Xuất khẩu tôm sang Hàn Quốc: Chưa tận dụng được lợi thế từ VKFTA
Việt Nam được miễn thuế tôm nhập khẩu vào Hàn Quốc với hạn ngạch 10.000 tấn/năm, đến 2020 là 15.000 tấn/năm, nhưng hiện tại Việt Nam mới tận dụng được 2.500 tấn/năm
Theo Hiệp hội chế biến và xuất khẩu thuỷ sản Việt Nam (VASEP), Hàn Quốc hiện đang là thị trường nhập khẩu tôm lớn thứ 5 của Việt Nam. Trong giai đoạn từ năm 2008 đến 2013, kim ngạch xuất khẩu tôm Việt Nam sang Hàn Quốc dao động trong khoảng từ 85 triệu USD đến 225 triệu USD.
Tuy nhiên, sau khi Hiệp định thương mại tự do Việt Nam – Hàn Quốc (VKFTA) có hiệu lực vào cuối năm 2015, giai đoạn từ năm 2016 đến năm 2018, giá trị xuất khẩu tôm Việt Nam sang thị trường này liên tục tăng, từ 285 triệu USD lên 386 triệu USD. "Mặc dù, không tăng nhiều nhưng rõ ràng tôm Việt Nam đã duy trì được chỗ đứng khá ổn định trên thị trường Hàn Quốc", VASEP đánh giá.
Theo cam kết của Hàn Quốc trong VKFTA, các sản phẩm tôm xuất khẩu từ Việt Nam sang Hàn Quốc từ mức thuế 20% được giảm về 0% ngay sau khi Hiệp định có hiệu lực. Ngoài ra, Việt Nam được cấp hạn ngạch tôm miễn thuế lên tới 10.000 tấn trong năm đầu tiên VKFTA có hiệu lực trong khi, Thái Lan, Indonesia, Malaysia chỉ được cấp hạn ngạch 5.000 tấn.
Theo cam kết trong 5 năm tiếp theo kể từ khi VKFTA có hiệu lực, Hàn Quốc sẽ nâng hạn ngạch tôm xuất khẩu của Việt Nam vào thị trường này lên mức 15.000 tấn (tăng thêm 10% qua mỗi năm) và duy trì mức 15.000 tấn từ năm thứ 7 trở đi.
Cơ chế hạn ngạch thuế quan theo VKFTA được áp dụng song song với cơ chế hạn ngạch thuế quan thông thường của Hàn Quốc (HSK). Do đó các sản phẩm thuộc diện hưởng hạn ngạch thuế quan theo VKFTA khi đã hết hạn ngạch theo VKFTA vẫn có thể sử dụng hạn ngạch thuế quan theo HSK.
Cũng theo VASEP, Việt Nam là nguồn cung tôm lớn nhất cho Hàn Quốc chiếm thị phần áp đảo 50,5% trong khi các đối thủ khác (Thái Lan 9,6%, Ecuador 13,5%, Trung Quốc 5,2%). Trên thị trường Hàn Quốc, Việt Nam phải cạnh tranh về giá với tôm Trung Quốc, Ấn Độ và Ecuador.
Bốn tháng đầu năm nay, xuất khẩu tôm Việt Nam sang Hàn Quốc đạt 94,6 triệu USD, giảm 20,6% so với cùng kỳ năm ngoái do tác động từ bối cảnh sụt giảm chung và tác động của giá tôm thế giới giảm.
Mặc dù, có nhiều ưu đãi nhưng việc tận dụng VKFTA còn chưa đạt hiệu quả cao. Cụ thể, Việt Nam được miễn thuế tôm nhập khẩu vào Hàn Quốc với hạn ngạch 10.000 tấn/năm, đến 2020 là 15.000 tấn/năm, nhưng hiện tại Việt Nam mới tận dụng được 2.500 tấn/năm.
Vì vậy, VASEP khuyến cáo, để nâng cao tỷ lệ tận dụng ưu đãi mà VKFTA mang lại, các doanh nghiệp Việt Nam cần nâng cao ý thức chủ động tiếp cận thông tin về VKFTA để lựa chọn các ưu đãi phù hợp với điều kiện của doanh nghiệp đồng thời thay đổi công nghệ, định hướng phát triển sản phẩm phù hợp với nhu cầu của thị trường nhập khẩu.
