Bài học xây dựng startup kỳ lân từ CEO ứng dụng gọi xe Careem
Mudassir Sheikha là đồng sáng lập và CEO của ứng dụng gọi xe Careem, một trong những ứng dụng “hot” nhất ở Châu Á.
Vào tháng 12, công ty này gọi vốn được 350 triệu USD từ nhà đầu tư cực kỳ nổi tiếng như Rakuten và Abraaj Capital, trở thành một kỳ lân mới trong lĩnh vực vận chuyển.
Đó là cuộc hành trình đối với cả Mudassir và công ty chưa được 5 tuổi của anh, có trụ sở tại Dubai. Careem hiện hoạt động ở 50 thành phố tại 11 quốc gia, có 180.000 tài xế đăng ký được gọi là những “thuyền trưởng”. Công ty này tuyên bố đã phục vụ hơn 8 triệu khách hàng.
Vậy cách nào để doanh nhân này biến ý tưởng thành hiện thực? Những ý tưởng tỷ đô là gì? Làm sao để xây dựng một công ty thành công? Trong một bài phát biểu tại Pakistan vào đầu tháng 2/2017, Mudassir giải đáp những câu hỏi này, bằng chính kinh nghiệm và thành công của anh. Và đây là 4 yếu tố chính thúc đẩy Careem từ một ý tưởng đơn thuần trở thành startup kỳ lân như ngày nay:
1. Nghĩ lớn
“Bạn phải nghĩ lớn từng ngày một. Chắc chắn bạn có thể mở một cửa hàng bán lẻ, nhưng rất khó để biến nó thành một doanh nghiệp lớn – một công ty tỷ USD. Điều đầu tiên là bạn phải biết đặt mục tiêu. Đó là một vấn đề lớn và là một cơ hội lớn", Mudassir nói trong bài phát biểu.
Ý tưởng Careem là không phải chỉ phỏng theo mô hình đã có ở phương Tây. Các nhà đồng sáng lập gồm Magnus Olsson và Mudassir đều là cựu chuyên gia tư vấn, quản lý của McKinsey. Bộ đôi này sinh sống ở Dubai nhưng đều đã du lịch qua Trung Đông và Pakistan. Trong quá trình này, họ nhận ra thị trường khu vực không có dịch vụ gọi xe theo yêu cầu trong khi các dịch vụ vận chuyển hiện có đều lạc hậu, kém an toàn. Họ bỏ việc và dồn sức tập trung cho startup, sử dụng nguồn vốn tự thân và tính toán cho chặng đường dài phía trước.
“Chúng tôi muốn nắm bắt cơ hội vì loại hình dịch vụ này chưa có trong khu vực và chúng tôi cảm nhận tiềm năng phát triển rất lớn”, Mudassir cho biết.
Careem trở thành đối thủ của Uber
2. Theo đuổi tới cùng
CEO của công ty tỷ đô là người tin rằng startup cũng giống như một đứa trẻ và nó cần được cha mẹ nuôi dưỡng, yêu thương.
Mudassir giải thích đó là điều cần thiết để những giá trị đúng đắn thấm nhuần trong tổ chức. Đó là khi nhân viên mọi cấp bậc thấu hiểu giá trị văn hóa của công ty và hết lòng theo đuổi giữ gìn điều đó.
“Nếu bạn dạy một đứa trẻ không nói dối và chắc chắn rằng chúng hiểu điều này, sau đó chúng sẽ tìm hiểu và theo đuổi giá trị này suốt đời. Nếu bạn không làm thế và cũng không có sự gần gũi với chúng, chúng sẽ lớn lên với những giá trị khác”, ông nói.
“Các tổ chức cũng tương tự như vậy, họ có những giá trị và nguyện vọng. Những công ty tồn tại hàng trăm năm đã xây dựng được các giá trị và nó ăn sâu vào DNA nhân viên. Bạn phải xây dựng và giữ gìn những giá trị cho mình ngay trong suy nghĩ, từng ngày một cho đến cùng”, ông cho biết.
"Nếu không có một tư duy đúng đắn, bạn không nên startup”, Mudassir nói thêm.
Mudassir đưa ví dụ, để thiết lập giá trị về tiết kiệm, làm việc hiệu quả, chính anh sẽ là tấm gương về điều đó. Để tiết kiệm tiền, Mudassir thường xuyên chọn chuyến bay công tác vào nửa đêm và đến nơi vào buổi sáng, thiếu tiện nghi. “Tôi hạnh phúc khi tiết kiệm được dù chỉ 55 USD/lần”, anh chia sẻ, “Tất nhiên, Careem có khả năng chi trả nhiều hơn nhưng tôi không muốn bất cứ nhân viên nào nghĩ tôi phung phí. Nếu bạn không chứng minh bạn theo đuổi các giá trị, các đồng đội của bạn cũng không thể làm điều đó”.
Mudassir, CEO của Careem
3. Tăng trưởng và dữ liệu
Bạn không thể chỉ cần ra mắt sản phẩm và hy vọng nó sẽ tự động “cất cánh”. Nó đòi hỏi bạn phải làm việc chăm chỉ, được đo lường, nhận phản hồi.
Các nhà sáng lập cho biết ở Careem họ bị ám ảnh bởi các dữ liệu và tăng trưởng. Hoạt động của Careem ở mỗi thành phố được theo dõi 15 phút/lần trong ngày. Một nhà phân tích có thể từ các con số để cho biết được mức độ tăng trưởng trong mỗi 15 phút là nhiều hay ít hơn so với ngày hôm trước, hay so với tuần trước.
Nếu con số giảm xuống, một vài người từ trụ sở chính sẽ điện thoại cho team tại địa phương để tìm cách cải thiện, cho dù vấn đề đó là thời tiết, con người hay bất cứ vấn đề nào.
“Bạn không thể cải thiện bất cứ điều gì nếu bạn không có sự đo lường. Đó là lý do tại sao tăng trưởng và phép đo lường phải nằm sâu, thật sâu trong DNA của chúng ta”, Mudassir nói, “và bạn cần đặt mục tiêu tăng trưởng. Bạn có thể tự đặt mục tiêu tăng 25% mỗi tháng, tăng 10 lần/năm. Sau ba năm, bạn sở hữu công ty triệu USD”.
4. Team của bạn là vũ khí sắc bén nhất
Ban đầu, hai nhà sáng lập Careem không có nhiều tiền để xây dựng đội ngũ mạnh mẽ ngay trong lòng Dubai đắt đỏ. Đó là một vấn đề lớn, bởi họ muốn thuê những nhân viên, kỹ thuật viên giỏi để phát triển nhanh hơn, nhưng họ không đủ tiền mặt. Có nghĩa là họ không thể trả cho nhân viên tương xứng với mặt bằng lương lúc bấy giờ. Mudassir thừa nhận nhiều đêm mất ngủ vì vấn đề này.
“Chúng tôi đặt rất nhiều áp lực vào việc phải tìm đúng người. Bạn có thể có nhiều ý tưởng tuyệt vời nhưng nếu bạn không có những nhân viên tài năng để thực thi những điều đó thì kế hoạch của bạn đều thành vô dụng”, ông chủ Careem nói.
Nhưng có một lợi ích đáng ngạc nhiên từ khó khăn này. Những nhân viên giỏi đã đầu quân cho Careem bởi họ nhận thấy tầm nhìn và những giá trị mà Mudassir cố gắng xây dựng.
“Đó là lý do tại sao chúng tôi có được ngày hôm nay. Bạn cần những nhân viên tài năng, còn họ cần một môi trường làm việc có văn hóa và giá trị mà họ muốn theo đuổi”, Mudassir nhấn mạnh.
