Cuộc chơi khốc liệt của những ông trùm vắc xin thế giới
Thống kê của hãng Statista cho thấy ngành sản xuất vắc xin vào năm 2020 sẽ có cạnh tranh vô cùng khôc liệt khi thị phần của top 4 tập đoàn là khá tương đương.
Ngành vắc xin đang trở thành một thị trường béo bở và đầy tính cạnh tranh trong thời gian gần đây trước hàng loạt những dịch bệnh mới bùng phát trong khu vực và trên thế giới.
Trong thế kỷ 21, ngành công nghiệp sản xuất vắc xin được thống trị bởi 5 tập đoàn lớn bao gồm GlaxoSmithKline Plc (GSK) của Anh, Merck & Co của Mỹ, Novartis của Thụy Sĩ, Pfizer của Mỹ và Sanofi Pasteur Pháp.
Các loại vắc xin đang được dùng cho trẻ sơ sinh tại Việt Nam đó là Pentaxim của Sanofi, Infanrix hexa của GSK và Quinvaxem do Norvatis nghiên cứu.
Năm 2014, tổng doanh thu toàn cầu ngành vắc xin ước đạt 33,14 tỷ USD. Trong đó, hãng Merck dẫn đầu với hơn 5,86 tỷ USD, xếp sau đó là Pfizer với 5,84 tỷ USD, Sanofi với 5,25 tỷ USD, GSK với 4,49 tỷ USD và Novartis đứng cuối với 1,53 tỷ USD.
Như vậy, năm ngoái hãng Merk và Pfizer đứng đầu thị trường với 22,2% thị phần, sau đó là Sanofi với 19,9%, GSK với 17% và Novartis với 5,8%.
Top doanh thu của các tập đoàn dược phẩm sản xuất vắc xin trong năm 2014 và dự báo 2020 (Đơn vị: triệu USD). Nguồn: Statista
Rõ ràng ngành vắc xin toàn cầu đang tăng trưởng nhưng thị phần giữa các tập đoàn lớn lại có sự điều chỉnh đáng kể. Năm 2010, tổng doanh thu toàn ngành đạt 25,3 tỷ USD và GSK dẫn đầu với 23% thị phần, tiếp theo đó là Sanofi với 17%, Pfizer với 13%, Merk với 12% và Novartis với 11%. Những hãng dược khác chiếm 25% còn lại trong ngành.
Theo số liệu trên, GSK và Novartis là những hãng dược có sự điều chỉnh mạnh nhất trong ngành vắc xin, còn Merk lại là tập đoàn tăng trưởng nhanh nhất. Năm 2013, công ty này đã chiếm ngôi vị số một từ tay GSK với doanh thu 5,77 tỷ USD. Cũng trong năm đó, GSK chỉ đạt 5,37 tỷ USD, Sanofi đạt 5,11 tỷ USD, Pfizer đạt 3,97 tỷ USD và Novartis đạt 1,98 tỷ USD.
Cách đây 5 năm, top 5 công ty trên còn chiếm 75% thị phàn ngành vắc xin thế giới nhưng hiện nay chỉ còn 4 công ty kiểm soát 2/3 thị phần toàn cầu. Hãng Novartis đang dần thoái lui khỏi lĩnh vực kinh doanh này.
Năm 2014, Novartis đã bán số cổ phần còn lại của mảng kinh doanh vắc xin cho CSL của Australia. Trước đó, hãng cũng đã thỏa thuận đổi một số mảng kinh doanh vắc xin của mình cho GSK để đổi lấy những mảng sản xuất thuốc trị ung thư.
Động thái này của Novartis nằm trong kế hoạch chuyển sự tập trung vào ngành thuốc trị ung thư. Hiện tập đoàn Novartis đang tìm kiếm vị thế vững chắc hơn trong mảng kinh doanh thuốc ung thư và muốn giảm bớt lĩnh vực vắc xin để có thể tập trung nguồn lực.
Top thị phần của các tập đoàn dược phẩm sản xuất vắc xin trong năm 2014 và dự báo 2020. Nguồn: Statista
Hãng CSL kế thừa mảng kinh doanh vắc xin của Novartis đang có tham vọng cạnh tranh với các tập đoàn hàng đầu khác trong ngành, đặc biệt là ở mảng vắc xin cúm.
Thị trường vắc xin toàn thế giới năm 2019 được dự đoán sẽ đạt 57,8 tỷ USD doanh thu và tăng lên 100 tỷ USD vào năm 2025. Thị trường vắc xin lớn nhất hiện nay là Bắc Mỹ với 42% thị phần, tiếp theo đó là Châu Âu với 32%.
Tuy vậy, nhiều chuyên gia dự đoán nhu cầu sử dụng và doanh thu từ vắc xin sẽ ngày một tăng tại các thị trường Trung Quốc, Ấn Độ và khu vực Châu Á Thái Bình Dương.
Thống kê của hãng Statista cũng cho thấy, ngành sản xuất vắc xin vào năm 2020 sẽ có cạnh tranh vô cùng khôc liệt khi thị phần của top 4 tập đoàn là khá tương đương.
