Bitcoin có phải là quả bóng chứng khoán? Đầu tư vào bitcoin bằng cách nào là lợi nhất?
Có ít nhất là 3 cách. Đầu tiên, bạn có thể tự đào bitcoin. Thứ hai, bạn có thể mua. Thứ ba, bạn có thể mua cổ phần trong một quỹ đầu tư vào bitcoin.
Có lẽ rất khó để đưa ra một đề cử về việc lựa chọn cách đầu tư nào. Theo TheGuardian, vấn đề là mọi người có thể kiếm tiền bằng cách mua những thứ "vô dụng", như tem bưu chính đã qua sử dụng, đồ chơi Baenie Babies, và cả bong bóng hoa tulip Hà Lan.
Hội chứng cuồng hoa tulip (tulipmania) từng xảy ra theo lý thuyết "sự ngu ngốc ngày càng lớn hơn". Chẳng hạn, giá hoa tulip có thể là "cao một cách điên cuồng", nhưng nó vẫn tiếp tục tăng lên. Một người có thể dại dột mua hoa tulip với giá cao điên cuồng này, nhưng lại hy vọng sẽ có một gã ngu ngốc hơn mua bông hoa tulip đó của họ. Đơn giản nó là lý thuyết "mua cao, bán cao hơn", chứ không phải là "mua thấp, bán cao" nữa.
Tuy vậy, bạn có thể mua những thứ không phụ thuộc vào "sự ngu ngốc", chẳng hạn như mua đất và vàng. Giá đất và vàng có thể rất khác nhau, nhưng về lâu dài, chúng vẫn có giá trị thực. Khi giá hoa tulip sụt giảm, mọi người đều muốn bán. Nhưng khi giá vàng giảm, những người có tiền lại tìm kiếm "một cơ hội đầu tư".
Bitcoin là một loại tiền tệ số. Nếu bạn mua một chiếc camera với giá 250 USD, và bạn cần có cách nào đó chuyển 250 USD cho người bán. Về lý thuyết, bạn có thể trả bằng tiền mặt, séc, trả qua PayPal hoặc dùng bitcoin. Trong thực tế, bạn phải cân bằng rất nhiều yếu tố như sự thuận tiện, bảo mật và chi phí giao dịch. Nhưng, mọi người có thể thích trả bằng thẻ tín dụng hơn, vì thanh toán bằng bitcoin không được đảm bảo.
Nhưng nếu bạn đang đầu tư, liệu bitcoin có giá trị thực, như là vàng không? Theo tác giả bài viết trên The Guardian, bitcoin không khác hoa tulip là mấy. Giá của bitcoin có thể tăng cao, vì nó hấp dẫn những người yêu công nghệ. Nhưng giống như hoa tulip, bitcoin có thể vô dụng khi bong bóng nổ vỡ.
Bạn có thể cho rằng giấy bạc cũng không có giá trị thực sự, nhưng giấy bạc lại được các chính phủ hỗ trợ và quan tâm mạnh mẽ đến việc giữ giá ổn định cho giấy bạc. Các chính phủ chưa quan tâm đến những gì xảy ra với bitcoin.
Bitcoin được mọi người "đào" trên máy tính. Ban đầu, cách tốt nhất để kiếm tiền từ bitcoin là đào bằng máy tính tại nhà. Tuy nhiên, đào bitcoin trở nên khó hơn vì có nhiều người đào hơn. Ngày nay, bạn có thể cần đến phần cứng chuyên dụng, và phải tham gia vào "mỏ khai khoáng" (mining pool), nơi có lượng lớn người đào cùng nhau và chia nhau kết quả.
Ngoài ra, còn có đến hàng chục loại tiền số khác, và website CoinChoose còn liệt kê ra một danh sách top 20 loại tiền ảo hàng đầu. Những tiền nổi tiếng bao gồm Ethereum, Litecoin, Dogecoin và Bytecoin.
Tiền Ethereum đang thu hút vì nó đương một liên minh "chống lưng" bao gồm những tên tuổi nổi tiếng JP Morgan, Microsoft, Intel, Banco Santander, Credit Suisse Group, UBS và BP. Tiền này được thiết kế để các giao dịch diễn ra nhanh hơn bitcoin, và hệ thống băm được thiết kế phân quyền, ủng hộ cá nhân hơn là các mining pool.
Bạn có thể mua bitcoin từ một sàn giao dịch bitcoin hoặc từ người bán bitcoin online, trực tiếp từ cá nhân hoặc mua từ ATM. Coin ATM Radar liệt kê ra có khoảng 50 máy ATM bitcoin ở Luân Đôn, nhiều máy nằm ở các cửa hàng tiện ích. Cũng như khi mua ngoại tệ, người mua mất một khoản phí, giao động từ 3.1% đến 17.6%. Ngoài ra, website còn cho biết có 56 quốc gia trên thế giới mà bạn có thể tìm ra máy ATM bitcoin.
ATM bitcoin thường lấy tiền mặt từ thử ngân hàng của bạn. Máy sẽ gửi tiền ảo (bitcoin, litecoin…) vào ví của bạn, có thể là một ứng dụng smartphone, hoặc vào địa chỉ email của bạn. Một số ATM còn in được "ví giấy" và sau đó bạn có thể scan.
Nếu bạn mua tiền ảo từ sàn, tiền có thể được chuyển vào ví online của bạn, nhưng tiền đôi khi sẽ gặp rủi ro. Khi sàn bitcoin Mt Gox bị hack, khoảng 850.000 bitcoin đã biến mất. Lúc đó, ước tính giá trị thiệt hai là 450 triệu USD, nhưng với tỷ giá ngày nay, nó có giá 2 tỷ USD.
Có hàng chục loại ví khác nhau cho những mục đích khác nhau. Trang We Use Coins khuyến nghị ví Copay của BitPay cho người mới chơi bitcoin. Copay dễ dùng và chạy trên iOS, Android, Windows và Windows Phone, MacOS và Linux. Nó cũng có thể dùng chung tài khoản. Chỉ mất 2 phút để tạo ra một chiếc ví, nhưng có một cảnh báo: "Hãy cẩn thận! Nếu thiết bị bị thay thế hoặc ứng dụng bị xóa, bạn và cả BitPay cũng không thể khôi phục lại tài khoản nếu bạn không tiến hành sao lưu". Ngoài ra, "bất kỳ ai có backup của bạn đều có thể lấy hoặc tiêu bitcoin của bạn".
Một khi đã thiết lập ví, bạn có thể dùng nó để mua bitcoin từ sàn Coinbase ở 33 nước. Mất vài ngày để mua hoặc bán bitcoin qua Coinbase.
Một số nhà đầu tư nghĩ rằng bitcoin là "dành cho người hiểu công nghệ, khó mua và có lẽ khó lưu giữ an toàn". Tất cả những suy nghĩ và biến động bất thường với bitcoin thời gian qua, có thể là dấu hiệu về một cuộc bong bóng thị trường. Và nếu thế, bong bóng này xảy ra khi nào và như thế nào, cũng như sẽ kết thúc ra sao sẽ là điều không thể nói trước.