn thương gan, đặc biệt ở những bệnh nhân có yếu tố nguy cơ cao của ung thư gan: viêm gan virus B, C, xơ gan.
Hạn chế bia rượu, thuốc lá, các loại thuốc sử dụng cần đúng chỉ định, theo tham khảo của bác sĩ. Ngoài ra, biện pháp lâu dài và tốt nhất vẫn là tiêm phòng vắc xin viêm gan B, điều trị triệt để viêm gan C.
