Bất cập tại những tòa chung cư thiếu trạm sạc xe điện: 'Quả bom nổ chậm' sẽ mất vài năm để tìm cách giải quyết

Ngay sau khi đặt mua chiếc xe điện đầu tiên, bà Jules Stewart đã vội hỏi bên quản lý chung cư phía bắc Sydney về việc lắp đặt một trạm sạc điện dưới tầng để xe. Bà nói mình chẳng cần thứ gì mắc tiền như Tesla Powerwall hay sạc ba pha mà chỉ cần một phích cắm sạc qua đêm là đủ.

“Nó là cổng sạc 240V bình thường thôi. Tôi nghĩ rằng chủ tòa nhà sẽ không quá bận tâm bởi bởi cuối cùng thì hầm gửi xe cũng có ổ sạc cho xe điện, thứ trước đây chưa từng có’’, bà Stewart nói.

Tuy nhiên, kể từ khi đưa ra yêu cầu vào tháng 12 năm ngoái, bà Stewart, cho đến nay, vẫn không nhận được bất kỳ phản hồi nào.

Tờ The Guardian cho biết người phụ nữ 60 tuổi này đang sống trong một tòa chung cư được xây dựng từ những năm 60. Phía quản lý tài sản tòa nhà sẽ phải xin ý kiến ban quản lý khu dân cư xem người dân có được phép lắp đặt ổ cắm sạc xe hay không, trước khi được sự cho phép của chủ sở hữu chung cư.

Theo Giáo sư Cathy Sherry thuộc Đại học New South Wales, rào cản của những hộ dân muốn sử dụng xe điện, lắp đặt tấm pin mặt trời hay chuyển đổi bếp ga sang bếp điện không nằm ở vấn đề tài chính. Đối với phần lớn những người đi thuê nhà, những rào cản này khó có thể vượt qua được.

Theo báo cáo của Australasian Strata Insights hồi năm 2020 của Trung tâm Nghiên cứu Tương lai Thành phố UNSW, khắp cả nước có 340.601 khu chung cư, nơi sinh sống của 2,2 triệu người. Tuy nhiên, đa số đều không thể giải quyết được tối ưu các vấn đề phát sinh, theo giáo sư Sherry.

Chủ sở hữu có quyền bỏ phiếu trong ban quản lý tòa nhà, song trong nhiều trường hợp, quan điểm của các hộ dân và nhà đầu tư lại nảy sinh nhiều mâu thuẫn, nhất là đối với những kiến nghị yêu cầu giảm lượng khí thải đòi hỏi nhiều chi phí.

“Các nhà đầu tư thường chỉ muốn tiền. Lợi ích về tài chính là yếu tố được đặt lên hàng đầu”, giáo sư Sherry nói.

NỖ LỰC ĐIỆN KHÍ HÓA

Tòa chung cư Zinc tại Alexandria, Sydney là ví dụ điển hình cho nỗ lực cải thiện cơ sở vật chất của ban quản lý dự án. Nhân viên tòa nhà, Nathan Hage, 45 tuổi, cho biết khi Zinc được xây dựng hồi năm 2005, các nhà phát triển không để tâm đến tính bền vững. Tuy nhiên, trong suốt 20 năm qua, Zinc thực sự đã thay đổi. Tòa nhà với 45 căn hộ này được trang bị 10 bộ sạc xe điện dưới tầng hầm, với công suất đủ để đáp ứng nhu cầu đang gia tăng. Ngoài ra, 24kW công suất điện mặt trời trên mái nhà cùng 70kW điện khác sẽ được lắp đặt trong vài tuần tới. Một thiết bị có kích thước bằng chiếc máy tính để bàn cũng được lắp đặt, cho phép phân phối năng lượng mặt trời một cách công bằng giữa các căn hộ.

“Nhiều người đến thăm tòa nhà, nhìn vào bãi đỗ xe và hỏi chúng tôi đã làm điều này bằng cách nào?”, theo chia sẻ của Hage.

Hage cho biết điều thành công nhất mà ông làm được chính là việc thuyết phục các chủ nhà cùng nhìn về một hướng.

“Việc bạn làm sẽ nhận được nhiều sự ủng hộ nếu nó đem lại lợi ích cho tất cả mọi người. Nếu sử dụng năng lượng mặt trời, bạn sẽ tiết kiệm được kha khá để đầu tư thêm vào những cải tiến và năng lượng khác”, ông Hage nói, đồng thời cho biết tòa Zinc đang xem xét các lựa chọn về pin và thay thế hệ thống nước nóng bằng gas.

“Đối với những người không quan tâm đến môi trường, hoặc có thời gian quan tâm đến nó, những lợi ích về tài chính sẽ có thể chứng minh rằng, việc chúng tôi làm là đúng”, Hage nói.

Tuy nhiên, không phải lúc nào mọi thứ cũng thuận buồm xuôi gió. Brent Clark là CEO Wattblock, một công ty chuyên tư vấn về tính bền vững tại các khu chung cư. Ông cho biết các ủy ban quản lý là một trong những nguyên nhân khiến quá trình chuyển đổi sang xe điện bị trì trệ.

“Tầng lớp nhân dân là cấp thứ 4 trong chính phủ. Trước đó chúng ta có cấp liên bang, tiểu bang, địa phương. Các tòa chung cư sẽ không thể thay đổi nếu thiếu sự trợ giúp và nhất quán từ các cấp thứ nhất, thứ hai và thứ ba để đẩy nhanh quá trình điện khí hóa”, ông Clark nói.

Trong số đó, cư dân tại những tòa nhà chung cư cũ chính là đối tượng chịu ảnh hưởng lớn nhất, theo Clark. Mỗi nơi sẽ có những nhu cầu khác nhau, song riêng đối với các tòa nhà cũ, chúng có thể sẽ phải buộc tăng ít nhất gấp đôi hoặc gấp ba công suất mới có thể đáp ứng nhu cầu của người đi thuê.

“QUẢ BOM NỔ CHẬM’’

Theo Dale Cohen, thư ký tại ủy ban nhân dân Richmont, ngoại ô Pyrmont, Sydney, nếu nỗ lực điện khí hóa trong các khu chung bị trì hoãn quá lâu, vấn đề sẽ càng trở nên cấp bách và tốn kém.

Cohen hiện đang sở hữu một chiếc xe điện Tesla. Trước đó, hồi năm 2017, người đàn ông này cũng đã mua một chiếc Mitsubishi plug-in hybrid (xe sử dụng song song điện chạy bằng pin và xăng/dầu để cung cấp năng lượng) và kiến nghị với ủy ban quản lý tòa nhà về việc nâng cấp hệ thống hỗ trợ sạc điện trong tầng hầm.

Khi đó, rất nhiều câu hỏi đã được đặt ra: Điều gì sẽ xảy ra nếu có nhiều người lái xe điện hơn? Điều gì sẽ xảy ra nếu tất cả mọi người sạc xe cùng lúc? Công suất điện của tòa nhà liệu có đủ? Ai sẽ trả tiền? Họ làm điều đó ra sao?

Câu trả lời có lẽ phải mất vài năm để tìm ra lời giải.

Một trong những thách thức lớn nhất là sự ủng hộ của ủy ban quản lý dân cư, song chúng cũng đang được nới lỏng dần. Chính phủ bang New South Wales đã hạ thấp ngưỡng biểu quyết của chủ sở hữu từ 75% xuống 50% như một cách “tôn trọng” hơn ý kiến của chính các chủ căn hộ.

“Để thực hiện một thay đổi lớn và điện khí hóa mọi thứ trong tòa nhà, chúng tôi sẽ tốn hơn 500.000 USD. Ngoài ra, 100% các hộ dân phải có xe điện thì mục tiêu trên mới được thực hiện. Trước đây, tôi từng nói rằng dưới tầng hầm có một “quả bom nổ chậm”. Đến giờ tôi vẫn nghĩ vậy”, Cohen nói.

Cohen cũng cho biết kế hoạch hiện đang được triển khai theo từng giai đoạn, đồng thời cho phép ô tô điện được để thoải mái trong hầm khi nhu cầu tăng lên. Dự án này sẽ tiêu tốn hơn 100.000 USD.

“Đã đến lúc các thiết bị sạc xe điện trở thành điều thiết yếu tại các khu chung cư’’, Chris Duggan, Giám đốc điều hành Hiệp hội Cộng đồng Strata Australasia, cho biết.

Theo: The Guardian

Vũ Anh