Bội chi đang "về đích" nhanh nhất trong vòng 3 năm trở lại đây, mục tiêu chỉ thâm hụt 5% GDP có bị phá vỡ ?
11 tháng đầu năm, bội chi đạt 7,6 tỷ USD, chiếm gần 78% bội chi mục tiêu. Có vẻ như bội chi đã sắp "về đích", hoặc thậm chí sẽ "vượt đích" - một điều mà không ai mong muốn
Theo báo cáo tình hình kinh tế - xã hội vừa công bố của Tổng cục Thống kê, tổng thu ngân sách Nhà nước tính đến ngày 15/11 ước đạt khoảng 851.800 tỷ đồng. Trong khi đó, tổng chi ngân sách tính đến ngày 15/11 ước tính đạt 1.024.700 tỷ đồng.
Những khoản chi bao gồm chi đầu tư phát triển đạt 167.700 tỷ đồng, chi phát triển sự nghiệp kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh, quản lý hành chính đạt 713.900 tỷ đồng và chi trả nợ và viện trợ đạt 136.000 tỷ đồng.
Như vậy, sau 11 tháng, Ngân sách quốc gia đã bội chi khoảng 172.900 tỷ đồng, tương ứng gần 7,6 tỷ USD. Con số này bằng 77,8% mức bội chi mục tiêu đã đề ra từ đầu năm (mức bội chi mục tiêu là 10,04 tỷ USD).
Đây là tỉ lệ bội chi 11 tháng đầu năm cao nhất trong vòng 3 năm trở lại đây.
Với con số này, để đạt được mục tiêu bội chi đã đề ra, việc thu ngân sách cần phải được tăng tốc trong tháng cuối cùng của năm 2016.
Thời gian gần đây, Bộ Tài chính đang chỉ đạo các cơ quan thuế, hải quan quyết liệt thực hiện thu hồi nợ đọng thuế và các khoản phải thu qua công tác thanh tra, kiểm toán; rà soát các khoản thu, bám sát tình hình sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp để đôn đốc thu kịp thời vào ngân sách Nhà nước.
Còn về những nguy cơ tiềm tàng xung quanh con số bội chi này, có thể nhắc lại đến cảnh báo hồi tháng 10 của Viện nghiên cứu kinh tế và chính sách (VEPR) rằng mục tiêu bội chi ngân sách đạt dưới 5% GDP năm 2016 có thể bị phá vỡ do mức tăng trưởng GDP không đạt đến mục tiêu của năm 2016.
Đến lúc này khi đã là cuối tháng 11, với mức 77,8% bội chi mục tiêu, đang củng cố thêm cho dự báo của VEPR.
Tại sao lại như vậy ? Bởi lẽ thứ nhất, như đã thành quy luật, ở tháng cuối năm nào trong các năm ngân sách của Việt Nam thì tình trạng thâm hụt mạnh cũng xảy ra.
Bội chi đang "về đích" nhanh nhất trong 3 năm trở lại đây
Thứ hai, với "tỷ lệ về đích" (tương quan giữa số bội chi thực và số bội chi mục tiêu) đang cao nhất trong vòng 3 năm qua. Nhìn lại năm ngoái, mặc dù mức bội chi 11 tháng vào thời điểm đó mới chỉ chiếm 68,8% mục tiêu bội chi năm 2015 nhưng cuối cùng mục tiêu bội chi là 5% GDP vẫn bị phá vỡ.
Vì vậy, kịch bản xấu là tình trạng thâm hụt của ngân sách quốc gia vượt qua mức mục tiêu 10,04 tỷ USD hoàn toàn có khả năng xảy ra.
