Trà xanh cực tốt nhưng ẩn chứa 11 tác dụng phụ nguy hiểm ít người biết, dân văn phòng nghiền trà đá vỉa hè cần thận trọng

8 chất có trong trà xanh

Là đồ uống phổ biến rộng rãi trên khắp thế giới, trà xanh cung cấp một nguồn năng lượng tốt cho sức khỏe. Đồng thời, giúp chống béo phì, giảm nguy cơ ung thư, chống lại chứng loãng xương, kiểm soát huyết áp cao, hỗ trợ phòng ngừa các bệnh tim mạch…

Trà xanh chứa nhiều catechin

Catechin là một loại polyphenol và là thành phần làm se chính trong trà xanh, từ lâu được gọi là tannin. Có bốn loại catechin chính được tìm thấy trong lá trà: Epicatechin, epigallocatechin, epicatechin gallate và epigallocatechin gallate

Catechin rất dễ bị o xy hóa. Trong trà xanh, do quá trình sản xuất trà thô nên hầu hết các catechin vẫn giữ nguyên.

Hàm lượng catechin của chồi non (lá thứ nhất hoặc thứ hai) cao hơn so với lá trưởng thành (lá thứ ba hoặc thứ tư).

Catechin có tác dụng làm giảm cholesterol trong máu, chống o xy hóa, kháng khuẩn, ngăn ngừa hôi miệng (tác dụng khử mũi), ngăn ngừa ung thư…

Caffeine

Khi làm việc hay học tập cảm thấy mệt mỏi, uống một ly trà xanh có thể giúp tinh thần sảng khoái. Đây là tác dụng của caffeine, một chất có trong trà xanh.

Tác dụng chính của caffeine bao gồm tăng sự tỉnh táo và tác dụng lợi tiểu nhẹ. Caffeine có tác dụng kích thích hệ thần kinh trung ương (CNS), nên có thể tránh buồn ngủ và tăng khả năng lao động trí óc hoặc thể chất.

Nếu uống trà trước khi tập thể dục vừa phải, sẽ giúp tăng cường sức chịu đựng (do tác dụng của caffeine).

Axit amin (Theanine)

Các axit amin là thành phần trong trà góp phần tạo nên hương vị độc đáo, đậm đà của trà. Trong số các axit amin này, hơn 60% là theanine, chỉ có ở trà. Ngoài theanine, các axit amin khác có trong lá trà bao gồm glutamine, asparagin, arginine và serine.

Trong các thí nghiệm trên động vật, theanine đã cho thấy các đặc tính giúp giảm huyết áp cao và bảo vệ các tế bào của hệ thần kinh trung ương. Các phép đo sóng não của những người đã tiêu thụ theanine cho thấy rằng có sự gia tăng các sóng α được tạo ra đặc biệt khi một người ở trong trạng thái thư giãn.

Vitamin

Vitamin là dưỡng chất thiết yếu mà cơ thể cần nhưng cơ thể lại không tự sản xuất được mà phải thu nhận thông qua thực phẩm. Thường xuyên uống trà xanh cũng là cách vừa bổ sung đầy đủ vitamin vừa tốt cho sức khỏe.

Các vitamin có trong trà xanh như: Vitamin B2, vitamin C, vitamin E, β-caroten, acid folic…

Trà xanh được biết đến với hàm lượng vitamin cao hơn so với các loại thực phẩm khác, và chỉ riêng điều này đã khiến trà trở thành một loại nước giải khát cao cấp. Nhiều loại trà ô long và trà đen chứa ít vitamin, trong đó vitamin C và các loại vitamin khác hầu như bị mất đi trong quá trình sản xuất.

Saponin

Saponin được tìm thấy trong tất cả các loại trà, và tạo ra bọt trong các loại trà như Matcha. Lá chè chứa khoảng 0,1% saponin, tạo cho nó vị đắng và làm se. Saponin có đặc tính chống nấm, chống viêm và chống dị ứng và đã được chứng minh là làm giảm huyết áp, ngăn ngừa béo phì và cúm.

Flo

Flo được tìm thấy với số lượng lớn trong cây trà. Lá trưởng thành chứa nhiều flo hơn lá non. Flo tạo thành lớp ngoài kháng axit trên bề mặt răng và có tác dụng ngăn ngừa sâu răng.

Khoáng chất

Khoáng chất đóng một vai trò quan trọng như các chất điều hòa cơ thể. Trà chứa khoảng 5-7% khoáng chất, chủ yếu là kali, canxi, phốt pho và magiê và một lượng nhỏ mangan, kẽm, đồng…

Chất diệp lục

Chất diệp lục là thành phần mang lại màu xanh cho cây và đóng một vai trò quan trọng trong quá trình quang hợp. Trong các loại trà đã được trồng bằng cách sử dụng phương pháp nuôi cấy che phủ để ngăn chặn hầu hết ánh sáng, trà cố gắng tận dụng tối đa ánh sáng hạn chế có sẵn, dẫn đến hàm lượng chất diệp lục cao hơn. Điều này dẫn đến màu xanh lục đậm hơn. Diệp lục có tác dụng khử mùi, chống hôi miệng.

11 tác dụng phụ của trà xanh

Trả lời trên báo Sức khỏe & Đời sống, ThS Dinh dưỡng Đặng Thị Hoàng Khuê – Trưởng khoa Dinh dưỡng Bệnh viện Trung ương Quảng Nam cho biết, uống trà được xem là an toàn với hầu hết mọi người nhưng vẫn có một số tác dụng phụ cần lưu ý. Cụ thể như sau:

Vấn đề về tiêu hóa

Trà xanh có thể gây kích ứng dạ dày khi pha quá đặc hoặc uống khi bụng đói. Điều này xảy ra do trà xanh có chứa tannin có thể làm tăng lượng acid trong dạ dày. Acid dư thừa có thể dẫn đến các vấn đề về tiêu hóa bao gồm táo bón, trào ngược acid và buồn nôn. Đặc biệt, pha trà xanh với nước quá nóng có thể làm trầm trọng thêm những tác dụng phụ này. Nên pha trà xanh với nước từ 72 – 82 độ C.

Bên cạnh đó, trà xanh cũng có thể gây tiêu chảy khi tiêu thụ với số lượng lớn. Caffeine tạo ra tác dụng nhuận tràng vì nó kích thích cơ đại tràng co bóp và giải phóng thường xuyên hơn. Điều này dẫn đến việc phải đi vệ sinh thường xuyên hơn và có thể gây khó chịu cho dạ dày. Nếu bạn bị hội chứng ruột kích thích, hãy tránh uống trà xanh.

Trà xanh có thể gây đau đầu

Do trà xanh có chứa caffeine nên những người bị chứng đau nửa đầu nên tránh uống trà xanh mỗi ngày. Thỉnh thoảng uống 1-2 cốc thì không sao.

Trà xanh gây mất ngủ

Cũng do caffeine nên trà xanh có thể gây mất ngủ cho những người nhạy cảm với chất này.

Theo đó, do các hợp chất hóa học trong trà xanh ngăn cản việc giải phóng các hormone như melatonin, giúp hỗ trợ giấc ngủ nên những người nhạy cảm với caffeine nên uống trà xanh muộn hơn 5 giờ trước khi đi ngủ.

Cản trở hấp thu sắt

Những người bị thiếu sắt nên hạn chế hoặc tránh hoàn toàn trà xanh. Chất tannin trong trà có thể liên kết với sắt và ngăn cơ thể bạn hấp thụ sắt, điều này có thể khiến vấn đề trở nên trầm trọng hơn.

Một phân tích tổng hợp cho thấy tác dụng phụ này có thể đặc biệt nguy hiểm đối với những người bị thiếu máu hoặc các bệnh khác do thiếu sắt. Để tránh tác dụng phụ này, hãy thêm chanh vào trà. Vitamin C trong chanh thúc đẩy quá trình hấp thụ sắt, chống lại tác dụng phụ này. Ngoài ra, có thể uống trà xanh một giờ trước hoặc sau bữa ăn. Điều này giúp cơ thể có thời gian để hấp thụ sắt mà không bị ức chế bởi tannin. Để phòng ngừa, hãy tránh uống trà xanh nếu bị thiếu máu.

Buồn nôn và nôn

Uống quá nhiều trà xanh có thể dẫn đến buồn nôn và nôn, đó là vì trà xanh có chứa tannin liên quan đến buồn nôn và táo bón do các protein liên kết trong ruột.

Chóng mặt và co giật

Chất caffeine trong trà xanh có thể khiến cảm thấy chóng mặt hoặc choáng váng khi tiêu thụ với lượng lớn. Caffeine làm giảm lưu lượng máu đến não và hệ thần kinh trung ương, dẫn đến hiện tượng như say tàu xe. Trong một số hiếm trường hợp, uống trà xanh có thể dẫn đến co giật.

Tăng chứng ù tai

Trong một số trường hợp, uống trà xanh cũng có thể làm tăng chứng ù tai. Nếu bị ù tai, hãy tránh uống trà xanh. Luôn uống trà xanh với lượng vừa phải và tránh nhạy cảm với caffeine. Hầu hết các tác dụng phụ này rất hiếm và chỉ xảy ra khi tiêu thụ với số lượng quá mức hoặc ở những người nhạy cảm với thành phần trà xanh.

Rối loạn chảy máu

Các hợp chất trong trà xanh làm giảm nồng độ fibrinogen, một loại protein giúp đông máu. Trà xanh cũng ngăn ngừa quá trình oxy hóa acid béo, có thể làm loãng máu. Nếu bị rối loạn đông máu, hãy tránh uống trà xanh.

Tổn thương gan

Việc bổ sung trà xanh và tiêu thụ nhiều trà xanh có thể dẫn đến tổn thương gan. Điều này là do sự tích tụ caffeine có thể gây căng thẳng cho gan. Để tránh tác dụng phụ này, hãy tránh uống nhiều hơn 4 đến 5 tách trà xanh mỗi ngày.

Ảnh hưởng đến huyết áp

Có nhiều nghiên cứu cho thấy uống trà có thể giúp giảm huyết áp, nhưng một số nghiên cứu khác lại chỉ ra rằng trà xanh vẫn có thể ảnh hưởng đến huyết áp do caffeine. Và có thể ảnh hưởng đến một số loại thuốc huyết áp bao gồm Corgard.

Rủi ro khi sử dụng cho phụ nữ mang thai và đang cho con bú

Tannin, caffeine và catechin trong trà đều có ảnh hưởng xấu tới sức khỏe của phụ nữ mang thai, đang cho con bú.

Theo đó, caffeine được truyền qua sữa mẹ sang trẻ sơ sinh, vì vậy hãy phối hợp theo dõi lượng tiêu thụ của mẹ với bác sĩ. Riêng với phụ nữ mang thai, nếu uống hơn 2 cốc mỗi ngày có thể dẫn đến sảy thai và dị tật bẩm sinh ở trẻ em. Khi mang bầu, hãy đảm bảo duy trì lượng caffeine dưới 200mg mỗi ngày.

10 người không nên uống trà xanh

Theo trang tin Guru On Time, đây là những người không nên uống trà xanh thường xuyên.

Người bị loét dạ dày

Cafein trong trà có thể thúc đẩy dạ dày tiết ra axit - ảnh hưởng đến việc chữa lành bề mặt vết loét, làm bệnh tình trầm trọng hơn. Hơn nữa, người bị lạnh bụng không nên uống quá nhiều, quá nhiều sẽ gây tức bụng.

Người bị suy nhược thần kinh hoặc mất ngủ

Trà xanh chứa caffein có tác dụng kích thích thần kinh. Vì vậy, uống trà có thể làm cho não trở nên hưng phấn quá mức khiến mất ngủ, đặc biệt nếu uống trước khi ngủ.

Người bị táo bón

Trà xanh chứa catechin polyphenol có tác dụng làm se niêm mạc đường tiêu hóa, khiến phân bị khô, gây táo bón hoặc nặng hơn.

Người bệnh tim hoặc huyết áp cao

Uống quá nhiều trà đặc sẽ làm tăng gánh nặng cho tim, làm tăng nhịp tim và tăng huyết áp.

Người bị xơ vữa động mạch

Trà xanh chứa nhiều loại hoạt chất sinh học như caffein, theophylline, theobromine… có thể gây co thắt mạch máu não, khiến máu lưu thông chậm, thúc đẩy quá trình hình thành huyết khối não. Nó cũng có thể gây co thắt tâm thu động mạch vành, gây thiếu máu cơ tim, đau thắt ngực, hồi hộp, tức ngực và rối loạn nhịp tim.

Người thiếu máu

Axit tannic trong trà xanh kết hợp với sắt trong thức ăn, cản trở sự hấp thụ sắt vào niêm mạc ruột, gây thiếu sắt. Từ đó có thể gây thiếu máu. Vì vậy, những người thiếu máu nên thận trọng khi uống trà xanh. Tốt nhất là không nên uống.

Người bị thiếu canxi hoặc gãy xương

Các alkaloit trong trà có thể ức chế sự hấp thụ canxi, đồng thời thúc đẩy bài tiết canxi trong nước tiểu, do đó canxi trong cơ thể ngày càng ít, dẫn đến thiếu canxi và loãng xương, gãy xương khó hồi phục.

Người đang sốt cao

Bệnh nhân sốt nên uống nước lọc. Hợp chất theophylline trong trà có tác dụng làm tăng nhiệt độ cơ thể, khiến cơn sốt trầm trọng hơn, đồng thời chất này cũng có tác dụng lợi tiểu làm giảm hiệu quả hạ sốt.

Phụ nữ trong kỳ kinh và cả phụ nữ mãn kinh

Phụ nữ giai đoạn này sẽ bị thiếu máu, không nên uống trà xanh. Ngoài ra, trà xanh có tính lạnh, nếu uống trong kỳ kinh có thể gây ra hoặc làm trầm trọng thêm hội chứng tiền kinh nguyệt.

Nguyễn Phượng