Tỷ phú từng vượt Bill Gates thành người giàu nhất thế giới, kiếm 1,4 tỷ USD mỗi tuần rồi gần như trắng tay vì bong bóng dot-com: Cuộc đời còn khủng hoảng là cuộc đời đáng sống!

Mọi người đã không còn xa lạ với cái tên Masayoshi Son - vị tỷ phú nổi tiếng với phong cách đầu tư "liều ăn nhiều". Ông cũng được báo giới nhắc tới nhiều thời gian gần đây bởi những rắc rối liên quan tới các thương vụ đầu tư thất bại gồm WeWork, Oyo…

Tuy nhiên, đây không phải là lần đầu tiên Masayoshi Son gặp khó khăn. Tìm hiểu về cuộc đời ông mới thấy, vị tỷ phú này từng trải qua những thảm họa được đánh giá là "đen đủi" nhất mà ít nhà đầu tư nào có thể tưởng tượng được.

Mất số tiền lớn nhất trong lịch sử loài người

Masayoshi Son cùng gia đình chuyển từ Nhật đến California từ năm 16 tuổi. Ông tốt nghiệp trường UC Berkeley với bằng kinh tế và tin học. Năm 24 tuổi, Masayoshi Son thành lập công ty SoftBank tại Tokyo. Chỉ trong một năm, SoftBank đã phát triển được nhiều chương trình cài đặt cho máy tính cá nhân. Luôn luôn đổi mới và không ngừng lớn mạnh, ông chủ Masayoshi Son đã dành cả thập kỷ tiếp theo để biến SoftBank thành một đế chế truyền thông quyền lực.

Đến giữa những năm 1990, SoftBank điều hành một công ty môi giới chứng khoán và một nhà cung vệ tinh truyền hình. Ngoài ra, ông còn thuyết phục Yahoo cho phép mình ra mắt Yahoo! Japan - cổ máy tìm kiếm lớn nhất Nhật Bản.

Sau khi SoftBank ra mắt công chúng vào năm 1995, Masayoshi Son ngay lập tức trở thành tỷ phú. Trong 5 năm tiếp theo, ông đã sử dụng số vốn huy động được của SoftBank để mở rộng đế chế với tốc độ nhanh chóng mặt, thời gian đó bong bóng dotcom bắt đầu nóng lên.

Đến năm 1999, SoftBank trở thành một trong những công ty công nghệ Internet lớn nhất thế giới. Thông qua SoftBank, Masayoshi Son mua số lượng lớn cổ phần tại hàng chục công ty tên tuổi như E*Trade, Alibaba, hay ngân hàng tín dụng Nippon của Nhật.

Có những lúc, các khoản đầu tư này mang lại khoản lời khủng và vốn hóa thị trường của SoftBank từng đạt mức cao kỷ lục 180 tỷ USD.

Là chủ sở hữu 42% tài sản của SoftBank, Masayoshi Son có trong tay đến 76 tỷ USD vào đầu năm 2000 - giúp ông trở nên giàu có hơn cả Bill Gates trong 3 ngày. Vào thời điểm bong bóng lên đến kỷ lục, có lúc ông kiếm được 1,4 tỷ USD mỗi tuần.

Thế nhưng, 2 năm thương đau sau đó của thị trường chứng khoán, sàn NASDAQ giảm đến 76% giá trị biến Masayoshi Son trở thành tỷ phú "siêu đen đủi" khi mất số tài sản được cho là lớn nhất trong lịch sử loài người.

Những khoản đầu tư từng mang lại lợi nhuận không nhỏ cho Masayoshi Son 5 năm trước giờ thực sự mất giá. Đơn cử, giá trị khoản đầu tư 400 triệu USD của Softbank tại E*Trade đã giảm xuống chỉ còn 22 triệu USD. Vốn hóa thị trường của Softbank sụt giảm đến 98% từ 180 tỷ USD xuống còn 2,5 tỷ USD.

Masayoshi Son được cho là người đã mất số tiền lớn nhất trong lịch sử loài người. Chỉ 2 năm 2000 và 2001, ông mất trắng 74,9 tỷ USD, tài sản của ông lao dốc từ mức 76 tỷ USD xuống còn chỉ 1,1 tỷ USD.

Vực dậy sau khủng hoảng

Thị trường hồi phục, cổ phiếu của ông lại lên giá. Ông tấn công vào lĩnh vực điện thoại Internet với cam kết sẽ phục vụ người tiêu dùng điện thoại số xem tivi.

Với quan điểm không bao giờ bỏ cuộc, ông lại đưa Softbank lên vị trí hãng viễn thông lớn thứ 3 tại Nhật.

Sau khi công việc kinh doanh ở Softbank ổn định được vài năm, Son Masayoshi nhúng tay vào nhiều dự án ở đa dạng lĩnh vực, từ thiết bị truyền dẫn điện thoại, xuất bản tạp chí, hội chợ triển lãm Comdex đến dịch vụ Internet băng thông rộng.

Khi Yahoo mới thành lập vào giai đoạn 1995, Son Masayoshi đã ngay lập tức tiếp cận lãnh đạo Yahoo, và chào mời mua gần 40% cổ phần công ty với giá 105 triệu USD. Đề nghị này đã làm chính sáng lập gia Yahoo – ông David Yang phải ngỡ ngàng.

"Ai cũng nghĩ ông ấy bị điên. Vì chỉ có điên mới bỏ ra 100 triệu USD mua cổ phần một công ty còn trứng nước. Nhưng đơn giản là vì ông ấy đã nhìn được trước viễn cảnh của 15 năm sau". Son Masayoshi đã đúng. Sau gần 2 thập kỷ những người chủ vô danh năm nào của Yahoo nay đã trở thành tỷ phú, khoản đầu tư của ông đã tăng lãi hàng chục lần.

Hiện tại, dù đang gặp nhiều tranh cãi với những khoản đầu tư thất bại vào nhiều công ty khởi nghiệp công nghệ nhưng tỷ phú Masayoshi Son vẫn là một tượng đài trong giới doanh nhân toàn cầu.

Nhớ lại giai đoạn tồi tệ khi bong bóng dotcom nổ tung, Son kể:

"Khi bong bóng vỡ tan và tôi ở giai đoạn tồi tệ nhất, cảm giác vô nghĩa trước đây đã bị thổi bay và ngọn lửa tinh thần cạnh tranh của tôi lại được thắp lên. Tôi quyết định phá vỡ thế độc quyền của Nippon Telegraph & Telephone, đối thủ khó nhằn nhất tại Nhật và tôi sẵn sàng "hủy hoại" bản thân mình nếu thực sự phải làm vậy".

Đó là cuộc khủng hoảng lớn nhất của tôi nhưng đồng thời, tôi bắt đầu cảm thấy tràn đầy sức sống. Vậy nên một số trục trặc xuất hiện với các startup mà tôi đầu tư gần đây chỉ là chuyện nhỏ khi so sánh với những gì tôi từng trải qua.

Thành thật mà nói, khi mọi thứ đi đúng hướng hay thành công, tôi có xu hướng mất dần sự hào hứng. Tôi thích sự mạo hiểm trong kinh doanh hơn. Tất nhiên, việc trải qua khủng hoảng hay chiến đấu với đối thủ không hề đơn giản nhưng đó là khi tôi cảm thấy cuộc sống này đáng sống".

Phương Linh