Hàng loạt sai phạm tại Ngân hàng Chính sách xã hội Việt Nam

Nội dung nổi bật

- Thanh tra chính phủ công bố kết luận thanh tra NHCSXH

- Ngoài các ưu điểm về nỗ lực huy động vốn, triển khai chương trình tín dụng cho người nghèo...thì ngân hàng còn có nhiều sai phạm.

- Các sai phạm xuất hiện ở nhiều hoạt động như huy động vốn, cho vay, phân loại nợ, xử lý rủi ro, quản lý nguồn vốn...

---

Ngày 13/2, Thanh tra Chính phủ (TTCP) đã ký quyết định số 351/TB-TTCP thông báo kết luận thanh tra việc chấp hành chính sách, pháp luật tại Ngân hàng Chính sách xã hội (NHCSXH).

Nội dung thanh tra là thanh tra một số nội dung về chính sách, pháp luật, hoạt động tín dụng, công tác quản lý tài chính, đầu tư xây dựng cơ bản.

Kết luận thanh tra cho thấy, ngoài những ưu điểm như đã cố gắng trong hoạt động huy động vốn nhằm đáp ứng tốt mục tiêu tăng trưởng tín dụng hàng năm; triển khai các chương trình tín dụng dành cho người nghèo và các đối tượng chính sách khác… thì NHCSXH vẫn còn nhiều tồn tại và thiếu sót.

Về huy động vốn

Theo kết luận của TTCP, quá trình thực hiện các quy định về huy động vốn, Bộ Tài chính, NHNN, Bộ Kế hoạch Đầu tư chưa tích cực trong việc xử lý nguồn vốn cho vay học sinh, sinh viên; các TCTD Nhà nước chưa nghiêm túc trong việc duy trì số dư tiền gửi 2% tại NHCSXH; NHNN chưa thực hiện đầy đủ trách nhiệm giám sát các TCTD thực hiện quy định duy trì số dư tiền gửi; NHCSXH chưa có biện pháp kiên quyết nhắc nhở các TCTD có vi phạm quy định về duy trì số dư tiền gửi…

Về hoạt động cho vay

Việc cho vay hộ nghèo và cận nghèo tại một số chi nhánh của NHCSXH chưa chặt chẽ; chưa đối chiếu với danh sách hộ nghèo, cận nghèo được phê duyệt hàng năm; chưa đồng bộ với các quy định khác của Nhà nước về an sinh xã hội.

NHCSXH cho vay giải quyết việc làm còn có những tồn tại, khuyết điểm ở các mặt như phê duyệt thời hạn cho vay, thẩm định hồ sơ không có căn cứ thực tế, không đủ điều kiện vay vốn; thiếu tài liệu chứng minh khả năng tài chính; thiếu kiểm tra sau cho vay dẫn đến nhiều dự án trong chương trình cho vay không đạt được mục đích giải quyết việc làm…

Việc kiểm tra trước khi cho vay đối với một số hồ sơ cho vay xuất khẩu lao động chưa chặt chẽ; thời gian cho vay vượt quá thời gian lao động trong hợp đồng lao động; việc kiểm tra, rà soát tính hợp pháp của một số hồ sơ vay vốn chưa đầy đủ…Các khoản cho vay của NHCSXH đối với các hợp đồng vi phạm tiềm ẩn nhiều khả năng mất vốn lớn.

Về phân loại nợ

NHCSXH chưa chấp hành đầy đủ các quy định về phân loại nợ, chưa có hướng dẫn thực hiện việc chuyển từ nợ quá hạn sang nợ trong hạn. Một số hồ sơ vay vốn, NHCSXH không chuyển nợ quá hạn kịp thời đã hết thời gian trả nợ cuối cùng; không chuyển nợ quá hạn đối với các DN vay vốn giải quyết việc làm quá hạn trả nợ theo phân kỳ.

Về xử lý rủi ro

NHCSXH đã hướng dẫn các điều kiện để khoanh nợ, xóa nợ chưa phù hợp với quy định và các chi nhánh được kiểm tra chưa tuân thủ quy định về quản lý và xử lý nợ bị rủi ro, hồ sơ khoanh nợ, xóa nợ được kiểm tra còn nhiều tồn tại như không ghi rõ nội dung và mức độ thiệt hại; nguyên nhân khoanh nợ không thuộc nguyên nhân khách quan; không có xác nhận của cơ quan y tế với trường hợp đau ốm thường xuyên…

Ngân hàng cũng thiếu kiểm tra, đôn đốc, hướng dẫn việc gia hạn nợ của các chi nhánh dẫn đến các chi nhánh tiếp tục gia hạn nợ theo văn bản cũ đã hết hiệu lực.

Quy định về xử lý rủi ro chưa gắn trách nhiệm của cơ quan chuyên môn trong việc xác nhận mức độ thiệt hại làm cơ sở xử lý rủi ro dẫn đến NHCSXH vẫn thực hiện xử lý rủi ro khi hồ sơ thiếu xác nhận của cơ quan liên quan.

Về hoạt động quản lý nguồn và quản lý tài chính

Các chi nhánh NHCSXH Bạc Liêu, An Giang, Bà Rịa – Vũng Tàu, Sóc Trăng chưa thực hiện quy định về định mức an toàn chi trả theo quy định.

Chi nhánh Bạc Liêu, An Giang, Hưng Yên, TPHCM kê khai không đủ thu nhập cá nhân chịu thuế dẫn đến tính thiếu số thuế thu nhập cá nhân phải nộp ngân sách nhà nước. Ngân sách nhà nước chuyển tiền cấp bù chênh lệch lãi suất và phi quản lý chưa kịp thời.

Về đầu tư xây dựng cơ bản

Một số dự án chủ đầu tư là các chi nhánh của NHCSXH đã thực hiện chưa đúng một số nội dung như không đăng tải kế hoạch đấu thầu một số dự án lên thông tin đại chúng; chưa kiểm tra chặt chẽ quy trình thực hiện đấu thầu; chưa kiểm tra việc kiểm soát chi về tạm ứng, thanh toán khối lượng theo tiến độ thi công của chủ đầu tư…

Đối với một số công trình xây dựng phòng giao dịch huyện do chi nhánh NHCSXH các tỉnh, thành phố làm chủ đầu tư còn tồn tại vi phạm như sử dụng thiết kế mẫu, thiết kế điển hình không đúng quy định, không thẩm định dự toán dẫn đến các công trình xây dựng các phòng giao dịch huyện đã thanh toán sai đơn giá…

>> Sáp nhập ngân hàng: Những chuyện hậu trường

Theo Tùng Lâm