Các công ty công nghệ Trung Quốc gặp khó sau lệnh cấm từ Ấn Độ
Với cú đúp của dịch bệnh và lệnh cấm, Internet Ấn Độ dường như đang trở lại thời đại 1.0, cảm nhận lẫn nhau theo cách nguyên thủy nhất.
Vào thế kỷ 15, nhà thám hiểm Columbus khởi hành từ Tây Ban Nha trên chiếc Santa Maria và băng qua Đại Tây Dương để tìm Ấn Độ, nơi có vàng và gia vị ở khắp mọi nơi. Ba mươi ngày sau, ông đặt chân lên một lục địa xa lạ, vì trái đất tròn, Columbus tin chắc rằng mình đã tìm thấy Ấn Độ.
500 năm sau, nhà kinh tế học người Mỹ Thomas Friedman đã tới Ấn Độ nhiều lần và phát hiện ra bí mật của kỷ nguyên toàn cầu hóa - thế giới phẳng. Toàn cầu hóa và tin học hóa có thể loại bỏ sự khác biệt giữa các khu vực khác nhau.
Nhưng ngày nay, Ấn Độ và các công ty Internet Trung Quốc, có thể phải đối mặt với nhau ở cách xa sông Hằng.
Ấn Độ rơi vào thời kỳ căng thẳng leo thang
Vào ngày 25/6, Ấn Độ tuyên bố cấm 59 ứng dụng của Trung Quốc bao gồm WeChat, Weibo và TikTok. Lệnh cấm đã khiến một nhóm những người khổng lồ công nghệ, những ông lớn "đắm chìm" trong làn sóng bành trướng phải rùng mình.
Với slogan “Born to be global”, TikTok đã được ươm tạo vào năm 2017 và nó đang nỗ lực để trở thành một nền tảng toàn cầu. Sau khi tiến vào tại thị trường Ấn Độ, Tiktok đã được chọn là một trong mười ứng dụng phổ biến nhất năm 2018 bởi tờ nhật báo quốc gia Ấn Độ Indian Express.
Một tháng trước, TikTok đã bị cấm ở Ấn Độ và một số phương tiện truyền thông báo cáo rằng Bytedance sẽ mất 650.000 USD mỗi ngày.
"Kẻ mới nổi" bị cấm cửa và gã khổng lồ Internet kỳ cựu của Trung Quốc không có "kim bài miễn tử". Vào ngày 25/7, WeChat đã ban hành thông báo đình chỉ dịch vụ cho người dùng Ấn Độ.
Chỉ ít ngày sau, chính quyền Delhi đã bổ sung thêm 47 ứng dụng khác vào danh sách đen.
Đây là "nỗi đau" không phải của riêng Tencent
Là “cha đẻ” của WeChat, Tencent đã kỳ vọng rất lớn vào việc quốc tế hóa WeChat. Mã Hóa Đằng từng nói tại Hội nghị thượng đỉnh lãnh đạo CNTT Thâm Quyến năm 2013: “Đối với Tencent, chỉ có WeChat mới đủ tầm quốc tế hóa”.
Tencent ngạo nghễ dành 2 tỷ nhân dân tệ làm phí vận chuyển WeChat để thúc đẩy hoạt động kinh doanh của mình tới một số quốc gia quan trọng như Ấn Độ và Brazil.
Đầu năm 2012, WeChat đã thành lập một nhóm gồm hơn 10 người ở Gurgaon, Ấn Độ. Thông qua tiếp thị quy mô lớn trong giai đoạn đầu đã mang về gần 25 triệu người dùng.
Tuy nhiên, chỉ sau 3 năm, so với những đối thủ, nỗ lực của họ đều vô ích. Năm 2015, trong bảng xếp hạng các ứng dụng miễn phí trên Google Play Ấn Độ, thật khó để tìm thấy WeChat trong số 100 ứng dụng hàng đầu.
So với các ứng dụng mạng xã hội LINE và WhatsApp, WeChat đã biến mất từ lâu sau nhiều trận chiến. WhatsApp của Facebook có 200 triệu người dùng hoạt động ở Ấn Độ và hỗ trợ 10 ngôn ngữ Ấn Độ (quốc gia này có tổng cộng 22 ngôn ngữ đồng chính thức).
Tóm lại, WeChat đã thất bại trong việc kết nối với Ấn Độ.
Mặc dù 106 ứng dụng đã bị xóa khỏi các cửa hàng, đánh giá của Ấn Độ về các ứng dụng Trung Quốc vẫn tiếp tục. Thời báo kinh tế của Ấn Độ báo cáo rằng Ấn Độ sẽ tiến hành đánh giá bảo mật trên 275 ứng dụng khác của Trung Quốc, bao gồm trò chơi di động PubG (PUBG Mobile) của Tencent, ứng dụng video ngắn của Xiaomi Zili và AliExpress của Alibaba. Vậy nên, danh sách đen này có thể còn được kéo dài.
Thế giới coi lệnh cấm của Ấn Độ đối với các ứng dụng Internet của Trung Quốc là một quyết định chính trị. Trong Tuyên bố báo chí do Bộ Điện tử và Công nghệ thông tin Ấn Độ ban hành, không có thông tin pháp lý nào được công bố, chỉ cần nêu lý do tại sao nó được thực hiện.
Tuyên bố trích dẫn phần 69A của Đạo luật Công nghệ thông tin do Ấn Độ ban hành năm 2008, nói rằng mối đe dọa đối với quyền riêng tư và bảo mật dữ liệu của người dùng là lý do chính ngăn công chúng Ấn Độ truy cập các ứng dụng này. Số phận của những phần mềm bị cấm có thể được tóm tắt rộng rãi là “tham gia vào các hoạt động gây tổn hại đến chủ quyền và toàn vẹn của Ấn Độ, quốc phòng Ấn Độ, an ninh quốc gia và trật tự công cộng”.
Vào năm 2020, với cú đúp của dịch bệnh và lệnh cấm, Internet Ấn Độ dường như đang trở lại thời đại 1.0, cảm nhận lẫn nhau theo cách nguyên thủy nhất.
Vụ việc đẩy lệnh trừng phạt của Ấn Độ đối với các công ty Trung Quốc lên đến đỉnh điểm của dư luận là một tòa án địa phương ở Gurugram, một thành phố vệ tinh của New Delhi, thủ đô của Ấn Độ, đã triệu tập hàng chục người, kể cả Jack Ma, người sáng lập của Alibaba, yêu cầu tỷ phú người Trung Quốc xuất hiện tại tòa vào ngày 29/7 hoặc xuất hiện tại tòa án thông qua luật sư.
Nhưng hiện tại Jack Ma đã nghỉ hưu và không còn là pháp nhân của Alibaba.
Theo một số nhận định, trong luật pháp Ấn Độ, công tố viên có thể chỉ định bất kỳ ai là bị đơn, nhưng tòa án cần xác định liệu có thể đưa vào hay không. Nếu tòa án Ấn Độ không cho rằng việc truy tố bị cáo là hợp lý, họ sẽ không đưa ra trát đòi hầu tòa. Nói cách khác, tòa án triệu tập Jack Ma có khả năng phát triển thành một vụ việc “chỉ tồn tại trên giấy”.
Điều này được hiểu rằng Pushpendra Singh Parmar (Co-Founder - WeboMind Technologies), nhân vật chính của vụ kiện, từng giữ chức Phó giám đốc văn phòng UCWeb tại Gurugram, Ấn Độ cho đến tháng 10/2017.
Trong vụ kiện chống lại Alibaba, Parma đã yêu cầu bồi thường 268.000 USD (khoảng 6,2 tỷ đồng). Ban đầu nó chỉ là một tranh chấp lao động thông thường, nhưng trong thời kỳ căng thẳng đặc biệt giữa Trung Quốc và Ấn Độ, những thứ tưởng như bình thường sẽ bị tấn công bởi các thế lực lạ và được sử dụng để gây ồn ào.
Khoảng trống đầy tiềm năng
Trong vài năm qua, một số công ty Internet Trung Quốc đã lần lượt đổ về Ấn Độ. Theo thống kê, năm 2018, trong 100 ứng dụng hàng đầu của Ấn Độ, có tới 44 ứng dụng đến từ Trung Quốc, chiếm gần một nửa.
Ấn Độ có cổ tức nhân khẩu học khiến các công ty công nghệ thèm muốn. Theo dữ liệu từ Hiệp hội Di động và Internet Ấn Độ (IAMAI), tỷ lệ thâm nhập Internet tổng thể ở Ấn Độ là khoảng 35% và người dùng Internet đã đạt 510 triệu, đến năm 2025, con số này lên tới 850 triệu. Đáng chú ý, khoảng 65% dân số Ấn Độ dưới 35 tuổi.
Ấn Độ là một thị trường mà những người khổng lồ không thể buông tay, nhưng nó sẽ trông như thế nào khi bị "bỏ rơi"?
WeChat bị cấm, khác với việc mất hầu hết người dùng Ấn Độ từ các ứng dụng khác ở nước ngoài. Chính người Trung Quốc bị ảnh hưởng nhiều nhất và nó đã phá vỡ một lỗ hổng trong cộng đồng người Hoa sống ở Ấn Độ.
“Lệnh cấm TikTok hoặc các ứng dụng khác ít gây ảnh hưởng, nhưng việc thiếu WeChat sẽ cản trở giao tiếp kinh doanh và xã hội của chúng tôi ở Ấn Độ”. Một người Trung Quốc sống ở Gurgaon nói. “Bởi vì chúng tôi không quen sử dụng e-mail, liên hệ của chúng tôi với trụ sở Trung Quốc đã bị cắt đứt”.
Trước đó, nhiều thương nhân ở Ấn Độ đã sử dụng WeChat để liên lạc với các nhà bán buôn Trung Quốc. Đình chỉ WeChat đồng nghĩa với việc mất một đơn hàng. Họ phải thêm số điện thoại và địa chỉ email trên trang chủ của WeChat Moments.
Sau khi WeChat bị cấm, nhiều ứng dụng địa phương của Ấn Độ đang chú ý đến khoảng trống trên thị trường. Người dùng cũng tìm kiếm các lựa chọn thay thế trong cửa hàng ứng dụng. Theo một nghiên cứu của SEMrush, vào ngày cấm, các tìm kiếm trên TikTok tăng 229% và các tìm kiếm trên WeChat tăng 255%.
Cho đến ngày hôm sau, lượng tìm kiếm giảm đáng kể. Lượng tìm kiếm của TikTok giảm từ 229% xuống 23% và kết quả tìm kiếm cho các ứng dụng như WeChat và Weibo là số âm.
Sự tò mò của người dùng đã hình thành một khoảng cách lớn như vậy trong một ngày, thật khó để tưởng tượng sẽ có bao nhiêu công ty Internet Trung Quốc "đi khỏi" Ấn Độ theo thời gian?
