Cả thế giới đang béo lên và không ai có thể ngừng xu hướng này lại
Trên toàn cầu, dù là nước giàu hay nước nghèo, dù là trẻ con hay người lớn, lượng người quá cân hoặc béo phì vẫn tăng lên không ngừng.
Theo một đánh giá mới đây của các nhà nghiên cứu trên toàn cầu thuộc mạng lưới NCD Risk Factor Collaboration thì ngày nay, gần 40% người trưởng thành trên thế giới bị béo phì hoặc quá cân.
Các động lực kinh tế góp phần khiến thực trạng này diễn ra mạnh mẽ hơn. Các nước giàu lên và tăng cường tiêu dùng. Nhiều người di chuyển từ nông thôn ra thành thị, nơi họ được ăn các loại thực phẩm giá rẻ đã qua chế biến.
Máy móc làm thay công việc của con người. Thương mại toàn cầu nở rộ đồng nghĩa với việc con đường tiếp cận đồ ăn nhanh trở nên dễ dàng hơn bao giờ hết. Tuy nhiên, trong dòng chảy của xu hướng này, không một quốc gia nào tìm ra được cách đảo ngược sự tăng lên của tỉ lệ béo phì.
Theo dữ liệu của Tổ chức y tế thế giới (WHO), trong năm 2014 có 114 nước được coi là có số người trưởng thành quá cân vượt 50% dân số. Các nhà nghiên cứu ước tính tình trạng quá cân đã dẫn đến 3,4 triệu người chết trên toàn cầu vào năm 2010. .
Có khoảng 422 triệu người trưởng thành bị tiểu đường vào năm 2014, tương đương 8,5%, so với mức 4,7% vào năm 1980.
Thế giới đã có những tiến triển nhờ các cảnh báo về việc hút thuốc, thiếu dinh dưỡng, cho đến sốt rét và các bệnh do ô nhiễm nguồn nước.
Trong một báo cáo năm 2014 được quỹ Bill & Melinda Gates Foundation tài trợ, các nhà khoa học đã viết: “Không những tỉ lệ béo phì đang tăng lên, mà trong suốt 33 năm vừa qua không có một nước nào có thể đảo ngược được xu thế này”.
Vậy điều gì gây nên tình trạng béo phì trên toàn thế giới?
Nguyên nhân của tình trạng này khá phức tạp và ở mỗi nước lại khác nhau. Có một số xu hướng phổ biến như: Thu nhập tăng, thương mại toàn cầu phát triển, nguồn cung thực phẩm thay đổi và lười vận động.
Có thể có các yếu tố khác mà chúng ta chưa hiểu được thấu đáo, chẳng hạn như di truyền, sự biến đổi các vi khuẩn trong ruột của người, hoặc các chất hóa học trong môi trường tác động đến quá trình trao đổi chất của chúng ta.
Làm gì để đối phó với trình trạng béo phì trên toàn cầu?
Sản lượng thực phẩm tăng, thế giới giàu lên, và quá trình đô thị hóa sẽ tiếp tục diễn ra. Để đảo ngược xu hướng, từ năm 2014 Mexico đã bắt đầu đánh thuế các loại đồ uống có đường, và các chỉ số ban đầu cho thấy doanh số bán ra của các loại soda đã giảm xuống.
Hiệp định này hiện đang được xem xét ở từng quốc gia và nó sẽ giúp các tập đoàn có thêm sức mạnh chống lại các nỗ lực của chính phủ trong việc giảm tỉ lệ béo phì bằng cách ban hành luật nêu rõ nguồn gốc và thành phần thực phẩm cũng như hỗ trợ cho các loại thực phẩm có nhiều dưỡng chất hơn.
Đường đi của “đại dịch” béo phì không chỉ phụ thuộc vào mỗi TPP. Nhưng nó có thể phụ thuộc vào mức độ hiệu quả của việc cân bằng sức khỏe người dân với các lợi ích kinh tế mà các quốc gia đang thực hiện.
