Trung Quốc lấy ý kiến cho đề xuất dự thảo cấp "chứng chỉ không gian mạng" cho công dân
Bản dự thảo nêu rõ mỗi cá nhân sẽ sử dụng ứng dụng Xác thực danh tính mạng quốc gia (NNIA) để có được ID không gian mạng bao gồm các chữ cái và số cùng “chứng chỉ không gian mạng”.
Bộ Công an và Cục Quản lý Không gian mạng Trung Quốc (CAC) đang đề xuất dự thảo về việc cấp mã định danh trực tuyến cho công dân.
Bản dự thảo nêu rõ mỗi cá nhân sẽ sử dụng Xác thực danh tính mạng quốc gia (NNIA), một ứng dụng dùng thử đã được ra mắt trên các cửa hàng ứng dụng vào đầu năm nay, để có được ID không gian mạng bao gồm các chữ cái và số cùng “chứng chỉ không gian mạng”. Chứng chỉ này sẽ được sử dụng để xác thực trên các nền tảng internet.
Theo đó, người dùng được yêu cầu nhập số điện thoại di động - được kết nối với danh tính và thông tin cá nhân khác - khi đăng ký các dịch vụ trực tuyến.
Đề xuất được Bộ Công an và Cục Quản lý Không gian mạng Trung Quốc (CAC) công bố. Mục tiêu được cho là giúp bảo vệ an ninh thông tin cá nhân bằng cách giảm thiểu việc thu thập quá mức thông tin của các nền tảng Internet.
Lester Ross, đối tác phụ trách văn phòng Bắc Kinh của công ty luật WilmerHale, giải thích: “Bản dự thảo sẽ cho phép cơ quan quản lý nhà nước thu thập thông tin cá nhân mà không chia sẻ với các nền tảng Internet. Điều này giúp giải quyết một số lo ngại phổ biến xoay quanh việc thu thập dữ liệu quá mức và bảo vệ quyền riêng tư, trong khi cơ quan quản lý nhà nước vẫn có quyền truy cập danh tính thực”.
Để có được ID và chứng chỉ không gian mạng thông qua ứng dụng, người dùng sẽ phải tải lên thẻ căn cước, quét khuôn mặt để xác minh danh tính và liên kết tài khoản với số điện thoại. Bản dự thảo phần lớn không được chú ý cho đến khi Lao Dongyan, một giáo sư luật của Đại học Thanh Hoa, đăng loạt bài trên Weibo.
Trong một bài đăng, bà cho biết ID sẽ cho phép các cơ quan chức năng thu thập mọi dấu vết mà cá nhân để lại trên internet, bao gồm cả lịch sử duyệt web. Vị giáo sư này lo ngại rằng chứng chỉ không gian mạng sẽ biến việc sử dụng internet thành một đặc quyền được cấp phép và chấp thuận.
Đề xuất nêu rõ các mã định danh sẽ được cấp trên cơ sở tự nguyện
Trung Quốc bắt đầu yêu cầu đăng ký tên thật cho số điện thoại di động vào năm 2010 và đăng ký tên thật trên toàn quốc cho tất cả các dịch vụ internet vào năm 2017. Hơn 1 tỷ người dùng internet tại quốc gia này đã cung cấp nhiều thông tin cá nhân khác nhau cho các nền tảng trực tuyến lớn, bao gồm số CMND, tên, số điện thoại và các đặc điểm sinh trắc học trên khuôn mặt.
Có thể có sự tham gia của khu vực tư nhân trong việc triển khai hệ thống mới. Hai tháng trước khi bản dự thảo được công khai, Juming Technology, một công ty tư nhân tại thành phố Hợp Phì tham gia vào hoạt động đăng ký tên miền và tiếp thị kỹ thuật số, đã đăng trên tài khoản WeChat chính thức rằng ứng dụng của họ đã “kết nối thành công với ứng dụng Xác thực danh tính mạng quốc gia”.
Ross từ WilmerHale cho biết nếu đề xuất có hiệu lực, ông hy vọng chúng sẽ không tác động quá nhiều đến các doanh nghiệp nước ngoài đang hoạt động tại Trung Quốc.
“Tuy nhiên, nếu luật này ngăn cản công dân Trung Quốc đăng tải nội dung liên quan đến kinh doanh, đề xuất sẽ tác động tiêu cực đến thông tin kinh doanh”, ông cho biết.
Hiện chính phủ Trung Quốc đang trưng cầu ý kiến của người dân, với thời hạn phản hồi là ngày 25 tháng 8.
Trong những năm gần đây, Trung Quốc luôn thắt chặt kiểm soát dữ liệu và thông tin, đặc biệt là dữ liệu và thông tin chuyển ra nước ngoài. Cơ quan An ninh mạng Trung Quốc (CAC) hồi năm 2022 đã yêu cầu các công ty có hơn 1 triệu người dùng kiểm tra an ninh trước khi niêm yết cổ phiếu ở nước ngoài.
Trước đó, các nhà lập pháp Trung Quốc cũng đã thông qua luật mới chống lừa đảo viễn thông và trực tuyến. Luật quy định, các nhà cung cấp dịch vụ viễn thông phải bắt buộc người sử dụng điện thoại đăng ký tên thật, cung cấp chứng minh nhân dân. Các nhà cung cấp không được bán sim mới cho người đã có sim và kiểm tra kỹ người đăng ký mua nếu thấy bất thường. Các tổ chức tài chính và tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán phi ngân hàng cũng phải có hệ thống thẩm định chặt chẽ trước khi mở mới tài khoản.
Theo: Nikkei Asia, Reuters