Bầu Chủ tịch nước, Thủ tướng ngay trong tháng tư
Chiều 18/3, tại cuộc họp báo giới thiệu nội dung chương trình kỳ họp Quốc hội (QH) tới, ông Nguyễn Hạnh Phúc, Tổng Thư ký QH cho biết, trong kỳ họp lần thứ 11 này QH sẽ tiến hành miễn nhiệm đối với các chức danh lãnh đạo của các cơ quan Nhà nước và bầu người mới thay thế. Sau đó, đến tháng 7/2016, khi QH khóa mới được triệu tập sẽ tiếp tục bầu lại toàn bộ các chức danh lãnh đạo Nhà nước, cũng như các bộ trưởng, trưởng ngành…
Đến tháng 7 mới kiện toàn thì lâu quá
Báo cáo về Chương trình kỳ họp, ông Lê Minh Thông, Phó Tổng thư ký QH - Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật cho biết, trong kỳ họp này, QH dành 10,5 ngày làm công tác nhân sự. Lý do là sau Đại hội Đảng XII, nhiều vị trí lãnh đạo chủ chốt của Nhà nước không tái cử Ban Chấp hành Trung ương; Bộ Chính trị đã phân công nhiệm vụ mới đối với một số Ủy viên Bộ Chính trị.
“Bộ Chính trị đã xem xét cẩn trọng cơ sở pháp lý và cơ sở thực tiễn của việc kiện toàn các chức danh lãnh đạo các cơ quan nhà nước ngay sau Đại hội toàn quốc của Đảng, và thống nhất cao là cần kiện toàn sớm, sắp xếp lại các chức danh lãnh đạo cơ quan nhà nước một cách đồng bộ, đáp ứng kịp thời yêu cầu triển khai tổ chức thực hiện Nghị quyết Đại hội XII của Đảng. Bộ Chính trị đề nghị Trung ương cho thực hiện kiện toàn các chức danh lãnh đạo các cơ quan nhà nước tại kỳ họp thứ 11 QH khóa XIII theo quy định của Đảng và pháp luật của Nhà nước”, ông Thông nhấn mạnh.
Trả lời câu hỏi về những chức danh nào sẽ được kiện toàn lần này và nhân sự cụ thể là ai, ông Nguyễn Hạnh Phúc, Tổng thư ký QH cho biết, việc giới thiệu nhân sự sẽ phải chờ sự giới thiệu của Đảng. Đảng sẽ giới thiệu ra QH để đại biểu QH thay mặt cho nhân dân sẽ bỏ phiếu quyết định chức danh này.
“Một số các chức danh không tham gia trong Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, mà tới tận tháng 7 mới tiến hành phiên họp đầu tiên của nhiệm kỳ QH khóa XIV nên thời gian khá dài. Trong khi đó, đây là năm đầu tiên thực hiện nghị quyết Đại hội Đảng lần thứ XII nên phải kiện toàn các chức danh mới này cho phù hợp”, ông Phúc nói và cho biết, đây không phải lần đầu tiên thực hiện điều này mà đã từng được thực hiện ở nhiều nhiệm kỳ trước đó.
Lãnh đạo không cần làm đơn xin nghỉ
Về đề nghị xác nhận thông tin tại Hội nghị lần thứ 2 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khoá XII đã thống nhất với đề cử của Bộ Chính trị về 3 ứng viên cho vị trí lãnh đạo cấp cao gồm: Ông Trần Đại Quang, ứng cử chức danh Chủ tịch nước; bà Nguyễn Thị Kim Ngân, ứng cử chức danh Chủ tịch QH và ông Nguyễn Xuân Phúc, ứng cử chức danh Thủ tướng Chính phủ, ông Nguyễn Hạnh Phúc không xác nhận thông tin trên, mà chỉ nói rằng: “Công tác cán bộ là của Đảng, khi có văn bản chính thức Trung ương trình ra QH mới là danh sách chính thức, còn đến giờ vẫn chưa có danh sách này”.
Kỳ họp thứ 11, QH khóa XIII sẽ khai mạc vào ngày 21/3 và dự kiến bế mạc vào ngày 12/4. Theo đó, từ phiên khai mạc cho đến ngày 30/3, QH sẽ thảo luận thông qua 7 Dự án Luật, xem xét các báo cáo về kinh tế, xã hội... Từ ngày 31/3 đến 12/4, Quốc hội sẽ xem xét, quyết định công tác nhân sự Nhà nước.
Trước câu hỏi của phóng viên về việc muốn miễn nhiệm thì các chức danh cũ phải làm đơn xin nghỉ, vậy đến nay đã có bao nhiêu đơn xin nghỉ của lãnh đạo các cơ quan Nhà nước gửi đến Ủy ban Thường vụ QH, ông Phúc cho biết, chỉ trường hợp nào xin từ chức thì mới phải làm đơn, còn không cơ quan hoặc người có thẩm quyền sẽ đề nghị QH miễn nhiệm đối với một số chức danh theo Điều 11 của Luật Tổ chức Quốc hội. Do đó, các chức danh được miễn nhiệm lần này không nhất thiết phải làm đơn xin nghỉ.
Vậy đến nay đã có bao nhiêu cơ quan gửi tờ trình đến Ủy ban Thường vụ QH đề nghị miễn nhiệm đối với các chức danh lãnh đạo? Trả lời câu hỏi của Tiền Phong nêu ra, ông Phúc cho biết, đến thời điểm làm nhân sự, cơ quan sẽ trình ra, chứ không cần thiết phải có tờ trình báo cáo trước. “Lúc đó Chủ tịch QH sẽ điều hành phiên họp và mời các cơ quan ra để trình bày tờ trình về việc miễn nhiệm”.
Ông Phúc cũng giải thích lý do phải bố trí 10,5 ngày làm nhân sự dù chưa có tờ trình, cũng như các chức danh cụ thể sẽ được miễn nhiệm và bầu mới, vì phải tiến hành miễn nhiệm các chức danh xong rồi mới bầu mới. “Miễn nhiệm phải bằng phiếu kín, kiểm phiếu, công bố kết quả... Do vừa phải làm công tác miễn nhiệm vừa phải bầu mới nên mới cần tới 10 ngày làm công tác nhân sự”, ông Phúc cho biết.
“Nếu chỉ hát hay, vào QH rất khó”
Đề cập đến việc có nhiều người tự ứng cử đại biểu QH, nhưng có lo ngại về sự phân biệt đối xử, ông Nguyễn Hạnh Phúc, khẳng định, đối với người được giới thiệu ứng cử và người tự ứng cử mọi quyền lợi đều bình đẳng như nhau và không hề có sự phân biệt. Cũng theo ông Phúc, khoảng 90% hồ sơ nhận được các ứng viên đều kê khai như nhau hết. Trong quá trình bầu cử, các ứng viên có một báo cáo về chương trình hành động của mình, nhưng không được vận động trái quy định.
Trước thực tế có nhiều người thuộc khối văn nghệ sĩ tham gia tự ứng cử, theo ông Phúc, điều này chứng tỏ các văn nghệ sĩ “rất yêu QH”. Tuy nhiên chuyện văn nghệ sĩ yêu QH với ứng cử vào QH lại khác nhau. “Đại biểu QH không phải chỉ hát hay mà phải hiểu biết và tham gia vào nhiều lĩnh vực. Đại biểu có thể tham gia vào các dự án luật, quyết định những vấn đề quan trọng của đất nước, đi tiếp xúc cử tri... Đại biểu có đầy đủ các tiêu chí thì rất tốt, nhưng nếu chỉ hát không thôi, vào QH rất khó”, ông Phúc nêu quan điểm, đồng thời nhấn mạnh, việc quyết định, lựa chọn ai trở thành đại biểu QH hoàn toàn do cử tri quyết định.
Về việc nhiều người tự ứng cử vận động bầu cử trên các trang mạng cá nhân của mình, ông Phúc cho rằng, đó là việc cá nhân của họ, không ai cấm, cũng không vi phạm luật. Song có vận động vào lúc này cũng là hơi sớm, không có tác dụng, vì họ còn phải trải qua vòng hiệp thương lần ba.
Theo Tổng Thư ký QH Nguyễn Hạnh Phúc, công tác nhân sự được làm tại kỳ họp này chỉ là để kiện toàn cho khóa XIII. Tại kỳ họp đầu tiên của Quốc hội khoá XIV, công tác nhân sự vẫn tiếp tục được thực hiện để bầu ra bộ máy nhân sự cho khoá XIV. Về phạm vi nhân sự được kiện toàn lần này chỉ dừng ở các vị trí đứng đầu nhà nước hay làm luôn tới cấp bộ và cơ quan ngang bộ, ông Phúc cho biết, các vị trí lãnh đạo được kiện toàn trước hết là Chủ tịch nước, Thủ tướng Chính phủ.
Còn sau đó, căn cứ vào đề nghị của Thủ tướng thì Quốc hội mới phê chuẩn bộ máy thành viên Chính phủ. Vậy nên việc có nhiều bộ trưởng mới được bổ nhiệm kỳ này hay không phụ thuộc vào Thủ tướng mới sẽ được bầu.